3702671681

46 RECENZJE

4    _%

muje tylko jeden opis, zwykle pod pierwszym wymienionym w tytule tematem; z przytoczonych przykładów jeden znajdujemy tylko pod tematem "Komunizm", drugi tylko pod "Księgarstwem", a chociaż w katalogu jest osobny temat «Drukarze», nie powtórzono tam tej pozycji. Na skutek tego czytelnik poszukujący wiadomości o pracy drukarzy pod właściwym tematem, na pozycję tę nie natrafi. Brak opisu wielokrotnego zastępują do pewnego stopnia, często w omawianym katalogu stosowane, odsyłacze uzupełniające, które wskazują, że piśmiennictwo o danym przedmiocie można znaleźć również pod innymi pokrewnymi tematami. I tak "Księgarstwo" jest związane odsyłaczem porównawczym z tematami "Autorska własność" i «Drukarstwo»; od -Rzemiosła" prowadzą odsyłacze do tematów: «Cechy», "Chałupnictwo-, “Czeladnicy i terminatorzy", "Izby rzemieślnicze", "Kredyt rzemieślniczy- itd. Innym sposobem częściowego zastępowania opisu wielokrotnego jest wprowadzanie tematów' podwójnych i potrójnych przy opisie dziel omawiających dwa lub trzy pokrewne sobie przedmioty (Mydło i świece; Kapitał i zysk; Drogi i ulice; Drut, gwoździe, śruby), lub — cały zespól czyli dziedzinę przedmiotów', jak to np. ma miejsce przy temacie -Miód i wosk». pod którym zgromadzono wszystkie dzieła z zakresu bartnictwa (nie odsyłając jednak od tego wyrazu do tematu obranego).

Katalog SGH stosuje zasadniczo metodę wyszczególniania tematów, t. zn. wymienia z osobna nazwy szczegółowych przedmiotów bez uogólniania do pojęć nadrzędnych. Jest więc "Herbata", "Mieszkanie", "Porcelana". «Złoto», «Srebro», "Miedź", "Żelazo", nawet "Zapalniczki-, choć pod tym nagłówkiem figuruje tylko jedna pozycja. Zdarzają się jednak także uogólnienia, np. «Mąka» stoi pod «Mlynarstwo», -Masło" i "Jaja» pod "Nabiał" itd.

Możnaby także dyskutować z autorem o sposobie wyrażania tematów, czyli nadawania im formy słownej. Katalog przedmiotowy zwykł na pierwszym miejscu nagłówka stawiać nazwę przedmiotu, wyrażoną rzeczownikiem, a po nim dopiero określający go bliżej przymiotnik. Jest to o tyle w'ażne, że pozwnla na skupianie w jednym miejscu abecadła piśmiennictwa o jednakowych przedmiotach, różniących się między sobą odrębnymi własnościami, i ułatwia przez to czytelnikowi poszukiwania, dając mu w jednym miejscu przegląd piśmiennictwa na interesujący go temat. Znajdując w katalogu SGH nagłówki: "Handel detaliczny", "Handel hurtowy", spodziewamy się znaleźć obok •nich także "Handel kompensacyjny" i "Handel ratowy». Tymczasem te zagadnienia wykazuje katalog pod "Kompensacyjny handel", «Ra-towy handel", co jest niezrozumiałe, bo zarówno przymiotnik "hurtowy", jak «ratowy" oznaczają ogólne cechy handlu. Inaczej jest, gdy