SOLE BUNTEGO 133
minimalne
stężenie
hamujące
■5. aureus BP. vulgaris □ C.albicans
■&
11 12 14
liczba atomów węgla
Rys. 13. Wykres zależności minimalnego stężenia [pg/ml] hamującego rozwój drobnoustrojów od
długości łańcucha alifatycznego soli Buntego
cznych. Otrzymano bowiem ostatnio wiele pochodnych nukleotydów, zawierających w pozycji 5’, w miejscu reszty fosforanowej, grupę tiosiarczanową [38]. Reaktywność grup holowych w enzymach oraz innych materiałach biologicznych pozwala na zastosowanie tego typu substancji jako związków blokujących siarkowe centra aktywne. Alkilotiosiarczany, a szczególnie ich selenowe analogi (ang. seleno Bunte salts) reagują bowiem nieodwracalnie z cysteiną (CySH) oraz wykazują silny efekt antybakteryjny oraz grzybobójczy [37, 39, 40].
R—SeS03 + CySH -► R-SeSCy + R-SeSe-R + CySSO^
Rys. 14. Blokujący efekt selenowych soli Buntego wobec grup tiolowych
W wielu wypadkach organiczne związki siarki dwuwartościowej wykazują znaczący efekt radioochronny. Opisano syntezy wielu soli Buntego wykazujących podobne właściwości [41]. Szczególnie interesujące wydają się tu związki zawierające w swej części organicznej biologicznie ważne grupy, takie jak pochodne uracylu, metylouracylu lub benzotiazolu.
Oprócz wymienionych właściwości biologicznych organiczne tiosiarczany mają także wiele zastosowań technicznych opisanych głównie w literaturze patentowej [42-49]. Ze względu na dobre właściwości emulgujące wykorzystane zostały one np. jako dodatki do szamponów oraz w preparatach do trwałej ondulacji [42-44]. To ostatnie zastosowanie wiąże się z możliwością tworzenia wiązań disulfidowych między cysteiną a holami powstającymi z rozpadu soli Buntego w środowisku kwaśnym. Również we włókiennictwie wykorzystuje się tę reakcję do wytwarzania nie kurczących się w praniu tkanin weł-