5169916135

Książka naukowa w księgarniach polskich... 49

Miechowicza Teorya machin podająca łatwe ich wyrabianie oraz Juliusza Weisbacha Mechanika teoretyczna dla użytku inżynierów i techników wydana w Warszawie. Rozpowszechnianiem tychże wydawnictw zajmowały się księgarnie H. Kallenbacha, A. Nowoleckiego, H. Natansona i J. Czecha. Popularyzatorami wiedzy technicznej byli także autorzy Encyklopedii popularnej wydanej w Warszawie w latach 1829-1830, w której zamieszczono wiele haseł z zakresu nauk technicznych¹⁴.

Analiza zawartości tematycznej wybranych katalogów pozwala stwierdzić, iż w trzy dziestoleciu międzypowstaniowym, na rynku księgarskim wśród prac naukowych, dominowała książka historyczna. Dalej, pod względem ilościowym wyróżnia się piśmiennictwo lingwistyczne, w następnej kolejności wydawnictwa z nauk ścisłych i rolniczych.

Druga połowa XIX w. charakteryzowała się rozwojem nauk przyrodniczych i tech nicznych, co doprowadziło do znacznego wzrostu liczby publikacji z tych dziedzin Jednakże tylko około 1/3 całej produkcji wydawniczej zostało odnotowane w katalo gach księgarskich. Można domniemywać, iż książki, o których brak informacji w ka talogach księgarskich zostały wcześniej sprzedane. Część z nich, w tym publikacje zagraniczne nabywano poza handlem księgarskim. Niektóre księgarnie, szczególnie

małe, często nie najlepiej prosperujące w ogóle nie wydawały katalogów¹⁵.

Okres zaborów był czasem trudnym w dziejach społeczeństwa polskiego. Księgarze

polscy mimo niesprzyjających warunków zewnętrznych rozpowszechniali potrzebne czytelnikom wydawnictwa. Byli przede wszystkim handlowcami, dlatego też kładli duży nacisk na reklamę każdej książki, w tym i naukowej, jednocześnie pełnili rolę pośredników w upowszechnianiu i popularyzacji wiedzy o osiągnięciach nauki.

¹⁴    E. Olszewski, Od wiedzy technicznej do nauk technicznych. W: Historia nauki polskiej, i. 3, Wrocław 1977, s. 636.

¹⁵    J. Rudnicka, tamże, s. 393.