5169916133

Książka naukowa w księgarniach polskich... 47

interesujących należało jego dwunastotomowe Gospodarstwo wiejskie. Ta obszerna praca, w której autor zgromadził całą wiedzę na temat rolnictwa, należała do nielicznych wówczas wydawnictw podręcznikowych o charakterze encyklopedycznym. W tym samym czasie, na polskim rynku księgarskicm poczytnością cieszyły sie publikacje zagraniczne, m. in. przełożona przez Dezyderego Chłapowskiego praca O rolnictwie, wydana w Poznaniu w latach 1835 i 1852.

Spośród wydawnictw poświęconych ogrodnictwu do najczęściej wymienianych należały - Michała Czepińskiego Ogrodnictwo powszechne oraz Józefa Strumiłły Ogrody północne. Znaczna część piśmiennictwa rolniczego przypadła na literaturę dotyczącą pszczelarstwa. Do prekursorów działalności naukowo-badawczej na ziemiach polskich należał Mikołaj Witwicki, autor pracy Pszczolnictwo krajowe, czyli o środkach i sposobach hodowania pszczół, którą sprzedawano w księgarniach S. Merzbacha, J Zawadzkiego i J. Cypcera. Ogromny wpływ na rozwój pszczelarstwa krajowego i światowego miały prace Jana Dzierżona. Jego książki Teorya i praktyka nowego pszczół lubowania, Nowe udoskonalone pszczolnictwo, a także Dodatek do teoryi i praktyki nowego pszczolarza, czyli nowego sposobu chowania pszczół (wydana w Lesznie w 1853 x.)\ Najnowsze pszczelnictwo z spostrzeżeniami Morlotta, Fukka, Nutta, Kiinera polecały swoim czytelnikom oficyny księgarskie S. Orgelbranda, A. Nowoleckiego, H. Kallenbacha.

Początek XIX w. to także postęp w naukach weterynaryjnych. Na ziemiach polskich, ośrodkami szczególnego rozwoju badań nad zwierzętami domowymi były Warszawa i Wilno. W Wilnie pracował Adam Ferdynand Adamowicz, autor interesującego podręcznika interny zwierzęcej - Zoonomia weterynaryjna czyli nauka o życiu zwierząt gospodarskich. Sprawą powszechnie wówczas panującej zarazy bydła zajmowali się w swoich pracach Jan Kurowski - Weterynarya popularna, nauka poznawania i leczenia chorób zwierząt oraz A. Piątkowski Zoonomia, czyli sztuka leczenia chorób wewnętrznych. Księgarnie braci Orgelbrandów oraz H. Kallenbacha i E. Gunthera oferowały zainteresowanym klientom publikacje dotyczące hodowli koni. Do najczęściej notowanych należały rozprawy Władysława Sanguszki - O chowie koni i utrzymaniu stada oraz najwybitniejsza wówczas pozycja z tej dziedziny O chowie i ulepszaniu ras koni w Anglii Filipa Eberharda, lekarza i inspektora stadniny w Janowie. Wśród książek rolniczych dominowały wszelkiego rodzaju poradniki, publikacje popularyzujące nowe osiągnięcia.

Nauki medyczne przez cały XIX w. przeżywały nieustanny rozwój, dzięki nowym odkryciom w samej medycynie i w naukach pokrewnych, szczególnie w botanice. Także wynalazki techniczne przyczyniały się do powstawania nowych rozwiązań w medycynie praktycznej. Przeobrażenia w naukach medycznych obserwujemy głównie w Europie Zachodniej, natomiast w kraju zajmowano się przede wszystkim praktycznymi aspektami medycyny¹³. Stopień rozwoju polskiej medycyny wpłynął zapewnie na rodzaj wydawanej literatury medycznej. Księgarnie polecały swoim czytelnikom głównie publikacje popularnonaukowe. Najwięcej informacji o posiadanych książkach medycznych podawały oficyny należące do J. Zawadzkiego i J. Węckiego

¹³ Por. S. Szpilczyński, Nauki medyczne. W: Historia nauki polskiej, t. 3, Wrocław 1977, s. 604.