BIBLIOTEKA GDAŃSKA 1596—1996 23
i opublikował w 1913 r. Fryderyk Schwarz. W tym czasie przystąpiono też do opracowania katalogu inkunabułów według obowiązujących międzynarodowych norm38.
Po 1945 r. wpływające do Biblioteki druki zwarte XIX i XX w. są opracowywane alfabetycznie i przedmiotowo w katalogach kartkowych. Utworzony też został oddział, który rozpoczął przekatalogowywanie starego zasobu druków zwartych XIX i XX w. według obecnie obowiązujących norm. Czasopisma otrzymały oddzielny katalog. W zbiorach specjalnych kontynuuje się katalogowanie rękopisów ze starych zasobów i nowych nabytków39. Wydano drukiem katalog inkunabułów, a także poloników XVI-XVIII w. nie znanych Estreicherowi40. Skatalogowano zbiór poloników XVI w., tworzy się kartoteki pomocnicze drukarzy, księgarzy, opraw, proweniencji i ilustracji. Ukazały się drukiem katalogi fragmentów zbiorów grafiki, kartografii, fotografii, ekslibrisów, rękopisów muzycznych41. Zbiór numizmatów otrzymał pełny katalog, sporządzony przez Helenę Dzienis42. Tworzona jest komputerowa baza danych zbioru kartograficznego. Czytelnik odwiedzający dziś Bibliotekę Gdańską ma poprzez katalogi i kartoteki dostęp do wszystkich materiałów zgromadzonych tam w ciągu czterech wieków.
„OSOBY KOŁO BIBLIOTEKI CHODZĄCE”
Lelewel mocno akcentował rolę bibliotekarzy w prawidłowym funkcjonowaniu biblioteki: „Wielka jest rzecz, kiedy osoby koło biblioteki chodzące opatrzone będą w pamięć i żywe przypomnienie, a daleko większa, gdy znajdzie się w nich pewne rzeczy objęcie, wrodzona systematyczność i precyzja, a w działaniu prędko nabyty takt i żywa łatwość. Niepospolite są te zalety, których czasem trudno w najuczeńszych mężach znaleźć”43. Nieco dalej pisał: „Pierwszym z bibliotek użytkiem jest ten, że ją bibliotekarze sami używać mogą, a pierwszym ich używania owocem są bibliograficzne postrzeżenia. Te zawsze są oczekiwane od osób koło bibliotek chodzących”44. Podzielał te poglądy Kazimierz Piekarski, broniąc prawa bibliotekarzy do „spełniania prac wymagających wysiłku myślowego”45. O takich właśnie pracownikach gdańskiej librarii wypada na zakończenie wspomnieć, łączących działalność zawodo-
M Thnće. Ł 31-33.
3* Katalog rękopisów Bihlinteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Sygnatury MS. 5000 - MS. 5411. Wrocław 1978; Uzupełnienie do t. 1-4. (Sygnatury 1-4252). Wrocław 1988.
40 H. Jędrzejowska, M. Pclczarowa: Katalog inkunabułów Biblioteki Miejskiej w Gdańsku. Gdańsk 1954; Katalog inkunabułów Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Cz. i Uzupełnienia i dodatki. Gdańsk 1967. — Polonica XVI do XVIII wieku nie znane Bibliografa Estreichera ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej. Z 1-2. Gdańsk 1968-1969, Z 3. Wrocław 1980.
41 Z Jakrzewska-Śnieżko: Gdańsk w dawnych rycinach. Wrocław 1985. — Z Szopowska: Plany Gdańska. Oliwy. Sopotu i Gdyni w zbiorach kartograficznych Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Wrocław 1985. — M. Pelczar. Mapy i plany Żuław Hisianych. Gdańsk 1992; W stulecie przekopu Wisły (1895-1995). Katalog map i planów. Gdańsk 1995. — J. Kucharski Fotografie dawnego Gdańska Katalog zbiorów fotograficznych Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Cz. 1: Fotografie sprzed 1945 r. Wrocław 1987. — A. Kurkowa: Gdański Ekslibris XV-XVUI wieku. Katalog wystawy. Gdańsk 1978. — D. Popinigis, D. Szlagowska: Musicalia Gedanenses P]. Rękopisy muzyczne z XVI i XVII wieku w zbiorach Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Katalog. Gdańsk 1990.
42 H. Dzienis: Katalog zbioru numizmatycznego Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk. Wroctaw 1984.
41 J. Lelewel: Bibliograficznych ksiąg_. (por. przyp. 1), L 2 s. 335.
44 Tbmźe. s. 336.
45 K. Piekarski: Fragmenty dwu zaginionych dialogów Mikołaja Reja „Prz. Wspókz" 1923 L 6 s. 18.