2982019772

ty, fioletowy, czerwony, złoty, to oznacza, że ma on wartość znamionową 4,7 kQ i tolerancję ±5%.

W kodzie literowo-cyfrowym wartość rezystancji określa się zwykle czterema znakami, np.: wartość 81 Q — cyfrą 81, 8100 Q — cyfrą 8100 lub znakiem 8kl, a wartość 7 200 000 Q — znakiem 7M2.

1.1.3. Rezystory zmienne — potencjometry

W układach elektronicznych prócz rezystorów stałych stosuje się rezystory zmienne zwane potencjometrami, w których wartość rezystancji zależy od położenia pokrętła (ruchomego śłizgacza). W zależności od zastosowania potencjometry różnią się: rozmiarami, rodzajem śłizgacza, obudową oraz wyprowadzeniami.

Ruch śłizgacza, zależnie od kąta jego obrotu (położenia) na osi, powoduje zmianę rezystancji, która może mieć charakter liniowy, wykładniczy lub logarytmiczny. Potencjometry o charakterystyce liniowej najczęściej stosuje się do regulacji napięcia (dzielniki napięciowe), o charakterystyce logarytmicznej — do regulacji siły głosu we wzmacniaczach akustycznych, a o charakterystyce wykładniczej — do regulacji barwy tonu.

Potencjometry mogą być drutowe i niedrutowe (warstwowe: węglowe lub cer-metowe). Rodzaje potencjometrów i ich typowe zastosowania przedstawiono w tab. 1.3.

Tabela 1.3

Rodzaje potencjometrów i ich zastosowanie

Rodzaj potencjometru	Zastosowanie
potencjometr potencjometr nastawny potencjometr pojedynczy potencjometr podwójny potencjometr sprzężony	w układach do częstej regulacji w układach niewymagających częstej regulacji reguluje jeden obwód dwa potencjometry regulują dwa obwody jeden potencjometr reguluje dwa obwody

Potencjometry drutowe są najbardziej stabilne ze wszystkich rezystorów. Stosuje się je jako potencjometry dostrojcze i wieloobrotowe w układach pomiarowo--kontrolnych. Wykonuje się je o mocy 0,5 ^4 W. Potencjometry warstwowe natomiast są stosowane do regulacji napięć w obwodach, a moc, jaka może się w nich wydzielać, wynosi od 0,1 do 2 W.

Pytania kontrolne

1.    Jakie rezystory można stosować w układzie wzmacniającym sygnał o częstotliwości 100 MHz?

2.    Które rezystory można uznać za niskoszumowe?

3.    Jakie są najważniejsze parametry użytkowe rezystorów?

4.    Jakie są wartości znamionowe rezystorów z ciągu E24, a jakie z E12?

15