36 RECENZ|E
teckiej w Wiłnie, gdzie obieg książki miał następujące etapy: wpis do księgi wpływów, katalogowanie, inwentaryzacja.
Tyle uwag nasunęła sprawa ewidencji- administracyjnej, która należy do rzeczy spornych w technice bibliotekarskiej. Toteż Zamykając te uwagi należy dodać, iż pożądana jest tu dyskusja i w jej wyniku — normalizacja.
Przechodząc do dalszych partyj Podręcznika. parę słów powiedzieć wypadnie o katalogach. Rozdział ten (s. 71—97) daje wytyczne poszczególnych typówr katalogów. Zwięźle wykłada zasady katalogu alfabetycznego, odsyłając do znormalizowanych Przepisów katalogowania w bibliotekach polskich. 1. Katalog alfabetyczny druków. 1934. Omawiając wytyczne dotyczące wyboru hasła tytułowego dopuszcza autor myśl zastąpienia sformułowanych tam kryteriów lo-giczno-formalnych — ściśle formalnymi. Hasłem byłby wówczas pierwszy wyraz z pominięciem rodzajnika. liczebnika porządkowego oraz formuł wstępnych '). Szeregowanie natomiast pozostaje według alfabetu łacińskiego. Ze względu właśnie na biblioteki powszechne powinno się zalecać alfabet polski (z dodaniem q, v, x) także i w bibliotekach naukowych. z tym uzupełnieniem, iż znaków' diakrytycznych obcych języków nie uwzględnia się. Znakomicie uprościłoby to sytuacje.
Obszerniej — ze względu na brak wyczerpujących przedstawień — wypadło zreferowanie katalogów' rzeczowych: systematycznego, dziesiętnego, przedmiotowego i krzyżowego. Autor nie wypowiada zdecydowanej opinii co do wyższości któregoś z tych typów, unikając narzucanie swego zdania. Raczej operuje cudzym osądem: "System dziesiętny ma zarówno licznych propagatorów, jak wrogów. ŃTie wdając się w' rozpatrywanie jego zalet i niedogodności, wskażemy tylko, że większość opinii uważa go za mniej nadający się dla bibliotek naukowych niż dla bibliotek powszechnych lub specjalnych — fachowych» (s. 86).
Przytoczony schemat klasyfikacji dziesiętnej oparty jest na przestarzałych Zasadach klasyfikacji dziesiętnej J. Bornsteino-wej (1925). W międzyczasie bowńem schemat uległ w łonie Międzynarodowego Instytutu Dokumentacji przeróbkom, które udostępnił Skrót klasyfikacji dziesiętnej, Warszawa 1938, (cytowany przez dra Grycza w "Wykazie ważniejszej literatury» na s. 200).
Wykład o katalogu przedmiotowym (s. 89—96) oparty jest częściowo na rękopiśmiennym opracowaniu Jana Kossonogi. Przedstawia tu autor treściwie najważniejsze momenty instrukcji ^katalogu wyszczególniającego, parę słów poświęcając odmianie uogól-
1 Zasadę tę zrealizowały w międzyczasie Skrócone przepisy katalogowania alfabetycznego J. Grycza i W. Borkowskiej, 1946.