Okresowość w biegu opadów 37
Tabela 13 wykazuje, że wśród 5 analizowanych stacji 4 mają średnią sumę opadu w podokresie z maksimum plam nieznacznie niższą niż w podokre-sie z minimum; jedynie w Poznaniu stosunki układają się odmiennie.
Tabela 13
Związek między średnimi rocznymi sumami opadu w podokresach z maksimum
i w podokresach z minimum plam. Okres 1853—1959
Stacja |
Średnia roczna suma opadu |
Kierunek zmiany |
Liczba Studenta |
Zależność | |
przy maksimum plam w mm |
przy minimum plam w mm | ||||
Koszalin |
693 |
702 |
wzrost |
2,8 |
istotna |
Poznań |
517 |
502 |
spadek |
6,2 |
istotna |
Warszawa |
561 |
568 |
wzrost |
2,8 |
istotna |
Wrocław |
565 |
571 |
wzrost |
2,2 |
istotna |
Kraków |
664 |
685 |
wzrost |
7,0 |
istotna |
Należy podkreślić, że we wszystkich przypadkach różnice pomiędzy średnią roczną sumą opadu przy maksimum i średnią sumą przy minimum plam nie przekraczają kilku procent, a więc średnie z podokresów tylko bardzo niewiele różnią się od średnich wieloletnich obliczonych niezależnie od cyklu plam.
Dla zobrazowania biegu kolejnych sum opadowych wokół maksimum i minimum plam sporządzono wykresy dla 5 stacji, odkładając na osi odciętych czas — kolejne lata, a na osi rzędnych — średnią sumę opadu odpowiadającą danemu podokresowi z maksimum czy z minimum plam, przypisując tę sumę rokowi, w którym ekstremum wystąpiło; linie równoległe do osi odciętych odpowiadają średnim sumom dla podokresów w całym analizowanym okresie (ryc. 7).
Krzywe są bardzo niespokojne, przecinają się wielokrotnie, ekstrema przypadają na różne cykle. Poznań wyróżnia się najmniejszą amplitudą wahania obu krzywych. Największe kontrasty sum wokół maksimum i minimum zarysowują się w cyklu 1856,0—1867,2: w Warszawie i w Krakowie przypada najwyższa z całego okresu suma opadu przy minimum plam, a równocześnie w Krakowie i w Koszalinie — najniższa z całego okresu przy maksimum plam; we Wrocławiu i w Koszalinie na minimum plam tego cyklu przypada znów najniższa średnia suma opadu.
W wyniku tej próby, wydaje się, można powiedzieć, iż w przebiegu krzywych nie można dopatrzeć się prawidłowości i jednokierunkowości związku plam słonecznych z kształtowaniem się rocznych sum opadu.
Dla szczegółowiej opracowywanego okresu 1900—1959 r. przeprowadzono analogiczną próbę poszukiwania zależności między sumami opadu w podokre-