5996832547

34

skiej często zamiast borów mieszanych spotykane są dąbrowy acidofilne zespołu Calamagrostio-Quercetum. W postaci świętokrzyskiej, obok borów mieszanych ze związku Dicrano-Pinion (Querco-Pinetum), pojawiają się zbiorowiska jedlin zespołu Abietetum polonicum. W związku z odrębnością tych postaci można by rozważać możliwość rozdzielenia ich na niezależne krajobrazy.

W regionie świętokrzyskim krajobraz grądów i wyżynnych buczyn związany jest z obszarami, gdzie wyniesienia, będące siedliskami buczyn, zbudowane są z kambryjskich skał, takich jak: kwarcyty, łupki kwarcytowe i ilaste facji łysogórskich albo szarogłazy, łupki i piaskowce facji kieleckiej (Riihle 1952), natomiast na niżej położonych terenach siedlisk grądowych zalegają utwory czwartorzędowe: lessy, gliny zwałowe lub rzadziej deluwialne piaski.

W regionie górnośląskim szczyty wyniesień, na których lokują się siedliska buczyn zbudowane są bądź z różnych triasowych skał wapiennych, bądź z karbońskich piaskowców i łupków. Niżej położone tereny, będące siedliskami grądów i częściowo borów mieszanych, pokryte są glinami zwałowymi lub deluwialnymi piaskami.

4.2.3.15. Krajobraz borów, borów mieszanych, grądów i buczyn jest złożonym układem, spotykanym w dwu regionach południowej Polski. Na najwyższych wyniesieniach zbudowanych ze skał wapiennych zlokalizowane są siedliska lasów bukowych, niżej położone tereny zajmują siedliska grądów, jeszcze niżej na siedliskach piaszczystych występują bory mieszane i typowe bory (Leucobryo-Pinetum ).

Omawiany krajobraz występuje w dwu miejscach: na Jurze Krakowsko--Częstochowskiej w jej częściach środkowej i północnej, oraz na Roztoczu środkowym i południowym. Są wyraźne różnice w zestawie zbiorowisk między tymi dwoma regionami, zostały one jednak uznane za mniej ważne w porównaniu z podobieństwem zasadniczego rysu struktury.

Na Jurze środkowej i północnej buczyny należą do sudeckiego zespołu Dentario enneaphyllidis-Fagetum, natomiast na Roztoczu do karpackiego Dentario glandulosae-Fagetum. Na Roztoczu stałymi, choć zajmującymi niewielkie powierzchnie, elementami krajobrazu są lasy jodłowe (Abietetum polonicum) oraz świetliste dąbrowy (Potentillo albae-Quercetum) nie spotykane na Jurze, gdzie z kolei występują acidofilne dąbrowy z klasy Quercetea robori-petraeae, zarówno niżowe (Calamagrostio-Quercetum), jak i podgórskie (Luzulo-Quercetum). W obu przypadkach mamy do czynienia z wyżyną zbudowaną ze skał wapiennych (jurajskich na Jurze a kredowych na Roztoczu), silnie porozcinaną, a w niższych częściach pokrytą dyluwialnymi utworami piaszczystymi.

4.2.3.16. Krajobraz grądów i podgórskich dąbrów acidofilnych należy do krajobrazów o podgórskim charakterze. Głównymi typami siedlisk w tym krajobrazie są siedliska grądów i acidofilnych dąbrów podgórskich zespołu Luzulo-Quercetum. Krajobraz ten występuje w dwu regionach, a mianowicie w niższych partiach Sudetów i na Przedgórzu Sudeckim oraz w południowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej i na Pogórzu Karpat Zachodnich.