4265275965

44

Ewa Szepietowska: Werbalna fluencja afektywna i narracje emocjonalne u osób z AD i VD

których, podobnie jak osoby zdrowe, chorzy są wyczuleni na bodźce zagrażające [36]. Podobne dane uzyskano w innych badaniach: paq'enci z AD mimo głębokich deficytów pamięci wykazują pewien stopień adekwatności wiedzy o sobie: mają poczucie trudności, co nasila lęk [37], potrafią także adekwatnie ocenić intencje innych osób na podstawie różnych wskaźników ich zachowania (teoria umysłu) [38]. Z kolei dla pacjentów z VaD charakterystyczna jest depresja, w tym często epizody wielkiej depresji lub dystymia [39]. Brak zróżnicowania rezultatów tych chorych w zastosowanych przez nas zadaniach można wiązać z obniżeniem nastroju czy inercyjnością poznawczą. Różnice między osobami z VaD i AD, choć mało spektakularne z powodu niewielkiej liczebności grup, są zgodne z wynikami badań dotyczących neurobiologicznych mechanizmów zaburzeń emocjonalnych w obu grupach: w AD patologia tylnego obszaru mózgu nie powoduje zmian afektywnych, w VaD natomiast patologia podkorowa łączy się z wybitnymi zaburzeniami emocjonalnymi [34].

Wnioski

1.    Osoby z AD uzyskują wyższe niż pacjenci z VaD rezultaty w zakresie generowania pojęć nacechowanych afektywnie: zarówno w wypowiedziach spontanicznych (narracje), jak i kategoriach afektywnych.

2.    Mimo niższych wyników, profil wykonania zadań osób z AD jest zbliżony do wykonań osób zdrowych; najwięcej pojęć nacechowanych afektywnie chorzy z AD aktualizują w narracji o lęku, odwołując się przy tym do aspektów autobiograficznych.

3.    Zastosowanie zadań fluencji afektywnej oraz analiza afektywnych elementów narracji osób z otępieniem umożliwia ocenę zdolności komunikowania się oraz sfery emocjonalnej chorych.

4.    Fluencja afektywna może zostać wykorzystana w diagnozie różnicowej różnych typów otępień.

5.    Wrażliwość chorych z AD na bodźce lękotwórcze powinna ukierunkować działania opiekunów w codziennej opiece nad chorymi.