3218343868

14

Adam Chuderski, Józef Bremer

sobą wyniki badań pojęcia przekonania uzyskanych w testach fałszywego przekonania z wynikami uzyskiwanymi w testach określających dostrzeganie ograniczonej wymienialności terminów współdesygnu-jących w kontekstach intensjonalnych. W konkluzji stwierdza między innymi, że po zaliczeniu testu fałszywego przekonania mamy do czynienia z ciągłym rozwojem umysłu (czyli zdolności do odczytywania cudzych i własnych stanów mentalnych) oraz, że testy fałszywego przekonania i testy intencjonalne badają dwie różne zdolności w ramach teorii umysłu posiadanych przez dzieci.

M. Witek w „Koncepcja pojęć ad hoc jako wytworów interpretacji aktów komunikacyjnych. Analiza krytyczna" omawia najpierw zjawisko niedookreślenia językowego, a następnie prezentuje zmodyfikowaną koncepcję pojęć ad hoc jako odmianę pragmatyki warunków prawdziwości. Okazuje się, że uwzględnienie pojęć ad hoc prowadzi do przyjęcia stanowisk eliminacjonizmu znaczeniowego i nominalizmu pojęciowego, które to stanowiska znajdujemy już w pismach G. Berkeleya.

J. Bremer w „Rola reguł językowych w tworzeniu pojęć opisowych" omawia behawiorystyczno-naturalistyczną teorię pojęć opisowych zbudowaną przez W. Sellarsa. W tworzeniu wspomnianych pojęć podstawową rolę odgrywają behawiorystyczne reguły oceny i działania oraz trzy rodzaje behawiorystycznych zachowań kierowanych wzorcem (schematem postępowania): przejścia do języka, przejścia wewnątrzjęzykowe i wyjścia z języka. Wszystkie trzy są elementami gry językowej i stanowią istotną część, zbudowanej przez Sellarsa, funkcjonalistycznej semantyki.

JĘZYKOZNAWSTWO

Dyscypliną niewiele młodszą od filozofii (biorąc pod uwagę Platona dialog Kratylos¹ czy dzieła Apoloniosa Dyskolosa² z II w. n.e.), której jednym z celów jest analiza pojęć, jest językoznawstwo. Mniejszy związek z badaniami nad pojęciami ma jeden z dwóch głównych nurtów językoznawstwa, czyli językoznawstwo formalne (Chomsky, 1966). W jego ramach postuluje się względnie obiektywne, słownikowe znaczenie pojęć związanych ze słowami - znaczenia pojęć wyrażanych językiem przez jego użytkowników możemy ustalić, badając teksty

1

   Platon, Kratylos. tłum. Z. Brzostowska, Lublin 1990.

2

   Por. Michał Bednarski, Apollonios Dyskolos i jego gramatyka, Kraków 2000.