4552035248

Okresowość w biegu opadów 35

W Warszawie w 142-letnim okresie zakres wahań funkcji wynosi około 300 mm (736—447 mm); granica błędu około 10%, a więc 30 mm. Współczynnik przy drugiej harmonicznej wykracza poza granicę błędu, stąd wydaje się można przypuszczać, iż w przedziale 30—140 lat istnieje jeden okres około 70 lat o amplitudzie 38 mm.

W Krakowie w 106-letnim okresie zakres wahań funkcji wynosi również około 300 mm (834—513 mm); granica błędu około 10%, a więc 30 mm. Współczynnik przy pierwszej harmonicznej wykracza poza granicę błędu, co wydaje się świadczyć o istnieniu okresu w przedziale 53—106 lat o dość dużej amplitudzie 56 mm.

Wykonano ponadto analizę ciągłą poszczególnych odcinków krzywych. W wyniku jej wydaje się, że w Warszawie można zaobserwować okres około 16 lat z amplitudą 30 mm, a w Krakowie — około 14 lat z amplitudą 12 mm, czyli w granicach błędu.

Próby wykonane za pomocą 2 różnych maszyn elektronowych i na częściowo różnych okresach wydają się potwierdzać istnienie w biegu opadów okresu 70-letniego. Pewność będzie można uzyskać dopiero po nagromadzeniu materiału z liczby lat stanowiącej wielokrotność 70.

Wydaje się celowe przeprowadzenie analogicznych badań dla sezonowych sum opadu.

POSZUKIWANIE RODZAJU I STOPNIA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY SUMAMI OPADÓW W PODOKRESACH Z MAKSIMUM I PODOKRESACH Z MINIMUM PLAM

SŁONECZNYCH

W literaturze klimatologicznej panują rozbieżne opinie w stosunku do kształtowania się opadów w związku z cyklem plam słonecznych: czy przy maksimum plam należy liczyć się z ich sumami podwyższonymi czy też obniżonymi.

Na zebranym materiale postanowiono przeprowadzić jeszcze jedną próbę: jak kształtują się sumy opadów w podokresach wokół maksimum i w podo-kresach wokół minimum plam słonecznych.

Pewną trudność sprawiało przeprowadzenie podziału na podokresy, ponieważ średnie liczby Wolfa orientujące co do ilości plam wahają się w dość szerokich granicach i przejścia od jednego ekstremum do następnego dokonują się w różnym czasie i w różny sposób.

Przyjęto założenie: kwalifikować lata w stosunku do średniej wieloletniej liczby plam słonecznych. Obliczono średnią roczną liczbę Wolfa dla okresu 1851—1957, która wyniosła 50, i do podokresów z maksimum plam zaliczono lata, w których średnia liczba Wolfa > 50 i do podokresów z minimum — w których średnia liczba Wolfa < 50. Przy takim założeniu średnia długość podokresów wokół maksimum wynosi 4,5 lat, wahając się od 3—6 lat, a średnia długość podokresów z minimum — średnio 6,2 lat z wahaniem od 4 do 9

3*