2964938904

346 UBIORY PROFESORÓW I UCZNIÓW.

grozili apelacyą do pełnego zgromadzenia profesorów¹; zdaje się jednak; że groźby swej nie wykonali, skoro nic o tem źródła nie wspominają. Natomiast wywarł magister Bartłomiej swój gniew na bedelacb; którzy go byli oskarżyli przed rektorem; obił ich kijem; za co go widocznie nowa spotkała z strony rektora nagana ².

Jak z jednej strony ubiór ten był obowiązkowy jako codzienny; tak z drugiej strony nie wolno było magistrom wdziewać go do dysput i na prelekcye. Dowiadujemy się o tem z ustawy, wydanej w r. 1572. O tunikach powiedziano tu, że mają wąskie rękawy ³.

Stwierdziliśmy na podstawie źródeł piśmiennych, że tuniki magistrów były podobne do scholarskich. Wyniki nasze znajdują potwierdzenie w współczesnych ilustracyach. W cytowanym już drzeworycie z Paprockiego „Gniazda^ z XVI wieku mamy magistra ubranego w tunikę zupełnie taką samą, jaką mają scholarzy, których egzaminuje, ma też koło bioder taki sam jak oni pas, nawet takie samo obuwie. Uderza nas tylko, że magister, który tu występuje w roli egzaminatora, a więc w charakterze urzędowym, zamiast przepisanego urzędowego stroju, który później określimy, ubrany jest w strój codzienny. Ten fakt można sobie jednak wytłumaczyć najprzód tem, że magistrzy mimo ustaw jawili się często, a zwłaszcza w tych właśnie czasach, przy czynnościach urzędowych w ubiorach pozasłużbowych tj. w tunikach zamiast w togach, a po wtóre artysta rytownik mógł się pomylić, jako nieznający dobrze ustaw o stroju. Nie miał może zresztą sposobności przypatrzenia się ubiorom urzędowym magistrów, a przynajmniej miał ją rzadko kiedy, gdy tymczasem magistrów w strojach pozasłużbowych mógł codziennie widzieć spacerujących po mieście.

W wieku XVII i XVIII magister podobnie jak scholarzy mógł się ubierać na czas pozasłużbowy tak, jak mu się podobało. A więc gdy był księdzem, nosił ubiór duchowny, gdy był osobą świecką, nosił świeckie ubranie. Zawsze jednak wymagano od magistrów i w tym czasie pewnej przyzwoitości i skromności w ubio-

^] Tamże r. 1533, str. 1215.

²    Tamże, str, 1216.

³    Zob. Muczkowski, Statuta, etc. str. LXVIII.