3014254722

wiadomości, umiejętności, postaw, nawyków itd. Dopiero dzięki nim i poprzez nie — w drugiej już instancji — dochodzi do realizacji celów swoistych takich jak postawa ciała, poziom i struktura cech motorycz-nych, wydolność itd. (...)

W świetle tej nowej teorii, wychowanie fizyczne staje się rzeczywiście wychowaniem, gdyż — powtórzmy to raz jeszcze — odnosi się do osobowości, a równocześnie zachowuje swą specyfikę i rację istnienia, ponieważ nastawia osobowość — intelekt, wolę, emocje, zachowania — właśnie na sferę somatyczną, na ciało funkcjonujące w świecie wartości humanistycznych, w kręgu kultury fizycznej. (...)

(O niektórych obowiązkach teorii wychowania fizycznego w świetle doktryn i stereotypów, „Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna” 1977, nr 2, s. 32.)

(...) Wielce przydatne okazało się wyrażenie Grzegorza Piramowicza: „wychowanie co do ciała, zdrowia i sił”. (...) Odczytać je można na rzecz wersji pedagogicznej, a mianowicie: wychowanie człowieka w stosunku do spraw ciała.

Taka wykładnia wprowadza ład w teleologię wychowania fizycznego, ucina spory o cele swoiste i nieswoiste. Wszystko bowiem będzie swoiste, tj. odniesione do ciała. Wychowywać będziemy osobowość, lecz tę nastawimy na sprawy cielesne. Tak przeorientowane wychowanie fizyczne staje się — bez sofistyki — rzeczywistym wychowaniem. Opisana operacja teoretyczna, którą zawdzięczamy inspiracji Piramowicza, jest centralnym ogniwem naszego rozumowania, owym manewrem repedagogizacji. (...)

Godząc to, co osobowościowe, z tym co dosłownie cielesne, wersja ta utrzymuje równowagę między aktualizmem i prospekcją. Kształtując osobowość, formując przekonania, postawy, motywacje, pracujemy oczywiście na rzecz przyszłości wychowanka, wdrażamy go do autoedukacji, do ustawicznego kształcenia. I jest to niezmiernie ważne. Jak bowiem wskazują praktyczne plony — powszechny niemal rozbrat dorosłych z osobistą kulturą fizyczną — uczniowie nasi opuszczają szkołę niekiedy zdrowi i wyćwiczeni, nawet wysportowani, lecz nie wychowani co do ciała. (...)

(O trzech wersjach teorii wychowania fizycznego, „Wychowanie Fizyczne i Sport” 1989, nr 3, s. 25—26.)

(...) Dawna teoria wf wiązała swoistość wychowania fizycznego jedynie z takimi kategoriami, jak umiejętności, sprawność, nawyki. Te kategorie

48