BIBLIOTEKI KREUJĄ PRZYSZŁOŚĆ 509
z użytkownikami. Punktem wyjścia było postrzeganie biblioteki jako jednego z „wielkich dobrych miejsc” wspomnianych przez Raya Oldenburga oraz pomysły duńskiego architekta Jana Hegla odnośnie wielości i różnorodności w planowaniu miast.
Karen Bertrams z Probiblio oraz Monique Mosch z Library Kennemerwaard Heerhugowaard w Holandii (Library of 100 Talents - Heerhugowaard, Nether-lands) zaprezentowały swoją bibliotekę, znajdującą się w miasteczku Heerhugowaard oddalonym o 50 km na północ od Amsterdamu. Biblioteka ta została zaplanowana i zrealizowana we współpracy architektów, bibliotekarzy, artystów i użytkowników - dzieci. Nazwa „Biblioteka 100 talentów” nawiązuje do koncepcji wielorakich inteligencji Howarda Gardnera oraz koncepcji edukacyjnych stosowanych przez edukatorów i artystów we włoskich centrach dziecięcych w Regio Emilia w północnych Włoszech, gdzie dzieci (głównie ze szkoły Montessori) projektowały swoje fizyczne środowisko do nauki. Tematyce udziału dzieci w projektowaniu bibliotek przeznaczonych dla nich poświęcone było także wystąpienie H. Inci Onal z Hacettepe University w Ankarze w Turcji (Desi-gning tomorrow’s libraries with children’s views). Zaprezentowała ona wyniki badania przeprowadzonego wśród dzieci w wieku 7-11 lat. Wzięło w nich udział 350 uczniów ze szkól w różnych częściach Turcji. Dzieci miały za zadanie wykonanie obrazków związanych z bibliotekami dziecięcymi i szkolnymi. Głównym celem badania było poznanie preferencji dotyczących wystroju i aranżacji wnętrz, identyfikacja potrzeb i oczekiwań dzieci jako użytkowników oraz zwrócenie uwagi na to, co wpływa na odczuwany przez nie brak komfortu w korzystaniu z bibliotek.
Gonyalo Ozaryun z Santiago Public Library w Chile, James R. Keller z Vitet-ta Library Design Studio w Filadelfii, USA i Katheleen R.T.Imhoff z Lexington Public Library, w USA (Environments in public libraries foryoung children aro-und the world) przedstawili wyniki badania dotyczącego organizowania prze strzeni dla dzieci w bibliotekach publicznych na 4 kontynentach. Zwrócono uwagę na aspekty filozoficzne, projektowe i pragmatyczne w tworzenia takiej przestrzeni w bibliotekach w Chile, Omanie, Europie i Stanach Zjednoczonych. Spraw, dotyczących przestrzeni bibliotecznej, dotyczyło wystąpienie Barbary Gubbin z Jacksonville Public Library, USA i Alexa Lamis z A. M. Stern Archi-tects w Nowym Jorku (Jacksonville Public Library, Childrenfs and Teens Libraries). Przedstawili oni zagospodarowanie przestrzeni w oddziałach dziecięcym i młodzieżowym w nowo otwartej bibliotece publicznej w Jacksonville na Florydzie. Biblioteka Dziecięca została utworzona tak, aby odzwierciedlała geografię regionu, z wejściami przypominającymi tereny mokradeł północnej Florydy. Natomiast wystrój i wyposażenie oddziału młodzieżowego odzwierciedla upodobanie młodzieży do korzystania z ulubionych nośników przekazu i zapewnia dogodne warunki do korzystania zarówno ze zbiorów tradycyjnych, jak też Internetu i nagrań audiowizualnych.
OBSŁUGA SPECJALNYCH GRUP UŻYTKOWNIKÓW
Problemy specjalnych grup użytkowników poruszane były głównie przez Sekcję Usług Bibliotecznych dla Osób ze Specjalnymi Potrzebami (Library Se-rvices to People with Special Needs) oraz Sekcję Bibliotek Obsługujących Osoby z Dysfunkcją Wzroku (Libraries Serving Persons with Print Disabilities). W pierwszej sekcji dominującym tematem były problemy dotyczące osób przebywających w zakładach karnych. Przedstawiono modelowe programy biblioteczne służące promocji czytelnictwa i alfabetyzacji wśród więźniów (Odile Cra-mard: Les bibliotheques etablissements penitentiaires en France: Vexemple de la region Rhóne-Alpes; Fabio de Grossi z Biblioteche di Roma we Włoszech: Les bibliotheques communales en prison a Rome \ Margarita Perez Pulido z Uni-versity of Extremadura w Badajoz w Hiszpanii: Los programas de promoción de