dzi, że zna to pojęcie. Jako przyczynę wykluczenia wskazujemy najczęściej bezrobocie, alkoholizm, narkomanię, właśnie ubóstwo i choroby psychiczne. Według badań 19% respondentów deklaruje, że bardzo się boi ubóstwa, 46% - że trochę, 65% - że jest już w takiej sytuacji, a 29% - że się nie boi.
W zależności od kraju i stanu jego zamożności przyjmowane są różne miary ubóstwa. W Stanach Zjednoczonych miarą jest dochód roczny przypadający na czteroosobową rodzinę9. W 2002 r. było to 18 400 dolarów, ale w praktyce duża część obywateli żyje za połowę tej sumy.
W Chorwacji miarą ubóstwa jest zasiłek społeczny. Ci, którzy go pobierają, stanowią coraz większą część populacji. W 2001 r. było to 310 254 osób, w 2002 r. - 333 743 osoby, a w 2003 r. - 356 467 osób.
W Polsce przyjmuje się, że granicą biedy jest 500 zł na osobę miesięcznie. Jest z tym rozmaicie: są rodziny żyjące na poziomie renty babci lub dziadka. Bywa, że nie wlicza się do osiąganych dochodów uprawianego ogródka, hodowli drobnych zwierząt (królików, kur), dorywczych, nierejestrowanych prac, np. przy zbiorze owoców, naprawach budowlanych i innych.
Przeprowadzone w 2003 r. badania w Chorwacji miały na celu określenie aktywności czytelniczej rodzin pobierających zasiłek społeczny i będących w lepszej kondycji materialnej. Próba objęła 1900 osób. 92% stanowiły pełne rodziny, z dwojgiem dzieci, zatrudnieni stanowili 60,6%. Dominowały rodziny z dwojgiem dzieci (53,4%), z jednym dzieckiem (26,2%), z trojgiem dzieci (15,5%). 63,6% matek ukończyło szkołę średnią, 21,9% miało wykształcenie uniwersyteckie, 67,6% ojców ukończyło szkołę średnią, 21,9% posiadało wykształcenie uniwersyteckie: szkołę podstawową ukończyło 9% matek i 8,6% ojców. 44,9% pobierało zasiłki, najwięcej tam, gdzie oboje rodzice mieli wykształcenie podstawowe oraz tam, gdzie matka miała szkołę średnią, a ojciec podstawową10. Wśród rodziców pobierających zasiłki czytano kilka książek rocznie; ci,
Jak skutecznie pomóc innym? „Gazeta Wyborcza’’ 2009, nr 271.
Research of Reading Invests and Information Needs of cliii dren und Young Adults. Masz. powiel.
55