2964938562

198 Recenzje

uważa związki warunkowania i świadomości. Autor przytacza szereg przykładów warunkowania klasycznego, np. proste uczenie się u ślimaka morskiego {Aplysia californica), warunkowanie klasyczne odruchu mrugania u królika. Analizuje relacje bodziec-reakcja- (asocjacja S-R) i bodziec-bodziec (asocjacja S-S) oraz prezentuje paradygmat zapobiegania reakcji i paradygmat dewaluacji bodźca bezwarunkowego.

Anderson analizuje także paradygmat wstępnego warunkowania sensorycznego i warunkowania wyższego rzędu oraz stawia pytania, czym jest bodziec warunkowy i czym jest reakcja warunkowa? Na bazie zasady styczności Arystotelesa - mówiącej o asocjacji jako

0    powiązaniu dwóch rzeczy, gdy zachodzą w tym samym czasie lub w tej samej przestrzeni - sformułowano teorie asocjacjonistyczne, mówiące, że styczność bodźca warunkowego

1    bezwarunkowego jest wystarczająca dla zajścia warunkowania klasycznego. Alternatywny pogląd głosi, że warunkowanie zachodzi tylko wtedy, gdy występuje zależność, tzn. gdy pierwszy bodziec pozwala na przewidzenie pojawienia się drugiego (s. 78).

Rescorla przeprowadził eksperyment na szczurach w celu stwierdzenia, co odgrywa zasadniczą rolę w warunkowaniu klasycznym: styczność czy zależność (s. 79). Stwierdza on, że warunkowanie zachodzi tylko wtedy, gdy prezentacja bodźca warunkowego jest powiązana ze wzrostem prawdopodobieństwa wystąpienia bodźca bezwarunkowego (s. 80). Anderson omawia hamowanie warunkowe, odchylenie asocjacyjne oraz wyciąga wnioski na temat natury asocjacji. W 1972 r. Rescorla i Wagner zaproponowali teorię, która opisuje liczne zjawiska z zakresu warunkowania klasycznego (s. 86). Uwzględnia ona m.in. trzy podstawowe konstrukty: siłę asocjacji pomiędzy bodźcem warunkowym i bezwarunkowym, maksymalny poziom siły asocjacji i tempo uczenia się. Anderson prezentuje znaczenie teorii w zastosowaniu do bodźców złożonych oraz do blokowania i hamowania warunkowego. Wskazuje także na problemy związane z teorią Rescorli-Wagnera, podkreślając fakt, że organizmy są bardziej wrażliwe na zależności statystyczne pomiędzy bodźcami, niż zakłada to teoria. Anderson prezentuje również realizację neuronalną, koneksjonistyczną zasadę uczenia się, tzw. zasadę delty. Próbuje dokonać kompleksowej oceny teorii Rescorli-Wagnera, i opisuje niektóre zastosowania technik warunkowania klasycznego, np. w metodzie terapii określanej jako przeciwwarunkowanie (s. 96).

Autor podejmuje temat warunkowania instrumentalnego i porównuje warunkowanie klasyczne z instrumentalnym. Analizuje asocjacje pomiędzy reakcjami i skutkami obojętnymi. Wyjaśnia zasady wzmocnienia wtórnego i próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie: czym jest bodziec warunkowy? Odmiany początkowego bodźca są skuteczne w wywoływaniu reakcji. Rozszerzenie reakcji na nowe bodźce nazywane jest generalizacją, a ograniczenie reakcji warunkowej na nowe bodźce — różnicowaniem. Teoria uczenia się różnicowania Spence’a wyjaśnia, jak są związane bodźce pozytywne i negatywne. Spence określił reagowanie relacyjne i bezbłędne uczenie się różnicowania. Autor definiuje proces dymensyjnego uczenia się i uczenia się kategorii. Próbuje odpowiedzieć na pytanie: czym jest reakcja warunkowa? Analizuje proces uczenia się labiryntu, mechanizmy kształtowania reakcji i określa tendencje instynktowne, samokształtowanie oraz dylemat asocjacji: styczność czy zależność? Omawia zagadnienia wzmacniania częściowego, uczenia się przesądów, wyuczonej bezradności i odchylenia asocjacyjnego. Rozważając problemy warunkowania instrumentalnego i wnioskowania przyczynowego, Anderson omawia zastosowanie teorii Rescorli-Wag-