4640480922

ŁAD W BEZŁADZIE 65

1)    krzemianowo-litowcowe typu R₂0-Si0₂, gdzie: R = Li, Na, K, Rb, Cs

[22];

2)    glinokrzemianowe

a)    z litowcami, typu R₂0-Al₂0₃-Si0₂, gdzie: R = Li, Na, K, Rb, Cs [22],

b)    z sodem Na₂0-Al₂0₃-Si0₂ o zmiennym stosunku r = Al/Na [23],

c)    mieszane alkaliczne Li₂0-Na₂0-Al₂0₃-Si0₂ o zmiennym ułamku molowym yu = [Li₂0]/([Li₂0] + [Na₂0]) [24, 25, 26],

d)    mieszane alkaliczne Na₂0-K₂0-Al₂0₃-Si0₂ o zmiennym ułamku molowym y_Na = [Na₂0]/([Na₂0] + [K₂0]) [27];

3)    fosforanowo-

a)    berylowcowe, typu M(II)0-P₂0₅, gdzie: M(II) = Mg, Ca, Sr, Ba [28, 29, 30, 31, 32],

b)    cynkowe i kadmowe oraz ołowiowe(II) [28, 29, 33].

2. TEORETYCZNA ZASADOWOŚĆ OPTYCZNA I INNE MIARY ZASADOWOŚCI SZKIEŁ TLENKOWYCH

Teoretyczna zasadowość optyczna A_cah zaproponowana przez Duffy’ego i Ingrama [34, 35], posłużyła do uporządkowania (usystematyzowania) szkieł o różnych składach w celu porównania wartości podstawowych wielkości optycznych (np. /Id, v_max itp.) i pochodnych tych wielkości, jak refrakcja molowa jonów O^2-, R₀2- [36], a dla szkieł domieszkowanych CuO charakter kowalencyjny wiązania Cu—O o symetrii % w płaszczyźnie równikowej kompleksu Cu(II) r_n [37]. W niektórych pracach, które opublikowaliśmy, była miarą zdolności jonów tlenu do donacji ładunku ujemnego, czyli miarą zasadowości Lewisa w szkłach w pierwszym przybliżeniu. Eksperymentalną miarą donoro-wości O^2- w szkle tlenkowym natomiast może być refrakcja molowa jonów tlenu, Roi-, a także charakter kowalencyjny wiązania Cu—O typu n w płaszczyźnie równikowej, zwany także zasadowością Imagawy. Temat tego artykułu wymaga, by w dalszej części przedstawić ten rodzaj zasadowości

3. SZKŁA BEZ UDZIAŁU JONÓW METALI PRZEJŚCIOWYCH

Dla szkieł fosforanowych typu M(II)0-P₂O_s, gdzie M to berylowce od Mg do Ba, stwierdzono, że ultrafioletowa krawędź absorpcji zmienia swoją ostrość i ulega systematycznemu przesunięciu ze zmianą modyfikatora berylo-wcowego, jak widać to na rys. 4. Jedynie szkło ze Sr zakłóca porządek, wynikający z reguły wymagającej, by atomy o wyższej masie molowej przesuwały krawędź w stronę długofalową [11]. Pozycja krawędzi absorpq'i określa w przybliżeniu szerokość pasma wzbronionego E [38].

5 — Wiadomości Chemiczne 1-2/98