NIEMIECKIE KONCERNY PRASOWE W POLSCE W LATACH 1989-2008 539
prawno-gospodarczych oraz medycznych. Walorem recenzowanej pracy jest ogromna liczba przypisów do każdego rozdziału oraz bogata bibliografia załącznikowa, zawierająca najważniejsze prace z tego zakresu, na którą składają się akty normatywne, materiały statystyczne, encyklopedie, słowniki, bibliografie, katalogi, naukowe monografie i syntezy, a także wybór artykułów prasowych z czasopism naukowych, branżowych oraz prasy codziennej i tygodników, w sumie kilkaset pozycji. Praca zaopatrzona jest w wykazy tabel i wykresów oraz indeks osobowy.
Niemieckie koncerny prasowe w Polsce w latach 1989-2008 to praca wyjątkowa, obejmuje bowiem całokształt zagadnienia, który był rozproszony w literaturze branżowej. Autorka oprócz przedstawienia największych wydawców z kapitałem niemieckim, poddała analizie ich metody działalności wydawniczej, treści upowszechniane w czasopismach oraz sposoby oddziaływania na czytelników, dając tym samym pełny obraz funkcjonowania czterech największych wydawców w przeciągu dziewiętnastu lat. Warto zwrócić też uwagę na to, że autorka skoncentrowała się przede wszystkim na magazynach wysokonakładowych z segmentu czasopism kobiecych, dla mężczyzn i dla młodzieży, prasy informa-cyjno-publicystycznej, czasopism popularnonaukowych i tygodników repertuarowych. W mniejszym stopniu skupiła się natomiast na prasie regionalnej oraz dziennikach, które również niewątpliwe zasługują na szersze opracowanie, tym bardziej, że właśnie niemieccy wydawcy także tutaj stanowią czołówkę i mają wpływ na kształtowanie się tej części rynku prasowego. Badania takie są konieczne ze względu na dynamikę przemian. Po debiucie w kwietniu 2006 r. „Dziennika” (Axel Springer) nastąpiła w 2009 r jego fuzja z wydawaną przez firmę Infor Biznes „Gazetą Prawną” i od jesieni tego roku dziennik ten ukazuje się pod marką właśnie „Gazety Prawnej”. Pogłębionej analizie warto byłoby poddać także kwestie poruszone w pierwszym rozdziale recenzowanej pracy, a dotyczące sposobów i metod zdobywania przez niemieckie koncerny polskiego rynku prasowego zarówno czasopism, jak i gazet regionalnych oraz prasy codziennej. Autorka w głównej mierze skupiła się na przedstawieniu opinii dotyczących obecności kapitału zagranicznego w polskich mediach, dając obraz zarówno obaw, jak nadziei z tym związanych.
Złożoność tematyki i jej wieloaspektowość wskazują, że O. Dąbrowska-Cen-drowska bardzo trafnie wybrała temat swoich badań. Zagraniczne koncerny bowiem, posiadając olbrzymi potencjał ekonomiczny oraz wielki wpływ i siłę oddziaływania na rynek prasy oraz rynek czytelniczy, tym samym dynamicznie go kształtują, poszerzając i przeobrażając ofertę wydawniczą.
Recenzowana praca skierowana jest nie tylko do naukowców zajmujących się prasoznawstwem, ale także do wszystkich świadomych odbiorców mediów, w tym chociażby nauczycieli, którzy w ramach przedmiotu edukacja medialna, starają się wychować kompetentnych odbiorców mediów.
Agnieszka Chamera-Nowak Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych
Uniwersytet Warszawski
Tekst wpłynął do Redakcji 28 października 2009 r.