3893820705

15

Nr 17/2008

Z kolei, w roku 1693 w Krakowie ukazała się Instructio sacerdotum ex SS Patribus et Ecclesiae doctoribus concinnata pióra Antonio de Molina (1560-1612 lub 1619), hiszpańskiego zakonnika, najpierw augustianina, potem kartuza. Pisał on książki ascetyczne w języku hiszpańskim, skierowane głównie do kleru. Instruccion de sacerdotes zawiera wiele cytatów z ojców Kościoła, w przypisach podane są też miejsca, gdzie u ojców można dany temat pogłębić. Książka ta doczekała się co najmniej dwudziestu edycji, w tym w języku łacińskim w tłumaczeniu belgijskiego dominikanina Nicolasa Jaussena Boy¹². To właśnie łacińskie tłumaczenie dotarło do Polski i zostało wydrukowane w Krakowie. Wydanie to znajduje się w zbiorach starych druków biblioteki AWSD w Białymstoku.

Wśród starych druków biblioteki AWSD w Białymstoku znajduje się interesujące dzieło wydrukowane w Supraślu: Cedr Mistyczny. Święty Bazyliusz Wielki z Pradziadów, Dziadów, Oyców, Braciey, Sióstr, Męczenników, Wyznawców, Biskupów, Zakonników, Panien Zakonnych, Pustelników, w ośmnaście świętych gałęzi rozmnożony, ze starodawnych Greckich, Łacińskich Autoró na Polski język dla zbudowania, y ku swoim świętym zachęceniu, cnót przedziwnch naśladowania, synom y córkom ich duchownym przetłumaczony od x Demetryusza Zankiewicza Zakonu iw. Bazylego W. Sekretarza za dozwoleniem Zwierzchności, Roku Chrystusowego 1717 na widok podany w Supraślu w drukarni 00. Bazylianów Unitów.

Autor dzieła tak pisze we wstępie:

„Gdym postanowił, w tej następującej Książeczce, o onym samym, i jego Familii, osmnastu Bożych świętych krociusieńko mówić; ... obiecuję, że nie ustami swemi, lecz obcemi, a temi którzy oczywiście świadkami byli, s. Grzegorz Nazjanzen, s. Grzegorz Nysseński, s. Ephrem Syryjczyk, i z tych pośledniejsi Autorowie... obiecuję onych przynieść świadectwa, nie oratorskiego stylu, lecz prostej mowy, jako się zwykły żywoty świętych pisać, na to szczero polskiej bez łacińskiego języka zażywając”.

Ks. Demetriusz Zankiewicz dedykował swoje dzieło Leonowi Kiszce, metropolicie całej Rusi, biskupowi włodzimiersko-brzeskiemu, archimandrycie supraskiemu. W dedykacji biskupowi Leonowi (Leo, leonis: po łacinie - lew) napisał, między innymi: „Stańże Lwie nieustraszony pod tym mistycznym cedrem s. Oyca Bazyliusza Wielkiego”.

Nawiązania do starożytnych pisarzy chrześcijańskich znajdujemy w kolejnym dziele z naszej biblioteki: Sposób ćwiczenia się w jałmużnie wzięty z Pisma Świętego i z Ojców Świętych z francuskiego na polski przełożony przez Wielmożnego imci Pana Mikołaja Komorowskiego, Łowczyca Buskiego, Kawalera Collegii Nobilium Leoploliensis, Soc. Iesu we Lwowie, w Drukarni Brackiej Św. Trójcy, R.P. 1753.

Autor, w swoich rozważaniach, nawiązuje do takich ojców Kościoła, jak Cyprian, Jan Chryzostom, Grzegorz z Nyssy, Ambroży, Augustyn i inni. Na marginesie podaje autora, tytuł i rozdział, skąd zaczerpnął myśl lub bezpośredni cytat. Jak przystało, tłumacz dedykuje księgę biskupowi: ,jaśnie Wielmożnemu Jegomości Księdzu Samuelowi Głowińskiemu, biskupowi hebrońskiemu a sufraganowi i proboszczowi Archikatedralnemu Lwowskiemu, Szczereckiemu, Jozefowskiemu, Satanowskiemu, Sniatyńskiemu proboszczowi”.

Inne patrystyczne „florilegium” znajdujące się wśród starych druków biblioteki AWSD w Białymstoku to: Pensees ingenieuses des Peres de TEglise, pióra Dominika Bouho-urs, jezuity (+ 1702), wydane w Amsterdamie przez George Gallet w 1700 roku. Autor

Por. Molina Antoni, [w:] Podręczna Encyklopedia Kościelna, t. XXV-XXVI, Warszawa 1911, s. 165.