5399619760

CZĘŚCI: OBLICZA PARTYCYPACJI nauki z legitymizacją integracji różnych dróg poznania (w tym tzw. nienaukowych)¹. Inspirująca i uruchamiającą własne strategie scalające może być, w tym kontekście, teoria integralna Kena Wilbera².

Tak konstruowana i scalana refleksja koresponduje z nurtem ekumenicznych koncepcji poznawczych, opartych na współdziałaniu studiów i badań z obszarami praktyki, w ramach zintegrowanych i hybrydalnych rozwiązań metodologicznych nastawionych na wielowymiarowe rozumienie³. Bliskie temu ujęciu są synergiczne epistemologie, rozumiane jako współpraca i dialog między różnymi paradygmatami, współdziałanie wzajemnie zapożyczające, a nade wszystko dokonujące przewartościowania i przejścia do ściślejszego osadzenia nauki w kulturze i praktyce.

1.2. W stronę polityki publicznej jako świata troski o wspólne dobro

Drugi ważny wymiar poszukiwań badawczych można przedstawić, nawiązując do symbolicznego napięcia zakorzenionego w pojęciu zoon politikon. Kontekstowe tłumaczenie nazwy naszego pisma zawiera się w zbiorze pojęciowym: „zwierzę społeczne/polityczne/państwowe^,\ Pamiętajmy jednak, że niezależnie od tłumaczenia zawsze termin ten aktywuje się poprzez zaangażowanie w życie polis.

Odwołanie do pojęcia zoon politikon niesie za sobą kolejne pytania: czy człowiek jest z natury bardziej społeczny czy polityczny/państwowy? Jakie konsekwencje wiążą się z opowiedzeniem się po jednej ze stron dyskusji? Inspirującym tropem interpretacyjnym mogą być objaśnienia Hannah Arendt przestawione w Kondycji ludzkiej⁴. Życie ludzkie (yita activa) - stwierdza Arendt - nie jest możliwe bez świata zaświadczającego obecność innych istot, a więc wymiaru społecznego. Człowiek jest z natury stworzony do życia we wspólnotach ludzkich - tym, co odróżnia ludzi od pozostałych zwierząt, jest zdolność do myślenia abstrakcyjnego, tworzenia symboli, planowania odległej przyszłości czy budowania skomplikowanych systemów społecznych. Jednak, przede wszystkim, człowiek jest twórcą kultury, czyli zobiektywizowanych

1

   Ibidem, s. 18.

2

   Ken Wilber, Integralna teoria wszystkiego. Wizja dla biznesu, polityki, nauki i duchowości, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2006.

3

   Jerzy Nikitorowicz, Pluralizm i ekumenizm orientacji badawczych z perspektywy społeczeństwa wielokulturowego

i tożsamości kulturowej, [w:] J. Krajewski, T. Lewowicki, J. Nikitorowicz (red.), Problemy współczesnej metodologii, WM, Olecko 2001, s. 130.

4

" Hannah Arendt, Kondycja Ludzka, tłum. Anna Łagodzka, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2000.