5439978934

237

PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY

szą. To samo dotyczy taryfy ryczałtowo-szczytowej, gdzie praktyczny czas użytkowania przekracza 2 500 godzin.

W każdym razie przeciętna cena 1 kWh dla małych odbiorców nie przekracza ok. 25 groszy. Jest to cena stosunkowo bardzo niska, którą mogą posiadać Śląskie Zakłady Elektryczne, mające pozatem duży zbyt encrgji elektrycznej do celów przemysłowych.

Z początkiem roku 1934 Śląskie Zakłady Elektryczne rozpoczęły na dużą skalę propagandę większego zużycia elektryczności. Względy propagandowe wymagały pewnej reformy taryf i nadania im charakteru więcej zachęcającego. Głównie chodziło o taryfy dla gospodarstwa domowego. W tym celu opracowano poprawkę taryfy ryczałtowo-szczytowej i ogólno-szczytowej w zastosowaniu do gospodarstwa domowego. Wymienione poprawione taryfy wprowadzono z dniem 1 września 1934 r.

Liczniki ryczałtowo-szczytowe posiadają moc ryczałtową od 120 do 300 W. Przy używaniu aparatów elektrycznych o mocy większej, niż moc ryczałtowa (żelazko 400 W, imbryk 750 W, kuchenka 800 W), przekracza się znacznie moc ryczałtową i licznik wykazuje znaczne zużycie szczytowe, które kosztowało 51 gr. za każdą kWh. Po odliczeniu mocy aparatu, wpadającej w ryczałt, koszt 1 kWh, zużytej przez aparat, wynosi około 30 do 40 gr. Jest to cena stosunkowo dość wysoka, która działała hamująco na używanie aparatów elektr. i większych mocy do oświetlenia. Celem usunięcia lej ze względów propagandowych ujemnej właściwości taryfy, wprowadzono dwa bloki obniżonej ceny zużycia szczytowego na 40, a potem 20 groszy. Odbiorca, który zużyje miesięcznie pewną ilość kWh szczytowych po 40 gr., ma prawo do zużywania dowolnej ilości kWh szczytowych po 20 groszy. Tę obniżkę otrzymują tylko odbiorcy, którzy posiadają aparaty elektryczne (najmniej żelazko). Wielkość I bloku po 40 groszy została uzależniona od wielkości mocy ryczałtowej licznika według następującej tabeli:

Moc ryczałtowa licznika	Miesięczne zużycie szczytowe |
	l blok po 40 gr.	II blok po 20 gr.
120—150 160-190 200 — 240 250 - 300	4 6 8 10	zużycie przekraczające zużycie I bloku

Przeprowadzona statystyka wykazała bardzo znaczne zwiększenie zużycia szczytowego u odbiorców, którzy otrzymali powyższą obniżkę. Cena 20 gr. za 1 kWh szczytową nie jest rzeczywistą ceną energji, zużywanej przez aparaty, bo część mocy aparatu wpada w moc ryczałtową licznika. Gdy przyjmiemy, że przeciętnie 25% mocy aparatów wpada w ryczałt, to wtedy cena energji, zużywanej w II bloku szczytowym, wynosi ok. 15 gr. za 1 kWh. Jest to cena, przy której gotowanie elektryczne opłaca się. W len sposób przeprowadzona poprawka taryfy ryczałtowo-szczylo-wej upodobniła ją do taryfy blokowej do gospodarstwa domowego, bo opłata ryczałtowa odpowiada I blokowi taryfy blokowej, I blok szczytowy — II blokowi taryfy blokowej, a II blok szczytowy — III blokowi taryfy blokowej. Dla taryfy ryczałtowo-szczytowej wprowadzono jeszcze jedną ino-wację. Poprzednio opłaty za zużycie ryczałtowe płacili odbiorcy kwartalnie zgóry, a opłaty za zużycie szczytowe — miesięcznie zdołu. Obecnie jedne i drugie opłaty płaci się równocześnie miesięcznie zdołu.

Zupełnie podobną poprawkę przeprowadzono dla taryfy ogólno-szczytowej dla odbiorców, używających energji dla gospodarstwa domowego, przy której po zużyciu pewnej ilości kWh szczytowych po 40 gr. odbiorca może zużywać dowolną ilość kWh szczytowych po 20 gr.

Pozatem zajęto się taryfą ogranicznikową, którą dotychczas używano bez ograniczeń co do mocy w mieszkaniach prywatnych. Ze względów propagandowych wprowadzono ograniczenia w stosowaniu ograniczników (które nie pozwalają na używanie większych aparatów) w tej formie, że obecnie mogą posiadać ograniczniki mieszkania najwyżej 2 pokojowe o mocy maksymalnej 100 W.

Poza przeprowadzeniem poprawki taryf szczytowych zachodziła potrzeba opracowania taryfy uniwersalnej dla gospodarstwa domowego, która posiadałaby wszystkie zalety dobrej taryfy i która przy użyciu zwykłego licznika kWh pozwalałaby na używanie po niskiej cenie dużej ilości kWh do wszelkich celów w gospodarstwie domowem, a przedewszystkiem do światła, gotowania elektrycznego, warników elektrycznych, drobnych aparatów, chłodni elektrycznych i t. p. Jedną z głównych cech tej taryfy miała być zachęta do dużego zużycia.

W tym celu opracowano l. zw. taryfę gospodarczq, składającą się zc stałej miesięcznej opłaty zasadniczej, zależnej od ilości izb w mieszkaniu, i z opłaty za pewną ilość kWh, zależnej od wielkości mieszkania, po 15 gr., oraz z opłaty za dowolne dalsze zużycie po 10 gr. Liczby poniższej tabeli charakteryzują tę taryfę.

Ilość izb........	na	3 4		5 6	mm	Za każdą dalszą izbę
Miesięczna opłata zas. zł.	1,50 2,50	4	5,50	7,50 9,50	11,50 13,50 15,50	2.00
Ilość kWh po po 15 gr. .	1 40 | 65	90	115	140 , 150	155 160 160 1	—

Opłata stała ma przedstawiać część opłat za zużycie świetlne i do małych aparatów i odpowiada I i U blokowi ^laryf blokowych. Opłata stała zawiera również małą opłatę pomiarowo-licznikową. Blok kWh po 15 gr, przedstawia resztę opłat za zużycie świetlne i do małych aparatów, oraz ^2a przyjęte małe zużycie energji do gotowania dla rodziny ok. 4-osobowej. Cena 10 gr, za dowolną resztę zużycia została przeznaczona do dalszego zużycia do gotowania, do warników elektrycznych, do światła, różnych aparatów, dogrzewania w zimie, chłodnic w Iecie i t. d. Nie przewiduje ^s,ę obecnie zupełnie stosowania nocnych wyłączników czasowych do warników elektrycznych o mocy poniżej 2 000 W, wobec czego taryfa gospodarcza jest uniwersalna i służy przy pomocy zwyczajnego licznika do pomiaru całkowitej ilości energji, zużywanej w gospodarstwie domowem. Niestosowanie wyłączników czasowych do warników mieszkaniowych uważa się za konieczne, bo ten system ułatwia grzanie wody zarówno w dzień, jak i w nocy. i pozwala na pełne wyzyskanie warnika, co jest b. ważne ze względów na konkurencję piecyków gazowych.

Taryfę gospodarczą stosuje się obecnie tylko próbnie dla odbiorców, posiadających najmniej kuchenkę dwupłytkową, piekarnik, całą kuchnię lub warnik.

Obniżka cen węgla, obowiązująca od I listopada 1934