204
CZESŁAW KOZIOŁ
Analogiczne doświadczenia z lokalną stacją radiową, radiowęzłem, ewentualnie kinem.
Przeprowadzenie w kilku wybranych ośrodkach miejskich (w średnich miastach) skoordynowanej kampanii czytelniczej kina, prasy, teatru, radia, organizacji masowych, zbadanie wyników. Podobna akcja w spółdzielni produkcyjnej na wsi.
Ewentualne doświadczenia nad skutecznością poszczególnych czynników propagandy czytelnictwa w skali krajowej, na wybranym zagadnieniu.
4. Przeprowadzenie badań nad czytelnictwem (beletrystyki, literatury popularno-naukowej, marksistowskiej, łącznie) — w kilku wybranych ośrodkach, w dłuższych odcinkach czasu, w różnych formach organizacyjnych, w wybranych zespołach młodzieży pracującej i w innych określonych wyraźnie sytuacją społeczną grupach.
Przeprowadzenie badań nad upodobaniami i zainteresowaniami czytelników jest b. ważne i potrzebne dla ustaleń teoretycznych i do praktycznego regulowania polityki kulturalnej, ale najwłaściwszą wydaje się droga nie masowych badań wśród nieokreślonych społecznie czytelników bibliotek o nieokreślonym księgozbiorze, lecz przez badanie w wielu punktach doświadczalnych recepcji tych samych np. 10 książek, — zbadanie nie drogą migawkowego zdjęcia, lecz w procesie rozwoju.
Drobny przykład z jednego odcinka zagadnienia poczytności książek:
Książki z dziedziny elektrotechniki praktycznej znajdą zupełnie inną poczytność w świeżo zelektryfikowanej wsi, a inną w zapadłej dziurze, gdzie elektryczność znana jest tylko w postaci pioruna mogącego lada chwila porazić bezbożników nie słuchających księdza proboszcza. Rozpatrywanie tych spraw w świetle masowych badań zupełnie zaciera istotne faktory kształtujące rozwój zainteresowań.
Przykłady Związku Radzieckiego mówią nam, że porzucono tam już dawno „modę“ masowych badań ankietowych, prowadzi się badania wv małych grupach, zwłaszcza młodzieży pracującej, — badania związane ściśle z działalnością wychowawczą biblioteki, z wyszukiwaniem szczególnie uzdolnionych czytelników, pomaganie im w rozwoju, a w dalszej konsekwencji niejednokrotnie kierowanie ich na wyższe