Bronisław Micherda
z tym doskonalone44. Analiza finansowa wypracowała wiele procedur syntetycznej oceny sytuacji badanej jednostki gospodarczej, a więc zbieżnych z potrzebami metodyki badania sprawozdania finansowego45. Szczególną uwagę zwrócić należy na procedury prospektywnie ukierunkowanej analizy finansowej, gdyż umożliwiają one ocenę przyszłej sytuacji finansowej jednostki gospodarczej. Pozwala to tym samym wnioskować o możliwości kontynuowania przez nią działalności, co jest podstawowym zadaniem w diagnozie biegłego rewidenta46. Wydaje się, że wykorzystanie tych procedur leży w możliwościach, jakie stwarzają warunki procesu badania sprawozdania finansowego i uwiarygodnia to badanie, ograniczając istotnie ryzyko badającego.
Na szczególne podkreślenie zasługuje konieczność wykorzystania obligatoryjnego, dla jednostek podlegających corocznemu badaniu sprawozdania finansowego, sprawozdania z przepływów środków pieniężnych, zwłaszcza w sytuacji, w której oprócz oceny zyskowności niezbędna jest również ocena płynności finansowej badanych jednostek gospodarczych. Przydatność analityczna tego , wyprowadzonego z „bilansu ruchu” i rozwiniętgo do przepływu gotówki (i ekwiwalentów)47, sprawozdania finansowego wydaje się wynikać z faktu zestawiania w nim czynników (sił) wskazujących na obszary działalności jednostki gospodarczej, gdzie pozyskuje bądź traci ona środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Podkreślić też należy, że sprawozdanie o przepływie środków pieniężnych jest również ( części dotyczącej działalności operacyjnej) rachunkiem wyników w opcji kasowej48, opcji niezwykle istotnej, jeżeli uwzględni się wskazywany już zasadniczy cel rachunkowości, którym jest wieloprzekrojowy pomiar wyniku finansowego jednostki gospodarczej.
Charakter strumieni przepływów pieniężnych pozwala na ogólną ocenę sytuacji finansowej jednostki gospodarczej, która powinna być oczywiście odpowiednio pogłębiona. Formą tego pogłębienia może być wykorzystanie wskaźników cash flows49. Opierając się na dwóch zasadniczych grupach tych
44 Przykładem może być próba zwrócenia uwagi na aktualne uwarunkowania analizy finansowej (por. B. Włoszczowski, Problemy analizy finansowej w nieustabilizowanych warunkach, „Rachunkowość" 1994, nr 10) i propozycje doskonalenia metodyki analizy płynności finansowej (por. D, Wędzki, Pomiar płynności finansowej przedsiębiorstwa, „Rachunkowość” 1995, nr 3).
45 W tym względzie wskazać można (polecaną z uwagi na dużą przydatność dla biegłych rewidentów) procedurę oceny sytuacji finansowej jednostki gospodarczej przy pomocy układów nierówności wzorcowych wielkości ekonomicznych i wskaźników finansowych, zob.: L, Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1997.
46 Na uwagę zasługuje procedura określania możliwości generowania zysków (rachunek dźwigni).
47 O ewolucji tej świadczą również zmiany Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 7.
48 Por. A.M. Ferris, O.K. Świderska, Rachunkowość, An Accounting Handbook, Irwin Press, Homewood 1990, Warszawa 1994, s. 132.
49 M. Gottlieb, W. Lewczyński wyróżniają wskaźniki wystarczalności gotówki i wskaźniki wydajności gotówkowej, przytaczając wyniki badań ich poziomu w wybranych branżach w USA w latach 1986-1988, zob. Cashflow, sprawozdanie z przepływu gotówki, Instytut Przedsiębiorczości, Sopot 1993, s. 59-63.