P oloftia. I la]i a
Zasługuje również na uwagę produkcja wyrobów porcelanowych i naczyń stołowych, od najskromniejszych -do najwykwintniejszych. Najważniejsze ośrodki tego przemysłu koncentrują się w Lombaroji |18 fabryk, zatrudniających ogółem 4000 robotników). Pierwszeństwo należy przyznać fabrykom porcelany w Medjolanie. Na całej przestrzeni Półwyspu istnieje ich 132. dają one pracę 8 — 10.000 - om osób. W 1928 r. wartość wywozu porcelany (łącznie z naczyniami stołowemi i kailamij wyrażała się cyfrą ok. 9 miljonów lirów.
Artystyczne wyroby ze szkła. Znana od wieków fabryka w Murano stale zasila znaczny ruch wywozowy. Zatrudnia ona ok. 600 robotników, a wartość produkcji rocznej oblicza się na ok. 25 miljonów lirów.
Znane są na rynkach światowych wyrabiane w Wenecji i w Lombardji lustra, witraże kościelne — te ostatnie odznaczają się niezwykłem bogactwem i harmonją barw — witryny wystawowe do sklepów, artystyczne zwierciadła dla sal balowych i restauracyjnych, ogółem ok. 1500 robotników.
W ostatnich czasach rozwija się przemysł szklany również w południowej części kraju; szczególną uwagę poświęca się artystycznym wyrobom w stylu lokalnym.
Szyby. — Produkcja szkła szybowego ześrodko-wana jest w 18 fabrykach, zatrudniających ogółem ok. 4000 robotników (Medjolan posiada ich 3 - robotników 1000, Piza — 9, robotników 1.800).
Zdolność wytwórcza wyraża się cyfrą ok. 11 mil-jonów nr szyb rocznie.
Wyroby szklane. — Są one wytwarzane w 31 zakładach prow. Weneckiej, zatrudniających około 2.300 pracowników. Wytwórczość wynosi około 10 miljonów kg. rocznie, wartości 40 miljonów lirów. Znaczna część tej produkcji stanowi przedmiot wywozu do Francji, na bliski Wschód, do Afryki, do obojga Ameryk.
Wyroby mozaikowe ze szkła, marmuru, i kamienia stanowią wyłączną niemal specjalność Italji. Są one niezmiernie poszukiwane, zwłaszcza w krajach o cieplejszym klimacie, dla dekoracji kościołów i układania luksusowych posadzek. Znane są zwłaszcza mozaiki florenckie, układane z sześcianów z kolorowego marmuru lub kamienia, oraz weneckie—z preparowanej specjalnie emalji szklanej, złotej lub kolorowej i rzymskie, naśladujące klasyczne motywy z Palatynu i Pompeji.
Artystyczne wyroby metalowe (lampy, kandelabry, postumenty, konsole, kraty, balustrady, kielichy, wazony, talerze, półmiski z kutego lub rzeźbionego żelaza, mosiądzu, miedzi). Przemysł ten, uprawiany przeważnie w italskich warsztatach rzemieślniczych, rozwinął się i udoskonalił w ciągu ostatnich lat równolegle z przemysłem meblarskim. Sjena, Florencja i Medjolan słyną oddawna z artystycznych wyrobów żelaznych; ponadto każda niemal prowincja posiada w tej dziedzinie swoją odrębną specjalność, nacechowaną wrodzonem poczuciem artystycznem wykonawców,
Rozwija się również na szeroką skalę wytwórczość fabryczno - przemysłowa wyrobów z żelaza i innych metali, naśladująca do złudzenia cenne wyroby ręczne o wysokiej wartości artystycznej.
Wyroby ze srebra. — Przemysł ten, posiadający w Italji pradawne tradycje, uprawiany jest z jednej strony w drobnych warsztatach, zatrudniających ok. 1.500 pracowników, wśród których znajdują się i wybitni artyści, 2 drugiej zaś — w 20 fabrykach, zatrudniających ogółem 2000 robotników (Medjolan, Aleksandria, Vercelli, Florencja, Neapol).
Fabryki słyną z wyrobów z prawdziwego i sztucznego (galwanicznego) srebra, nietylko pokrywających zapotrzebowanie krajowe, lecz zasilających w znacznym stopniu wywóz zagranicę. (W 1928 roku wartość wywozu srebra stołowego i naczyń stołowych złotych, srebrnych i pIaterov/ych wyrażała się cyfrą 5 miljonów lirów).
Wyroby z alabastru. — Alabaster jest wydobywany przeważnie — w ilości ok. 7000 ton rocznie— z kamieniołomów w prowincji pizańskiej. Znane są od wieków artystyczne przedmioty, (abażury, kielichy, czary, kolumny, postumenty, wazony i t. p.) wyrabiane w Volterra, Pizie, Liworno i będące przedmiotem wywozu na wszystkie znane rynki świata.
Zasługują również na uwagę sjeneńskie wyroby z onyksu, cenne zarówno ze względu na piękną barwę i doskonałą przejrzystość materjału, jak i na artystyczną precyzyjność wykonania.
Wywóz,
Wywóz niektórych przedmiotów, wchodzących w skład umeblowania i urządzeń domowych.
1926 |
1927 |
1928 | |
(w miljonach lirów) | |||
Meble i części mebli |
42,3 |
31,1 |
29,7 |
Części ram |
13,4 |
7,8 |
6,4 |
Ramy |
3,2 |
3,1 |
2,8 |
Obrazy |
1,9 |
3,2 |
3,4 |
Wyroby fajansowe |
6,8 |
8,5 |
6,0 |
Naczynia stołowe |
2,9 |
2,3 |
2,4 |
Porcelana |
1,4 |
1,0 |
0,8 |
Kafle |
6,9 |
5,4 |
4,2 |
Wyroby ze szkła i kryształy |
20,1 |
17,4 |
14,2 |
Ozdoby ze szkła |
30,0 |
20,8 |
23.4 |
Lustra |
0,6 |
0,5 |
0,4 |
Płyty (tafle) szklane i kryształowe |
0,7 |
0,5 |
0,5 |
Naczynia stołowe złoti srebrne i platynowe |
e, 2,7 |
2,3 |
4,7 |
Ogółem |
132,9 |
105,0 |
98,9 |
Niżej zamieszczona tabela odtwarza kierunki wywozu wyrobów przemysłu meblowego (w ton-nach): . ^
86