5833211347

17

prowadzi się egzekucji należności pieniężnej, gdy z góry wiadomo, że uzyskana kwota nie przewyższy kwoty wydatków egzekucyjnych, tzn. jeżeli w toku postępowania okaże się, że zobowiązany nie posiada żadnego majątku ruchomego, wierzytelności pieniężnych czy też praw majątkowych, w stosunku do których możliwa byłaby egzekucja przy zastosowaniu środków egzekucji administracyjnej należności pieniężnych. Takie rozwiązanie chroni wierzyciela przed ponoszeniem kosztów egzekucyjnych (wierzyciel pokrywa koszty postępowania egzekucyjnego, jeżeli nie mogą być one ściągnięte od zobowiązanego - art. 64c § 4 p.e.a.) oraz chroni zobowiązanego przed zwiększeniem jego zobowiązań o koszty bezskutecznej egzekucji. Przepis art. 59 § 2 p.e.a. ma zastosowanie tylko w egzekucji należności pieniężnych, gdyż celem egzekucji obowiązków niepieniężnych nie jest uzyskanie żadnej kwoty pieniężnej.

Umorzenie postępowania na tej podstawie nie stanowi przeszkody do wszczęcia ponownej egzekucji. Według art. 61p.e.a. wszczęcie ponownej egzekucji może nastąpić wówczas, gdy zostanie ujawniony majątek lub źródła dochodu zobowiązanego przewyższające kwotę wydatków egzekucyjnych.(zob. wyrok NSA z dnia 10 czerwca 1997 r., I SA/Po 1625/96).

D. Tryb i forma umorzenia postępowania egzekucyjnego

Umorzenie postępowania egzekucyjnego może nastąpić na wniosek wierzyciela, zobowiązanego lub z urzędu. Jako żądanie zobowiązanego umorzenia postępowania należy traktować wniesienie zarzutów (art. 33 p.e.a.), złożenie powództwa przedwegzekucyjnego (art. 2 § 2), czy skargi na czynności egzekucyjne (art. 54), jeśli zostaną w nich uprawdopodobnione okoliczności wymienione w art. 59 § 1 p.e.a., uzasadniające umorzenie postępowania. Organ egzekucyjny umarza postępowanie z urzędu, gdy w jakikolwiek sposób dowie się o przyczynach uzasadniających umorzenie. Może to nastąpić na skutek skargi złożonej przez osobę trzecią, na skutek przeprowadzonej kontroli, czy informacji pochodzącej od organu sprawującego nadzór nad postępowaniem egzekucyjnym (art. 23-25). W orzecznictwie sądowym podkreśla się, iż: wystąpienie przesłanek stanowiących podstawę umorzenia postępowania obliguje zawsze do takiego zakończenia postępowania egzekucyjnego, bez względu na to, czy zostaną one stwierdzone z urzędu, czy też wyjdą na jaw w wyniku zgłoszonych zarzutów (Wyrok NSA z dnia 18 czerwca 1999 r., III SA 7105/98).

Postępowanie egzekucyjne w administracji kończy się przez wykonanie egzekucji. Organ egzekucyjny nie wydaje w tym względzie żadnego rozstrzygnięcia. Z chwilą umorzenia postępowania egzekucyjnego także kończy się działanie organu egzekucji administracyjnej, ale w tym przypadku formą prawną zakończenia postępowania jest wydanie postanowienia. Zgodnie z art. 59§3 w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny wydaje postanowienie. Sformułowanie: „w sprawie" oznacza, że organ wydaje postanowienie o umorzeniu, jak i postanowieniem odmawia umorzenia postępowania. Jeżeli jednak umorzenie postępowania egzekucyjnego następuje na podstawie art. 34 § 4 p.e.a., tzn. na skutek wniesionych zarzutów, organ egzekucyjny po otrzymaniu ostatecznego postanowienia w sprawie stanowiska wierzyciela, jeżeli wierzyciel uznał zarzuty za uzasadnione, orzeka o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wydając postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów.

Postanowienie w sprawie umorzenia postępowania wydaje się na żądanie zobowiązanego albo wierzyciela niebędącego jednocześnie organem egzekucyjnym, z tym że w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego dotyczącego obowiązku o charakterze niepieniężnym - również z urzędu. Na postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego przysługuje zażalenie. Postępowanie zażaleniowe może być wszczęte wyłącznie na wniosek uprawnionego podmiotu. Legitymację do wniesienia zażalenia ma zobowiązany oraz wierzyciel niebędący jednocześnie organem egzekucyjnym, jako podmioty o przeciwstawnych interesach.

E. Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego

Skutki umorzenia postępowania reguluje art. 60 p.e.a. Umorzenie postępowania egzekucyjnego z przyczyny, o której mowa w art. 59 § 1 pkt 1-8 i 10, powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Umorzenie postępowania powoduje więc uchylenie takich czynności jak zajęcie, ustanowienie dozoru nad zajętymi ruchomościami czy zarządu nad nieruchomością.

Od zasady, że umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, istnieją dwa wyjątki: 1) nie podlegają uchyleniu dokonane czynności,