3544073612

JanAmos Komeński

Rozdział III

(fragmenty)

sztuki rozróżniania między tym, co konieczne, a tym, co niekonieczne, ukazano, czym jest to, co zwie się koniecznym, i dlaczego w każdej rzeczy owego jedynego koniecznego szukać należy, a także jak szukać, żeby znaleźć.

ch będzie naj-

wszelkiej ludzkiej wiedz}', a także jej podstawą i szczytem. Z której to najwyższej sztuki trzy zagadnienia za-

num necessarium sMEs

J 1    1    • pr/sdowia: Die beste Schwim-

liż kiedykolwiek przedtem;

b)    że obecnie, u schyłku świata, stała się trudniejsza niż kiedykolwiek przedtem;

c)    a także że trudności te dadzą się jednak pokonać i że możliwa jest do skonstruowania pewna sztuka niepopelniania błędów, niepodejmowania daremnego trudu oraz nielraccnia owoców swego trudu.

2. Nieodzowność tej sztuki stąd niech się stanie oczywista, że życie ludzkie jest drogą przechodzącą stopniowo od przeszłości przez ' i wciąż popadającą

Jedyne konieczn essssgs

kiemnkach, jak to się za'

(...)

sposobności zbłądzenia - oprócz tej jednej, związanej '    '    ' było. Za czasó

i, ponieważ więcej było ludzi, zajęć, p ..........blędnyc

im bardziej była konieczna, tym się stawała trudniejsza z powodu owego pomnożenia rzecz}' zbytecznych i szkodliwych ponad wszystkie przykłady ubiegłych stuleci. Dla pierwszego człowieka sztuka ta nie była tak trudna, ponieważ

wskazówki, pouczającej, na co baczyć należy, by nie zejść z właściwej ścieżki, zwłaszcza jeśli zdarza że drogi biegną w dwóch, tr '' '    ¹

pizykładów ludzi błądzących, które nauczyć nie błądzić. Z pewnością bow

muszę upaść - mogę przecież uniknąć