3893820716

7

Nr 17/2008 przyniosły one spodziewanego rezultatu. Epistolarum ex Ponto libri ąuattuor zostały wydane w języku oryginalnym, z licznymi adnotacjami.

5. Kwintylian

Quintilianus Marcus Fabius był w pierwszym wieku po narodzeniu Chyrystusa nauczycielem wymowy i pisarzem rzymskim. Pod koniec życia, opierając się na swym wielkim doświadczeniu, Kwintylian napisał dzieło De institutione oratoria libri duodecim (Kształcenie mówcy). Jest to podręcznik wymowy starożytnej. W ostatniej, dwunastej księdze zawarł swoje spostrzeżenia na temat wychowania dzieci i młodzieży, uczniów retoryki. Jego myśl pedagogiczna odegrała wielką rolę w rozwoju pedagogiki doby odrodzenia¹.

De institutione oratoria libri duodecim w oryginale posiadamy w naszej bibliotece, wydane w Lipsku w 1798 roku. Niestety, w naszych zbiorach jest tylko tom I, zawierający pierwsze trzy księgi dzieła Kwintyliana. Tekst został przygotowany przez Spaldinga (Georg Ludovicus Spalding) wraz z aparatem krytycznym i adnotacjami. Jest to najlepsza edycja dzieła Kwintyliana w interesującym nas okresie. Spalding starał się - zarówno dzięki pracy swoich poprzedników, jak i analizie różnych manuskryptów - odtworzyć oryginalny tekst Kwintyliana. Tekst został zaopatrzony również w liczne adnotacje.

6. Justyn

Marcus Iunianus Iustinus to historyk łaciński, żyjący prawdopodobnie w III wieku. Sporządził on wyciąg z Histońae Philippicae Pompejusza Trogusa. Ten ostatni jako pierwszy nie ograniczył historii do dziejów Rzymu, lecz potraktował historię z punktu widzenia Macedonii i jej władcy Filipa II, i stąd taki tytuł. Dzieło to nie zachowało się, ale znamy je ze streszczenia Marca Junianusa Justyna. Streszczenie dokonane przez Justyna było chętnie czytane w średniowieczu i dlatego zachowało się w ponad dwustu rękopisach².

W naszej bibliotece posiadamy egzemplarz z roku 1673, wydany w Lipsku: Iustini in historias Philippicas Trogi Pompeji epitomarum libri XLIV.

7. Julian Apostata

W Berlinie, w roku 1763 ukazała się w języku francuskim mowa Juliana Apostaty przeciwko chrześcijanom. Jak wiadomo, ten władca rzymski, sprawujący władzę w latach 361-363, usiłował przywrócić pogaństwo, poległ jednak podczas wojny z Persami. Wydanie berlińskie, zawierające przekład mowy na język francuski, posiada również nasza biblioteka.

8. Podręczniki szkolne

Wśród starych druków znajdujących się w bibliotece AWSD w Białymstoku znajduje się kilka szkolnych podręczników, które przybliżały młodzieży autorów klasycznych, zwłaszcza Cycerona. Na tekstach Cycerona uczono się przede wszystkim klasycznej łaciny i sztuki wymowy. W naszej bibliotece posiadamy egzemplarz wydany w roku 1755

1

   Por. Stanisław WILCZYŃSKI, Quintilianus, tamże, s. 400.

2

   Por. Anna ŚWIDERKÓWNA, Iustinus, tamże, s. 264.