Słownik łacińsko-polski
do części pierwszej i drugiej
Zasady podawania słówek:
1. Rzeczowniki dekl. I i II zakończone na -is i -um oraz dekl. IV podane są w nom. sing. z końcówką gen. np.: vita, ae; hortus, i; visus, us, bez podania rodzaju; rodzaj oznaczono tylko przy wyjątkach np, humus, i (f)
Rzeczowniki deklinacji II zakończone na -er, deki. III i V podajemy w nom. z pełnym genetiwem, w dekl. III z oznaczeniem rodzaju (m f n).
2. Przy przymiotnikach zakończonych na -us, -a, -um, cyfra 3 oznacza ilość zakończeń. Przymiotniki na -er, -a, -um, oraz deklinacji III o dwóch i trzech zakończeniach są podane w pełnej formie dla trzech rodzajów: przymiotniki o jednym zakończeniu podajemy w nom. i gen. np.: latus 3; pulcher, pulchra, pulchrum; celer, celeris, celere; gravis, gravis, grave; ale: felix, felicis.
3. Przy czasownikach cyfra oznacza koniugację, po czym podane jest perfectum i supinum w pełnej formie. Przy czasownikach złożonych dywiz oddziela przedrostek od czasownika, od którego podana jest forma perfectum i supinum bez przedrostka np.: ad- duc 3 duzi, ductrtm; con- ferre, tuli, latum.
Przy v e r b a d e p o n e n t i a może być podana tylko forma perfectum: horror 1, hortatus sunn
***
A
ab, abs - od; przez; z, od strony
ab-dico 1 - przeczyć; odsunąć; zrzec się (urzędu)
ab-do 3, didi, ditum - oddalić, ukryć, chować
ab-duco 3, duxi, ductum - odwodzić, uprowadzić
ab-eo, ire, ii, itum - odchodzić
ab-erro 1-zabłądzić
abhinc - odtąd, stad
ab-horreo 2, ui - wzdragać się
ab-icio 3, ieci, iectum - odrzucać, zrzucać
ab-igo 3, egi, actum - odpędzać, odepchnąć
ab-luo 3, lui, lutum - obmywać, zmywać
ab-ripio 3, ripui, reptum - porywać, uprowadzać
ab-rampo 3, rupi, reptum - odrywać, odłamać, przerwać
ab-ruptus 3 - urwisty
abs-cedo 3, cessi, cessum - odchodzić, ustępować
abs-condo 3, condi (obok condidi) conditum -ukrywać, chować
ab-solvo 3, solvi, solutum - odwiązywać, uwalniać
ab-sonus 3 - fałszywie brzmiący, niezgodny
abstinentia, ae - wstrzemięźliwość, skromność
abs-tineo, 2, tinui, tentum - powstrzymywać
abs-traho, 3, traxi, tractum - odciągać
ab-sum, esse, a-fui - być nieobecnym, być daleko
non multum abest, quin - niewiele brakuje, żeby; omal że nie
ab-sumo 3, sumpsi, sumptum -zużywać, marnować
absurdus 3 - niemelodyjny; niedorzeczny
ab-undantia, ae - wylew, przelewanie się; nadmiar, obfitość
ab-undo 1 - wylewać, przelewać się, obfitować
ab-utor 3, usus sum - zużywać, nadużywać
ac = atque - i; a; otóż
ac-cedo 3, cessi, cessum-podchodzić, przystępować
accedit, ut (quod) - dochodzi to, że; co więcej
accendo 3, cendi, censum - zapalać, pobudzać
ac-cido 3,cidi - padać, upadać
accidit, ut - zdarza się, że
ac-cingo 3, cinxi, cinctum - przypasywać; przygotować się
ac-cipio 3, cepi, ceptum - przyjmować, otrzymać; dowiedzieć się
ac-clamo 1 - głośno wołać
acclivis, is, e - pochyły
ac-commodo 1 - przystosować
accurate - dokładnie
ac-curro 3, curri, cursum - nadbiegać, przybiec
accuso 1 - obwiniać, oskarżać
acer, acris, acre - ostry, bystry, energiczny
acerbe - ostro, dotliwie
acerbitas, atis f - surowość, cierpkość
acies, aciei f - ostrze; szyk bojowy, pole walki
ac-quiesco 3, quievi, quietum - wypocząć, spocząć
ac-quiro 3, quisivi, quisitum - zdobyć, zyskać
acriter - ostro, zaciekle
actio, onis f - czynność, działalność; sprawa sądowa, sprawa
actito 1- grać (grywać) na scenie
actor, oris m - sprawca, wykonawca; aktor
acus, us f - igła
acute - ostro, dowcipnie, subtelnie
acutus 3 - ostry, cięty; dowcipny, bystry
ad (z acc) - do, ku; obok, pod
adc... v, acc. ...
ad-dico 3, dixi, dictum - przyznawać, przydzielić, oddać w niewolę
ad-do 3, didi, ditum - dodawać
ad-duco 3, duxi, ductum - przyprowadzić, nakłaniać
ad-eo, ire, ii, itum - dochodzić, zbliżyć się; podjąć się; narażać się
adeo - tak bardzo, do tego stopnia
adf... v. a ft:..
adg... v. agg...
ad-haereo 2, haesi, haesum - utkwić, trwać, utrwalić się
ad-hibeo 2, ui, itum - stosować, przystosować, używać
ad-hortor 1 - zachęcać
adhuc - aż dotąd, dotychczas
ad-iaceo 2, ui (z dat)-leżeć przy czymś, obok
ad-icio 3, ieci, iectum - dorzucać, dodawać
ad-igo 3, egi, actum - przypędzać; zmuszać
ad-imo 3, emi, emptum - odbierać
adipiscor 3, adeptus sum - osiągać, osiągnąć
aditus, us m - dojście, dostęp
ad-iungo 3, iunxi, iunctum - przyłączać, dołączać
ad-iuvo 1, iuvi, iutum-pomagać, wspierać
adl.., v. all...
ad-ministro 1 - kierować, zarządzać, rządzić
admirabilis, is, e - godne podziwu, niezwykły, osobliwy
ad-mirandus 3 - godny podziwu
admiratio, onis f - podziw, zdumienie
ad-miror 1 - podziwiać, dziwić się
ad-mitto 3, misi, missum - dopuścić, przyjąć; dopuścić się, popełnić
ad-modum - zupełnie, bardzo
ad-moneo 2, ui, itum - upominać, przypominać, zachęcać
ad-moveo 2, movi, motum - przysuwać, zbliżać, dopuszczać
ad-nitor 3, nisus (lub nixus) sum -- opierać się na czymś; usiłować
adolescens, entis - młody chłopak, młodzieniec .
ad-olesco 3, adolevi, adultum - dorastać, dojrzewać
ad-operio 4, operui, opertum - pokrywać, zasłonić
ad-oratio, onis f - kult, cześć
ad-orior 4, ortus sum - napaść, zaatakować, powstać przeciwko komuś
adp... v. app...
adqu... v. agg...
ad-sto 1, stiti - stać obok, zatrzymać się
ad-sum, esse, fui - być przy czymś, być obecnym;
adsum animo - uważam
adt... v. att...
adulescens v. adolescens
adulescentia, se - młodość
adulescentulus, i - bardzo młody chłopiec, młodzieniaszek
adultus 3 - dorosły, dojrzały
ad-uncus 3 - zakrzywiony
ad-urgeo 2 - naciskać, nastawać
ad-uro 3, ussi, ustum - palić, przypalać
ad-veho 3, vexi, vectum - dowozić, przywozić
ad-vena, ae m i f - przybysz, obcy (obca)
ad-venio 4, veni, wentum - przychodzić, nadchodzić, zbliżać się
ad-ventus, us m - przybycie, przyjście, nadejście
ad-versarius, i - przeciwnik, wróg
ad-versus 3 - będący naprzeciw, z przodu; przeciwny, nieprzyjazny
ad-versus (z acc) - naprzeciw, przeciw, przeciwko
ad-voco 1 - przywoływać, wzywać, powołać
ad-volo 1 - nadlecieć, przylatywać
ad-vorto = ad-verto, 3, verti, versum - odwrócić, zwrócić, skierować
animum adverto - zwrócić na coś uwagę, zauważyć
aedes, aedis f - świątynia, kaplica
aedes, aedium f - dom, zabudowania, budynek
aedicula, ae - kapliczka
aedificium, i - budynek, gmach
aedifico 1 - budować, wznosić
aedilis, is - edyl
aedilitas, atis f - urząd, godność edyla
aedis v. aedes
aeger, aegra, aegrum - chory
aegre - przykro, boleśnie, z przykrością; z trudem
aegroto 1 - chorować, być chorym
aegrotus 3 -chory
aemulatio, onis f - współzawodnictwo
aemulus, i - współzawodnik, rywal
agito 1 - poruszać; rozprawiać
agmen, agminis n - szereg, pochód; wojsko w marszu; tłum
agna, ac - owca
ag-nosco 3, novi, nitum - rozpoznać, poznać
agnus, i - jagnię
ago 3, egi, actum - pędzić, prowadzić; robić działać
a. censum - przeprowadzić spis ludności
a. caram - mieć pieczę,
a. sprawować opiekę
a. gratias - dziękować
a. tempus - spędzać czas
a. tragoediam - występować w tragedii
a. agere de - prowadzić układy, układać się
agrarius 3 - rolny
agrestis, is, e - polny; dziki, wiejski
agricola, ae m - rolnik, wieśniak
agricultura, ae - uprawa roli
aio, ais, ait (czas. ułomny) - mówię, powiadam
ala, ae - skrzydło
alacritas, atis f - żywość, energia
album, i - biel; tablica, lista, spis
albus 3 - biały
alea, ae - kostka do gry
ales, .alitis m i f - ptak
algeo 2, alsi, alsum - marznąć
alias - kiedy indziej, innym razem; gdzie indziej
alibi - gdzie indziej, w innym miejscu
alienum, i - cudza własność
alienus 3 - cudzy, obcy
alimentum, i - żywność
alio - w inne miejsce, gdzie indziej (tzn. w innym kierunku)
alioqui - zresztą w ogóle
aliquamdiu - przez pewien czas
aliquando - kiedyś, raz
aliquanto - nieco, znacznie
aliquantum - nieco, trochę
aliqui, aliquae, aliquod - jakiś, pewien
aliquis, aliqua, aliquid - jakiś, pewien; ktoś; coś
aliquo - dokądś, dokądkolwiek
aliquod - coś
aliquot - kilka
aliquotiens - kilka razy
aliter - inaczej, w inny sposób alias,
alia, aliud - inny alias...
alium - wzajemnie
allatus v. af-fero
allieio 3, lexi, lectum - wabić, nęcić, pozyskiwać sobie
al-ligo 1 - przywiązywać przymocować
al-loquor 3, locutus sum - przemówić, mówić do kogoś
alma, ae - żywicielka, karmicielka
almus 3 - żywiący, dobroczynny
alo 3, alui, altum - karmić, żywić; podsycać
alter, altera, alterum - drugi, inny
alter... alter - pierwsry... drugi
alternus 3 - wzajemny, na przemian następujacy,
alteruter, alterutra, alterutrum - jeden Z dwóch; ten lub tamten
altitudo, udinis f - wysokość; głębokość
altus 3 - wysoki, głęboki
altum, i - głębia, pełne morze
alumnus, i - wychowanek
alvus, i f - żołądek
amabilis, is, e - godny miłości, miły, przyjemny
amans, antis m i f - kochanek, kochanka, zakochany
amanuensis, is - pisarz, sekretarz
amarus 3 - gorzki; cierpki, przykry, niemiły
amatus, i - kochanek, wielbiciel
amatus 3 - ukochany
ambages, ambagum f pl. - droga okrężna; wykręty, niepewność
ambigo 3 - spierać się; żywić wątpliwości
ambiguitas, atis f - dwuznaczność
ambitio, onis f - ubieganie się o urzędy; żądza zaszczytów
ambo, ae, o - obydwaj
ambulo 1 - przechadzać się
amburo 3, ussi, ustum - opalić, spalić
amens, amentis - bezrozumny, szalony
amentis, ae - głupota, szaleństwo
amica, se - przyjaciółka
amice - pnyjaźnie, życzliwie
amicitia, se - przyjaźń
amictus, us m - płaszcz
amicus, i - przyjaciel
amicus 3 - przyjacielski, przyjazny
a-mitto 3, misi, missum - tracić, zgubić
amnis, amnis m - rzeka
amo 1 - kochać, lubić
amoenitas, atis f - przyjemność
amoenus 3 - przyjemny
amor, oris m - miłość
a-moveo 2, movi, motum - odsunąć, usunąć
amphitheatrum, i - amfiteatr (miejsce walk gladiatorów)
amplector 3, amplexus sum - obejmować
amplexus, us m - uścisk
amplius - bardziej, więcej
amplus 3 - obszerny, rozległy, wielki
amputo 1 - obcinać
an - czy
anceps, ancipitis - dwugłowy; podwójny, niepewny, niezdecydowany
ancilla, ae - niewolnica
ancora, ae - kotwica
angulus, i - kąt
anguste - ciasno
angustiae, arum - cieśnina, wąwóz
angustus 3 - ciasny, wąski
animga, ae - dusza, tycie
animadverto 3, verti, versum - zauważyć, spostrzec;
a. in aliquem - karm
animal, alis n - stworzenie, istota żyjąca, zwierzę
animo 1 - ożywić
animus, i - duch żywotny, dusza; umysł; usposobienie; odwaga;
in animo habeo - mam zamiar
bono aramo sum - jestem dobrej myśli
annalis, is m - rocznik
annales, ium - roczniki, kronika
anniversarius 3 - coroczny
annona, ae - zboże, żywność; zaopatrzenie w żywność
an-numero 1 - zaliczyć
annus, i - rok
annalis - roczny, doroczny
anser, anseris m i f - gęś
ante (z acc) - przed
antea - przedtem
ante-cedo 3, cessi, cessum - iść naprzód, wyprzedzać
ante-eo, ire, ii, itum - iść naprzód, wyprzedzać
ante-fero, ferre, tuli, latum - przenosić (coś nad coś), przedkładać, stawiać wyżej
ante-hac - przedtem
ante-pono 3, posui, positum (z dat) - przekładać (coś nad coś)
ante-quam - przedtem, zanim
anterior, ior, ius - przedni
antiquitas, atis f - starożytność, przeszłość
antiquitus - z dawien dawna
antiquus 3 - dawny, starożytny
anulus, i - pierścień
anus, anus - staruszka
anxi;us 3 - zatroskany, niespokojny
aper, apri - dzik
aperio 4, aperui, apertum - otwierać, odkryć, wyjawić
aperte -- otwarcie, jawnie
apertus 3 - otwarty, odkryty, odsłonięty
apis, apis f - pszczoła
appareo 2, apparui - ukazać się
ap-paro 1 - przygotowywać
appellatio, onis f -- przedmowa; nazwa
appello 1 - wezwać nazywać
ap-pelto 3, puali, pulsum - przypędzić; Przybić do brzegu
ap-peto 3, petivi, petitum - sięgać, dąźyć; godzić; żądać
ap-pono 3, posui, positum - dołożyć, podać, dodać
ap-porto 1 - przynieść, przywieźć
ap-probo 1 - pochwalić
ap-propinquo 1 (z dat.) - zbliżać się
apricor 1 (brak perf.) - wygrzewać się na słońcu
aps... v. abs
apto 1 - przystosować, nałożyć
aptus 3 - przystosowany, odpowiedni
apud (z acc.) - u, przy, wobec
aqua, ae - woda
aquila, ae - orzeł
ara, ae - ołtarz
arator, oris - oracz, rolnik
aratrum, i - pług
arbitrium, i - wola; sąd, opinia; władza
arbor, arboris f - drzewo
arceo 2, arcuri - powstrzymywać
architectus, i - architekt
arcus, us m - łuk
ardens, ardentis - gorący, rozżarzony
ardeo 2, arsi, arsum - płonąć, pałać
arduus 3 - stromy; trudny
area, se - plac, pole
arena, se - piasek; arena
arens, arentis - suchy
aresco 3, arui - schnąć, wysychać
argenteus 3 - srebrny
argentum, i - srebro
argumentum, i - treść; dowód
argon 3, argui, argutum - wykazywać coś, dowodzić czyjejś winy, oskarżać
argutus 3 - bystry, przebiegły
aridus 3 - suchy
aries, arietis - baran; taran (wojskowy) arena,
armorum - broń odporna, oręż
armatus 3 - zbrojny, uzbrojony
armentum, i - trzoda
armo 1 - zbroić, zaopatrzyć
aro 1 - orać
ar-rideo 2, risi, risum - uśmiechać się
ar-rigo 3, rexi, rectum - podnosić, wyprostować, nadstawić, zachęcić
ar-ripio 3, ripui, reptum - porywać, chwytać, uwięzić
ars, artis f - sztuka, umiejętność
ars rhetorica - retoryka, nauka wymowy,
sztuka wymowy
artifex, artificis m i f - artysta, rzemieślnik. mistrz (i odpowiedniki żeńskie)
artificium, i - bieglość w sztuce, sztuka
artus, tu m (rzadko w sing.; dot. i abl. plur. artubus obok artibus) - członki ciała; ciało
artus 3 - ciasny, gęsty
arvum, i - pole uprawne
arx, arcia f - zamek, twierdza; góra
as, assis m - as (moneta rzymska)
a-scendo, 3, ascendi, ascensum - wstępować, wchodzić (w górę)
asellus, i - osiołek
asinarius, i - poganiacz osła (osłów)
asinus, i - osioł
aspectus, us m - spojrzenie; widok
asper, aspera, asperum - szorstki, surowy, trudny, przykry
aspernor 1 - wzgardzać
a-spicio 3, spexi, spectum - spostrzegać, ujrzeć, oglądać
as-porto 1- zabierać, wynosić
as-sensus, us - zgoda, jednomyślność, uznanie
assentator, oris - pochlebca
assentior 4, sensus sum - zgadzać się, schlebiać
as-sequor 3, secutus sum - dopędzić; osiągnąć
as-sero 3, serui, sertum - dodać, przyznać, uznać
as-servo I - strzec, zachować
assidue - ustawicznie, wciąż
assiduus 3 - osiadły; ustawiczny, ciągły
as-sisto 3, stiti - stać przy kimś, towarzyszyć
as-suefacio 3, feci, factum - przyzwyczajać
as-suesco 3, suevi, suetum - przyzwyczajać się
as-sumo 3, sumpsi, sumptum - przybrać, podjąć
as-surgo 3, surrexi, surrectum - podnieść się
a-sto 1, astiti - stawać przy kimś
astrum, i - gwiazda
astutus 3 - przebiegły, chytry
at - a, ale
ater, atra, atrum - czarny
athleta, se - zapaśnik, zawodnik w zapasach
atomus, i - cząstka, atom
atque (= ac) - i; a
atqui - a przecież, ale przecież
atrium, i - atrium, część domu rzymskiego
atrociter - ostro, zaciekle
atrox, atrocis - ostry, zacięty, zaciekły
at-tentus 3 - uważny
at-tendo 3, tendi, tentum - natężać, naciągnąć, skierować, baczyć
at-tineo 2, tanui, tentum - przytrzymać; dotyczyć
at-tingo 3, tigi, tactum - dotykać, poruszyć
at-tollo 3, tuli, latum - podnosić
at-tonitus 3 - przestraszony
at-tribiuo 3, tribui, tributum - przydzielić
auctor, oris - sprawca, twórca, wykonawca; plisarz, autor
auctoritas, atis f - powaga, wpływ, wzór
audacia, ae - zuchwałość, śmiałość
audacter - zuchwale, śmiało
audax, audacis - zuchwały, śmiały
audeo 2, ausus sum - ośmielać się, odważać się
audio 4, audivi, auditum - słyszeć, słuchać
auditor, oris - słuchacz
auditus, us m - słuch
au-fero, ferre, abstuli, ablatum - unosić, zabierać
au-fugio 3, aufugi - uciekać
augeo, 2, auxi, auctum - powiększać, zwiększać
augur, auguris - augur, kapłan-wróżbita
augurium, i - wróżba
aura, ae - powiew, podmuch, powietrze
auratus 3 - pozłacany
aureus 3 - złoty
auris, auris f - ucho
aurum, i - złoto
auspicium, i - wróżba (z lotu ptaków)
auspico 1 i auspicor 1 - wróżyć z lotu ptaków; zaczynać
aut - albo
autem - zaś
autumnus, i-jesień
auxilium, i - pomoc
auxilia, auxiliorum - posiłki wojskowe
avaritia, ae - chciwość, skąpstwo
avarus 3 - chciwy, skąpy
ave - bądź pozdrowiony, witaj; żegnaj (skierowane da zmarłych)
a-veho 3, vexi, vectum - wywozić, unosić
a-versus 3 - odwrócony; z tyłem
a-verto 3, verti, versum - odwracać, zwracać
avertere oculos - zwrócić uwagę czyjąś
avia, ae - babka
avide - chciwie
aviditas, atis f - chciwość, żądza
avidus 3 - chciwy, żądny
avis, avis f - ptak
a-voco 1 - odwoływać
avunculus, i - wuj
B
bacillum, i - cienka laska, kijek
baculum, i i baculus, i - kij, laska
barba, ae - broda
barbarus, i - cudzoziemiec, barbarzyńca
barbatus 3 - brodaty, noszący brodę
beate - szczęśliwie
beatitudo, beatitudinis f - szczęście
beatus 3 - szczęśliwy
bellator, oris - wojownik
bellicus 3 - wojenny
bello 1 - prowadzić wojnę; wojować
bellum,-i - wojna
bellum gero - prowadzę wojnę
bellus 3 - ładny, miły
bene - dobrze
beneficium, i - dobrodziejstwo
beneficus 3 - dobroczynny, uczynny
benevole - życzliwie
benevolentia, ae - życzliwość
benevolus 3 - życzliwy
benigne - łaskawie
benignus 3 - łaskawy
bestia, sa - zwierzę
bibo 3, bibi, potum - pić
bicolor, bicoloris - dwubarwny
biformis, biformis, biforme - dwukształtny
bimatus, ua m - okres dwuletni, w wieku dwu lat
bimus 3 - dwuletni
bini, binae, bina - po dwóch, dwaj
bis - dwa razy, dwukrotnie
blandimentum, i-pochlebstwo, pieszczota; przymilanie się
blandior 4, blanditus sum - schlebiać, przymilać się
blandita, ae - pochlebstwo, przymilanie się
bonitas, bonitatis f - dobra jakość; dobroć, serdeczność
bonum, i - dobro, powodzenie; zaleta
bona, bonorum - majątek
bonum publicum - sprawa państwa
bonus 3 - dobry
civis bonus - dobry obywatel, patriota
res bonae - powodzenie, pomyślność
bos, bovis m i f - wół; krowa
braca, se (częściej plur.) bracae - rodzaj szerokich spodni
bracchium, i - ramię
brevis, brevis, brewe - krótki, zwięzły
brevi (scil. tempore) - wkrótce
brevitas, brevitatis f - krótkość; zwięzłość
bustum, i - stos pogrzebowy, grób
C
caballus, i - koń
cacumen, cacuminis n - wierzchołek
cado 3, cecidi, casum - padać, spadać, upadać
caduceus, i - kaduceusz, laska owinięta wężami, symbol heroldów i Merkurego
caducus 3 - spadający, spadły, znikomy
caecus 3 - ślepy, niewidomy; niewidoczny
caedes, caedis f - ścięcie; rzeź, zabójstwo
caedo 3, cecidi, caesum - ciąć, bić, zabijać
caelum, i - niebo
caerimonia, ae - uroczystość
caeruleus 3 - błękitny, niebieski
calamitas, calamitatis f - klęska
calamus, i-trzcina; fujarka, pióro
calidus 3 - gorący
caligo, caliginis f ' mgła
calliditas, calliditatis f - przebiegłość, spryt
callidus 3 - przebiegły, sprytny, roztropny
calor, caloris m - ciepło, gorąco; zapał, uczucie miłosne
calvus 3 - łysy
campus, i - pole, plac
candidatus 3 - ubiegający się o urząd
candidus 3 - lśniąco biały
canis, canis m i f - pies, suka
canities, canitiei f - siwizna
cano 3, cecini, cantum - śpiewać, grać; opiewać
signum canere - dać hasło (w wojsku)
canorus 3 - dźwięczny
canto 1 - śpiewać
cantus, us m - śpiewanie, śpiew
cantus galli - pianie koguta
canus 3 - siwy
capax, capacis - pojemny, obszerny, który może pomieścić
capella, ae - kózka
capesso 3, capessivi, situm - chwytać, zdobywać
c. magistratum - obejmować urząd
capillus, i - włos
capio 3, cepi, captum-brać, chwytać, zajmować; brać do niewoli; pomieścić
c. arena - chwycić za broń
capital, alis n - przestępstwo, za które groziła kara śmierci
capitalis, capitalis, capitale - śmiertelny, zabójczy
capra, ae - koza
caprificus, i f - drzewo dzikiej figi
capsa, ae - skrzynka, puszka
captiva, ae - branka
captivo I -brać do niewoli; więzić
captivus, i - jeniec
caput, capitis n-głowa; główna część; źródło; stolica; rozdział
carbo, carbonis m - węgiel
carcer, carceris m - ogrodzenie; więzienie
careo 2, carui (z abl) - być pozbawionym czegoś, nie mieć
carica, ae - figa
caritas, caritatis f - miłość; drożyzna
carmen, carminis n-pieśń; wiersz; wróżba
caro, carnis f-ciało; mięso
carpo 3, carpsi, carptum - rwać, zrywać
c. iter, c. viam - odbywać drogę, iść
carus 3 - drogi
casa, ae - chata
caseus, i - ser
cassus 3 - wydrążony, próżny; nadaremny
castellum, i - twierdza, wieś w górach
castigatio, castigationis f - karcenie
castigo 1 - ganić, karcić
castitas, castitatis f - czystość, skromność
castra,castrorum n - obóz
castra movere - zwinąć obóz
castra ponere - rozbić, rozłożyć obóz
castus 3 -- czysty
catena, ae - tańcach
catenatus 3-ujęty w łańcuch, skuty; mający na sobie łańcuch
caterva, ae-tłum, orszak
cauda, ae - ogon
causa, ae - przyczyna, powód; sprawa, sprawa sądowa
causa (z gen) - w celu
caute - ostrożnie
cautus 3 - ostrożny
caveo 2, cavi, cautum - wystrzegać się, mieć się na baczności; zastrzec
caverna, ae - wgłębienie, jama
cavillator, oris - kpiarz, żartowniś
cavo 1 -- drążyć, ryć
cavus 3 - wydrążony, pusty, wklęsły
cava manus - dłoń, garść
cedo, 3, cessi, cessum-kroczyć, iść; ustępowa
celebro 1-uroczyście obchodzić, chwalić, rozgłaszać
celer, celeris, celere - szybki, chyży
celeritas, celeritatis f - szybkość, szybkie działanie
celeriter - szybko
celo I - kryć, zataić
celsus 3 - wysoki
cena, ae - obiad, przyjęcie; jedzenie
ceno 1 - spożywać posiłek, jeść; ucztować
censeo 2, censui, censum - oceniać, szacować sądzić, uważać
censor, oris - cenzor
censura, ae - urząd cenzora
census, census m - szacowanie majątku obywateli, spis ludności
centurio, onis - centurion, setnik (stopień wojskowy)
cera, ae - wosk; tabliczka powleczona woskiem
cerno 3, crevi, cretum - rozdzielać; spostrzega widzieć
certamen, certaminis n - współzawodnictwo spór, walka
certe - z pewnością, pewnie, niezawodnie
certo 1 - wspólzawodniczyć, walczyć, spierać s usiłować
certus 3 - pewny, stały, niezawodny; wyznaczony
certiorern facere - zawiadamiać
cerva, ae - łania
cervix, cervicis f - kark, szyja
cervus, i - jeleń
ceteri, ae, a - wszyscy inni, pozostali, reszta
ceterum - zresztą
ceu - jak gdyby, tak jak
charta, ae -karta (papirusowa), mapa, zwój (po rosowy, tzn. książka)
cibus, i - jedzenie, pożywienie
cicatrix, cicatricis f - blizna
cingo 3, cinxi, cinctum - otaczać, opasywać przypasać
cinis, cineris m - popiół
circensis, is, e - cyrkowy, odbywający się w cyrku
circiter - około
circulus, i-koło, okrąg
circum (z acc) - dokoła, naokoło
circum-ago 3, egi, actum - prowadzić dokoła wodzić
circum-do I, dedi, datum - otoczyć
circum-eo, ire, li, itum - obchodzić dokoła
circum-fero, ferre, tuli, latum - nosić wokoło, obnosić; rozgłaszać
circumitus, us m - obejście, krążenie
circum-sedeo 2, sedi, sessum - siedzieć dokoła, otaczać, oblegać
circum-sto I, steti - stać dokoła, otaczać
circum-venio 4, veni, ventum - okrążać, otaczać; podejść, oszukać
circus, i- koło; cyrk (= stadion wyścigowy)
cithara, se - cytra lira
cito - szybko
citra (z acc.) - z tej strony, przed czymś
citro et ultro - w tę stronę i w tamtą; wzajemnie
citus 3-szybki, prędki, żwawy
civicus 3 - obywatelski
corona civica - wieniec za uratowanie życia obywatelowi na wojnie
civilis, civilis, civile-obywatelski, społeczny, państwowy
civis, civis tn i f - obywatel(ka), współobywatel
civitas, civitatis f-państwo (= zespól obywateli); prawo obywatelstwa
clades, cladis J- klęska
clam-skrycie, potajemnie
clamo I - wołać, krzyczeć, nazywać
clamor, clamoris m-krzyk, okrzyk, wołanie
clarus 3-jasny, wyrażny, głośny, stawny
classiarius 3-należący do floty (np. iolnierz -marynarz)
classicum, i - hasło, sygnał wojskowy (na trąbie)
classicus 3 - należący do floty
classis, classis f - flota
claudo 3, clausi, clausum - zamykać
clavus, i-obramowanie togi i tuniki rzymskiej (purpurowy szlak)
clemens, clementis - łagodny
clementer - łagodnie
cliens, clientis m (rzadko f)-klient
clipeus, i - tarcza (cwalna)
clitellae, arum (rzadko: clitella)-siodło; juki
clivus, i - pochyłość; wzgórze; uliczka na wzgórzu
coactus v. cogo
co-eo, ire, ii, itum - schodzić się, zbierać się
coepi,coepisse,coeptum - zaczynać
coeptum, i - przedsięwzięcie, plan, zamiar
coerceo 2, coercui, coercitum - powstrzymywać, poskramiać
cogito 1 -myśleć
cognomen, nominis n - przydomek
co-gnosco 3, gnovi, gnitum - poznawać, dowiedzieć się
cogo 3, coegi, coactum - pędzić razem, wpędzać, zmuszać
co-hibeo 2, hibui, habitum - powstrzymywać
cohors, cohortis f - kohorta
co-hortor 1 - zachęcać
col-laudo 1 - pochwalać
collega, ae m - kolega w stosunku do drugiego obywatela sprawującego ten sam urząd (np.: dwóch konsulów)
collegium, i - kolegium, wspólne piastowanie urzędu, związęk
col-ligo I - wiązać, spajać
col-ligo 3, legi, lectum - zbierać
collis, collis na - wzgórze
col-loco 1 - rozmieścić, zmieścić
colloquium, i-rozmowa coltom, i - szyja
colo 3, colui, coltum - uprawiać, zajmować się; mieszkać; czcić
color, oris m - kolor, barwa
comes, comitis m i f - towarzyszka) comissatio, tiónls f-uczta, hulanka comissatio, oris - biesiadnik, hulaka
comitium, i - plac, na którym odbywały się zgromadzenia ludowe; zgromadzenie ludowe
commentor 1 - myśleć, przypominać, wspominać
com-meo 1 - schodzić się
com-migro I - przenieść się, przesiedlić się
comminus - wręcz, z bliska
com-mitto 3, misa, missum - wysiać; powierzyć; dopuścić się
c. proelium - stoczyć bitwę
commode-odpowiednio, wygodnie, dobrze
commoditas, commoditatis f - dogodność, wygoda; zręczność
commodo 1 - ułatwić, załatwić
commodum, i-wygoda, sposobność
commodus 3-dogodny, stosowny
com-moveo 2, movi, motum -poruszyć, usunąć
c. castra - zwinqć obóz
commotus 3 - poruszony, wzburzony
com-munio 4, munivi, munitum-obwarowywać, umacniać
communis, is, e - wspólny, ogólny, powszechny
com-muto I - zmieniać
com-paro 1 - przygotowywać; porównywać
com-pello 3, puli, pulsum - spędzić razem; zmuszać
com-penso I - zważyć, wyrównać
com-perio 4, peri, pertum - dowiedzieć się
com-petitor, oris - współzawodnik, rywal
com-pilo 1 - obrabować, wyzyskiwać
com-plector 3, plexus sum-objąć, pojąć
com-pleo 2, plevi, pletum-wypełniać
complexus, us m - uścisk
comploratio, tiónis f - rozpacz, płacz
comploro 1 - opłakiwać
com-plures, plures, pluria (gen, -ium) - większość, więcej (z nich)
com-pono 3, posui, positum - skradać, zestawiać, porównywać
compos, compotis - posiadający coś
compos mentis-przytomny
composite - zręcznie, dobrze
com-prehendo 3, prehendi, prehensum - ująć, schwytać, pojąć
com-primo 3, pressi, pressum - ścisnąć, stłumić
conatus, us - usiłowanie, wysiłek
con-cedo 3, cessi, cessum- schodzić, odejść, ustępować; zezwalać, przyznać
con-cido 3, cidi - padać
concilium, i - zebranie
con-cito 1 - szybko poruszać, podniecać
con-clamo 1 - razem zawołać; zwolać
concordia, ae-zgoda
concors, concordis - zgodny, jednomyślny
con-cupisco 3, cupivi (ii), cupitum - zapragnąć
con-curro 3, curri, cursum - zbiegać się, zderzyć się
concursus, us m - zbiegowisko
con-demno 1-skazać
condicio, condicionis f - warunek; położenie
con-disco 3, didici-wyuczyć się, nauczyć się
conditor, oris - założyciel
conditus 3 - założony; złożony, ukryty
con-do 3, didi, ditum - założyć, składać, ukryć
con-duco 3, duxi, ductum- sprawdzić; wynająć
confectio, confectionis f - sporządzenie
con-feto, ferre, tuli, latum - przynosić, zbierać
se conferre - udać się
con-ficio 3, feci, fectum - zrobić, wykonać
confici senectute- być wyczerpanym starością
con-fido 3, fisus sum - zaufać
confinis, finis, fine- graniczący, sąsiedni
con-firmo 1 - umocnić, utwierdzić, podtrzymać
con-fiteor 2, fessus sum - wyznać, przyznać się
con-fligo 3, flixi, flictum - zetrzeć się, walczyć, zderzyć się
con-fugio 3, fugi - uciekać, zbiec
con-fundo 3, fudi, fusum - zlewać, zsypywać; pomieszać; przerazić
con-gredior 3, gressus sum - schodzić się
con-icio 3, ieci, iectum - razem rzucać, zrzucać
c. in fugam - zmusić do ucieczki
c. in vincula - wtrqcić do więzienia
coniugalis, coniugalis, coniugale - małżeński
con-iungo 3, iunxi, iunctum - złączyć
coniunx, coniugis m i f - mąż, żona
coniuratio, coniurationis f - sprzysiężenie, spisek
conl... v. Coll...
conor 1 - usiłować
con-quiesco 3, quievi, quietum - odpocząć
con-quiro 3, quisivi, quisitum - szukać, zbierać
conr... v. corr...
con-scendo 3, scendi, scensum - wstępować wchodzić
c. navem - wsiadać na okręt
c. equum - dosiąść konia
conscientia, ae - świadomość, sumienie
conscius 3 - świadomy, wtajemniczony
con-scribo 3, scripsi, scriptum - spisywać, umieścić na liście, zaciągnąć(żołnierzy)
partes conscripti - senatorowie
consecro 1 -poświęcić
consensus, us m - jednomyślność, zgoda
con-sentio 4, sensi, sensum - zgadzać się
con-sequor 3, secutus sum - iść za kimś, towarzyszyć, następować (po kimś); osiągnąć
con-sero 3, serui, sertum - łączyć
c. manus - zetrzeć się, zderzyć się
con-sero 3, sevi, situm- zasiać, zasadzić
con-servo 1 - przechowywać, zachować, dochować
consessus, us n:- zajmowanie miejsca obok kogoś; siedzenie obok kogoś; zebrany tłum
con-sidero 1 - oglądać, rozważać
con-sido 3, sedi, sessum - usiąść (razem), osiedlić się, rozłożyć się (np. o wojsku)
consilium, i - rada, zamiar, plan
consilium capere - pawziąć plan
con-sisto 3, stiti - razem stanąć, zatrzymać się; polegać
consobrinus,i - kuzyn, krewny
con-sono 1, sonui - rozbrzmiewać
conspectus, us m - widok
con-spicio 3, spexi, spectum - spoglądać, spostrzegać
conspicuus 3 - widoczny
constantia, ae - wytrwałość, stałość
constans, constantis - stały, trwały
constat - wiadomo
con-stituo 3, stitui, stitutum - ustanowić, postanowić
con-sto 1, stiti, staturus - stać silnie, trwać; składać się; zgadzać się
con-struo 3, struxi, structum - budować
con-suesco 3, suevi, suetum - przyzwyczajać się
consuetudo, consuetudinis f- przyzwyczajenia
consul, consulis- konsul
consularis, is, e - konsularny; były konsul
consulatus, us nr - konsulat, urząd konsula
consulo 3, sului, sultum (z acc.; z dat.)-radzić się kogoś, pytać o radę; troszczyć się o kogoś
consulto - rozważnie, rozmyślnie
consultum, i - postanowienie, uchwala
senatus consulturn - uchwala senatu
con-sumo 3, sumpsi, sumptum- zużyć, używać, wyczerpać
con-surgo 3, surrexi, surrectum- podnieść się, razem powstać
con-tego 3, texi, tectum - przykryć, pochować
con-temno 3, tempsi, temptum -gardzić, lekceważyć
contemplor I - oglądać, rozważać, zastanawiać się
con-tendo 3, tendi, tentum - napinać, dążyć, współubiegać się, zmierzyć; upierać się
proelio c. -zderzyć się, walczyć
contentus 3 - zadowolony
continenter - ustawicznie, ciągle
con-tineo 2, tinui, tentum- trzymać razem, wstrzymać, zawierać
con-tingo 3, tigi, tactum - dotykać, graniczyć
contingit - zdarza się, udaje się
continuo - nieprzerwanie; bezzwłocznie
continuus 3 - ustawiczny, ciągły
contio, contionis f - wiec, zebranie
contionor 1-uczestniczyć w zgromadzeniu; przemawiać na zgromadzeniu
contra - natomiast, przeciwnie
contra (z acc) - przeciw, przeciwko
con-traho, 3 traxi, tractum - ściągać, zgromadzić
contrarius 3 - przeciwny, po przeciwnej stronie; wrogi
ex cantrario - przeciwnie
controversia, ae - spór; sprawa sądowa
contumelia, ae - zniewaga, obraza
con-turbo 1 - robić zamieszanie
conubium, i - małżeństwo
eon-venio 4, veni, wentum - schodzić się, spotkać się
c. in manum: - dostać się pod czyjąś władzę
con-verto 3, verti, versum - zwracać, obracać, zmieniać; tłumaczyć
c. se - zawracać
conviva, ae m i f - współbiesiadnik, gość
convivium, i - uczta; biesiada
colt-vóco 1-zwołać
co-orior 4, ortus sum - powstać, podnieść się
copia, ae-zapas, wielka ilość; sposobność, możność
pl. copiae, copiarum - dostatki, zasoby; wojsko, armia
copiosus 3 - zamożny
coquus,i - kucharz
cor, cordis n - serce
coram - osobiście, na miejscu torom (z abl) - wobec
corcodillus i crocodillus, i - krokodyl
cornicen, cornicinis-trębacz (grajqcy na rogu)
cornix, cornicis f - wrona
cornu, cornus n - róg; skrzydło (wojska)
corollarium, i - wieniec
corona, se - wieniec
corono 1 - wieńczyć, nakładać wieniec
corpulentus 3 - otyły
corpus, corporis n- ciało; istota, calość; dzieło
corpusculum, i - ciałko
cor-rigo 3, rexi:, rectum - naprostować, poprawiać
cor-ripio 3, ripui, reptum- porwać, ująć, uwięzić
cor-rumpo 3, rupi, ruptum - złamać, psuć; przekupić
cor-ruo 3, rui-paść, zwalić się
corvus, i - kruk
cotidianus 3 - codzienny
cotidie - codziennie
tras - jutro
crastlnus 3 - jutrzejszy
creber, crebra, crebrum -częsty; gęsty
credibilis, credibilis, credibile - wiarygodny
credo 3, credidi, creditum - wierzyć; powierzyć tremo I - palić
creo 1 - stworzyć; mianować, wybierać; założyć
crepitus, us nr-odgłos, chrzęst, szczękanie
cresco 3, crevi, cretum - rosnąć
cribrum, i - sito
crimen, criminis n - zbrodnia, przestępstwo, wina; oskarżenie
crinis, crinis m - włos
crocodilus v. corcodilus
crudelis, crudelis, crudele - okrutny
crudelitas, crudelitatis f- okrucieństwo
crudeliter - okrutnie
cruentus 3 - zbroczony krwią, krwawy
cruor, cruoris m - krew
crus, cruris n - udo, noga
crux, crucis f- krzyż
cubiculum, i - sypialnia
cubitus, i i cubitum, i - łokieć
culpa, ae - wina
cultor, cultoris m- hodowca, mieszkaniec; czciciel
cultura, ae- uprawa, sposób życia; kult
cultus 3, v. colo
cultus, us m - uprawa, sposób życia, ogłada; kult
cum (z abl)-z (kim, czym)
cum (spójnik) - gdy, kiedy, ilekroć, podczas gdy, ponieważ, gdyż, chociaż,jakkolwiek
cum primam - skoro tylko, jak tylko
cum... tum - tak.., jak; o ile... o tyle
cumulo 1 - gromadzić (na stos)
cunctor 1 - ociągać się, zwlekać
cunctus 3 - cały, wszystek
cupiditas, cupiditatis f- żądza, chciwość
cupido, cupidinis f - żądza, pożądanie
cupidus 3 - żądny, chciwy
cupio 3, cupivi (ii), cupitum - pragnąć, chcieć
cur - dlaczego
cura, ae - troska, staranie, zajmowanie się; przedmiot troski; zarząd
curam dare - dokładać starań; oddawać się czemuś
curae mihi est - jest przedmiotem mojej troski
curator, oris - opiekun, zarządca
curatus 3 - zadbany
curia, ae - gmach senatu; senat
curro 3, cucurrl, cursum - biec, pędzić
currus, us m - wóz, zaprzęg
cursus, ua m - bieg; droga, kierunek
curulis, curulis, curule - kurulny (urzqd)
custodia, ae - straż, posterunek; więzienie
custodio 4, custodivi, custoditum - strzec, pilnować
custos, custodis m i f - strażnik, nadzorca (stróżka), opiekunka
D
damnatio, damnationis f - potępienie, wyrok
damno 1 - potępić, skazać
capite damnare- skazać na śmierć
D
damnum, i - strata, szkoda; grzywna
de (z abl) - o (kim, czym); z góry; według, w sprawie
dea, deae - bogini
debeo 2, debui, debitum - powinienem; być winnym, zawdzięczać
de-cedo 3, cessi, cessum - zstępować, odejść, ustąpić
d. de vita - umrzeć
decem - dziesięć
de-cerno 3, crevi, cretum - rozdzielać, rozstrzygać; postanawiać
de-cerpo 3, cerpsi, cerptum - zrywać
deceo 2, decui - przystoi, odpowiada
decimum - po raz dziesiąty
de-cipio 3, cepi, ceptum - podejść, oszukać
de-claro 1 - wyjaśnić, oznajmić
decoro 1 - ozdabiać
decorus 3 - piękny, stosowny, zaszczytny
decretum, i - postanowienie, uchwała, dekret
decus, decoris n - piękno, wdzięk
dedecet - nie przystoi
dedecus, dedecoris n- hańba, niesława
dedico 1 - poświęcać
de-do 3, didi, ditum - wydać, oddać, zwrócić ku czemuś
se dedere - poddać się
deduco 3, duxi, ductum - sprowadzić, odprowadzić, doprowadzić
defectio, defectionis f - odstępstwo, bunt, zdrada
de-fendo 3, fendi, fensum - bronić, strzec
de-fero, ferre, tuli, latum - znosić, donosić, oskarżać
defessus 3 - zmęczony
de-ficio 3, feci, fectum - odpaść, sprzeniewierzyć się, przejść na czyjąś stronę; brakować
de-finio 4, finivi, finitum -ograniczyć, określić
de-fleo 2, flevi, fletum-opłakiwać
de-fodio 3, fodi, fossum- kopać, zakopać
deformis, deformis, deforme- niekształtny, zeszpecony
dehinc - stąd, od tego czasu, następnie
dein v. deinde
deinceps - następnie
deinde - następnie, po czym
de-labor 3, lapsus sum - zsunąć się, spadać
delecto 1 -cieszyć, bawić, sprawiać przyjemność
deleo 2, delevi, deletum - zetrzeć, wymazać, niszczyć
deliberatio, deliberationis f- rozważanie, zastanawianie się
delibero 1 - rozważać, zastanawiać się
de-mitto 3, misi, missum - zsyłać, spuszczać
demo 3, dempsi, demptum- odebrać, ująć, zerwać
de-monstro 1 - pokazać, wykazać, dowieść
demum - wreszcie, dopiero
denarius, i - denar (moneta)
denique - na koniec, w końcu, wreszcie
dens, dentis m - ząb
densus 3 - gęsty
de-numiero 1 - wyliczyć, wypłacić
denunt_o 1 - oznajmić, ogłosić
denuo - na nowo, znowu
de-pascor 3, pastus sum-wypasać; paść się
de-pello 3, puli, pulsum - spędzać, odpędzać
de-ploro I -opłakiwać, płakać
de-pono 3, posui, positum - odłożyć, zdjąć, powierzyć
de-porto I - znosić; wygnać
de-posco 3, poposci - żadać
de-prehendo 3, hendi, hensum - ująć, schwytać
de-rideo 2, risi, risum - wyśmiewać, szydzić
derisor, oris - kpiarz, szyderca
de-scendo 3, scendi, scensum - schodzić, przystąpić, posunąć się do czegoś
de-scribo 3, scripsi, scriptum - opisywać
de-sero 3, deserui, desertum - opuszczać, zbiec
desiderium, i - tęsknota, pragnienie
de-sidero 1 - tęsknię, pragnę
de-silio 4, silui, sultum - zeskakiwać
de-sino 3, sivi (sii), situm - przestać, zostawić
desipiens, desipientis - niemądry
de-sisto 3, stiti, stitum - odstąpić, zaniechać
de-spero 1 - wątpić, tracić nadzieję
de-spicio 3 spexi, despectum - patrzeć z góry lekceważyć
destino 1 - przeznaczyć, wyznaczyć, postanowić
de-stituo 3, stitui, stitutum - odstąpić, pdejść
de-sum, esse, fui - być nieobecnym, brakować
desuper - z góry
de-tergo 3, tersi, tersum - zetrzeć, obcierać
deterior, deterior, deterius - gorszy
de-tero 3, trivi, tritum - ścierać, zużyć
de-terreo 2, terrui, territum - odstraszać
detrimentum, i - strata, szkoda; klęska
detritus v. detero
deus, dei - bóg
de-voro 1 - pożerać
dexter, dext(e)ra, dext(e)rum - prawy, pomyślny
dext(e)ra, ae (scil. manus) - prawa ręka
dico 1 - poświęcam, składam w ofierze
dico 3, dixi, dictum - mówić; mianować; nazywać
dictator, oris - dyktator
dictatura, ae - urząd, władza dyktatora, dyktatura
dictito 1 - mówić, mawiać
dictum, i - powiedzenie, słowo
dies, diei m - dzień
dies, diei f - dzień wyznaczony, termin
in dies - z dnia na dziele
diem dicere - wyznaczyć sprawę, wezwać przed sąd
dif-fero, ferre, distuli, dilatum - roznieść, oddalić; odroczyć; różnić się
difficile - trudno
difficilis, difficilis, difficile- trudny
difficultas, difficultatis f- trudność
dif-fido 3, fisus sum - nie ufać
dif-fugio 3, fagi-uciekać, rozpierzchnąć się
dif-fundo 3, fudi, fusum - rozlać, rozsypać, rozprzestrzenić
dignitas, dignitatis f - godność, wspaniałość, piękność
dignus 3 - godny
di-iudico 1 - rozsądzać, rozstrzygać
di-labor 3, lapsus sum - rozpadać się, rozbiec się, zniknąć
dilectus, us m - pobór
diligens, diligentis - pilny
diligenter - pilnie
diligentia, ae - pilność, gorliwość
diligo 3, lexi, lectum - oceniać, kochać
di-mico 1 - walczyć
dimidium, i - połowa
dimidius 3 - stanowiący połowę
di-mitto 3, misi, missum - rozesłać, wypuścić, porzucić
di-moveo 2, movi, motum - rozpędzić, usunąć
di-ruo 3, rui, rutum - burzyć, rozrywać
dirus 3 - straszny, groźny
dis-cedo, 3, cessi, cessum - rozejść się, ustępować, odejść
dis-cerno 3, crevi, cretum - rozdzielać, rozróżniać
discessus, us - rozejście się, odejście
disciplina, ae - nauka, wiedza; karność
discipula, ae - uczennica
discipulus, i - uczeń
disco 3, didici - uczyć się
discordia, ae - niezgoda
disertus 3 - wymowny
dis-icio 3, ieci, iectum - rozrzucać
disiunctim - oddzielnie
dispar, paris - nierówny
diapensator, oris - zarządca, skarbnik
dis-perdo 3, perdidi, perditum - gubić, niszczyć
dis-pereo, ire, ii - ginąć
dis-pliceo 2, plicui, plicitum - nie podobać się
dis-pono 3, posui, positum - rozkładać, rozmieszczać, rozstawiać
dis-puto 1 - rozmawiać, rozprawiać
dissensio, dissensionis f- różnica zdań, poglądów, niezgoda
dis-sentio 4, sensi, sensum - być innego zdania, nie zgadzać się
dis-sero 3, serui, sertum - rozprawiać, roztrząsać
dis-similis, similis, simile - niepodobny
dis-simulo 1 - ukrywać, taić
dis-suadeo 2, suasi, suasum - odradzać
dis-tribuo 3, tribui, tributum- rozdzielać
ditissimus 3, v. dives - najbogatszy
diu - długo
diurnus 3 - dzienny
diutinus 3 - długotrwały
diuturnus 3 - dlugotrwały
diva, ae (= dea) - bogini
diversus 3 - zwrócony w innym kierunku, różny
dives, divitis (stopnie: ditior, ditissimus) - bogaty
di-vido 3, visi, visum - dzielić, rozdzielać
divinitus - natchniony, z boskiego natchnienia
divinus 3 - boski
res divina - ofiara
divitiae, arum - bogactwo
divus 3 - boski
do 1, dedi, datum - dawać
operam dare alicui - dbać o kogoś
doceo 2, docui, doctum - uczyć, zawiadomić
doctor, oris - uczony, nauczyciel
doctrina, ae - nauka, wiedza
doctus 3 - uczony, mądry, wykształcony
doleo 2, dolni - odczuwać ból, martwić się
dolium, i - beczka
dolor, oris m - ból, cierpienie, zmartwienie
dolus. i - podstęp
domesticus 3-domowy, prywatny, pokojowy
(w przec. do bellicus - wojenny)
domicilium, i-mieszkanie
domina, ae - pani, gospodyni
dominatio, dominationis f - panowanie
dominus, i - pan, gospodarz, właściciel
domo 1, domui, domitum - poskramiać, ujarzmiać, oswoić
domus, us f - dont, mieszkanie
domi militiaeque-podczas pokoju i podczas wojny
donec - aż, dopóki
dono I - dać, podarować
donum, i - dar, podarunek
dormio 4, dormivi, dormitum - spać
dorsum, i-grzbiet
dos, dotis f - posag
dubie - wątpliwie, niepewnie
dubitatio, dubitationis f- wątpliwość, wahanie się, niezdecydowanie
dobito I - wątpić; wahać się
dubius 3 - wątpliwy, niepewny, podejrzany
ducenti, ae, a - dwieście
duco 3, duxi, ductum- prowadzić, brać z sobą, uważać kogo, za co
d. uxorem - pojąć za żonę
dudum - długo, od dawna
dulce - słodko, miło
dulcedo, dulcedinis f - słodycz, wdzięk
dulcis, dulcis, dulce - słodki, miły
dum-podczas gdy, dopóki; byle tylko
dummodo - byleby
dumtaxat- przynajmniej, oczywiście
duo, duae, duo - dwa
duplex, duplicis - podwójny
duritia, ae - twardość, zahartowanie
duratus 3 - stwardniały, zgrubiały
durus 3-twardy, szorstki, surowy
dux, ducis m i f - wódz, przewodnik (przewodniczka) kierownik(niczka), sprawca
E
e, ex (z abl.) - z; od, od czasu, według, stosownie do
e-bibo 3, bibi, bibitum - wypić, przepijać, trwonić na picie
ecce - oto
ecf... v. eff...
ecquis, ecquid- czy (może) ktoś, czy coś
e-dico 3, dixi, dictum - wypowiadać, oznajmiać, zarządzić
edictum, i-zarządzenie, edykt
edo 3, (esse), edi, esum- jeść
e-do 3, didi, ditum - wydać, wydać na świat; urządzić
educatio, educationis f - wychowanie
educo 1 - wychowywać
e-duco, 3, duxi, ductum - wyprowadzać, wyciągnąć
ef-fero, ferre, extuli, elatum - wynosić; wznosić; wyprowadzić; rozgłaszać; urządzić pogrzeb
ef-ficio3, feci, fectum - wykonać, dokończyć, zrobić
effigies f - podobizna, wyobrażenie,obraz
ef-flo -wydychać, wyrzucać z siebie
e. animam- wyzionąć ducha
ef-fodio 3, fodi, fossum-wykopać, przekopać
effrenatus 3 - nieokiełzany
ef-fugio 3, fugi - uciec, uniknąć
effugium, i - ucieczka, schronienie
egens, egentis - potrzebujący, ubogi
egeo 2, egui (z gen.) - odczuwać brak, potrzebować
egestatis J- niedostatek
ego - ja
egredior 3, egressus sum - wychodzić, wyruszyć
egregius 3 - wyborowy, doskonały
eheu! - oh!
e-icio 3, ieci, iectum - wyrzucać, wypędzać
e-iuro 1 - zrzec się, zaniechać
eleganter - wytwornie, pięknie
elephantus, i - słoń
e-levo 1 - łagodzić, osłabiać
e-licio 3, licui, licitum-wywabiać, kusić
e-ligo 3, legi, lectum - wybierać
elinguis, elinguis, elingue- pozbawiony mowy, niemy
eloquentia, ae - wymowa
e-ludo 3, lusi, lusum - szydzić, drwić; podejść kogoś
e-mendo 1 - poprawiać
e-migro 1 - wyprowadzić się, przenieść się
e-mitto 3, misi, missum- wysyłać, wypuścić, uwolnić
emo 3, emi, emptum - kupować
e-morior 3, mortuus sum - umierać, ginąć
e-moveo2, movi, motum- usunąć z miejsca
emptor, oris - kupiec, nabywca
emptus v. emo
en - oto
e-narro 1 - opowiadać, opowiedzieć
enim - bowiem, albowiem
ensis, ensis m - miecz
e-numero 1 - wyliczać
eo - tam (kierunek), tak dalece
eo, ire, ii, itum -iść
ephippium, i - derka na konia, siodło
ephorus, i - efor (najwyższy urzędnik w Sparcie)
epigramma, epigrammatis n - napis; epigram
epistula, ae -list
epitaphium, i - napis nagrobny
epulae, arum - potrawy; uczta
eques, equitis - jeździec; ekwita (przynależny da stanu ekwitów, "rycerskiego")
equester, equestris, equestre - konny; należący do stanu ekwitów
equidem - co do mnie, to; zapewne, w istocie
equitatus, us m -konnica, jazda
equito 1 - jeździć konno
equus, i - koń
erga (z acc.) - wobec, względem (kogoś)
ergastulum, i - miejsce w podziemiach, gdzie pracowali niewolnicy, miejsce karnych prac niewypłacalnych dłużników
ergo - więc
e-ripio 3, ripui, reptum- wyrwać, wydrzeć
erratum, i - błąd
erro 1 - błądzić, mylić się, popełniać błędy
error, erroris m - błąd, pomyłka, błąkanie się
e-rubesco 3, erubui - czerwienić się, wstydzić się
e-rudio 4, erudivi, eruditum - kształcić
eruditio, eruditionis f- wykształcenie
eruditus 3 - wykształcony
e-rumpo 3, rupi, rupturo - wyrwać, wypaść, wybuchnąć
se erumpere - wyrwać się
erus, i = herus, i - pan
et - i, także; a
etenim - albowiem, bowiem
etiam - także
etiam atque etiam - wciąż, ustawicznie
etismsi - chociaż, jakkolwiek
etsi - chociaż, jakkolwiek
eundi, v. eo
e-vado 3, vasi, vasum - wyjść, wydostać się
e-venio 4, veni, ventom - wychodzić, skończyć
evenit - zdarza się
eventus, us m- wyjście; wynik, skutek
e-verto 3, verti, versum - wywrócić, zburzyć
e-voco 1 - wywołać, wyzwać
e-volo 1 - wylatywać
e-volvo 3, volvi, volutum - wytoczyć, rozwijać
e-vomo 3, vomui, vomitum - wyrzucić z siebie
ex v. e
ex-aspero 1 - rozdrażnić, rozgniewać
ex-aequo 1 - zrównać, dorównać
exanimis, exanimis, exanime - bez ducha, przerażony; nieżywy
ex-aro 1 - wypisać, zapisać
ex-audio 4, audivi, auditum - wysłuchać
ex-cedo 3, cessi, cessum - wyjść, ustąpić, odejść, przekroczyć
excellens, excellentis - wspaniały, wyniosły
ex-celto 3, cellui - wyróżniać się, odznaczać się
excelsus 3 - wysoki, wyniosły
excidium, i-zguba, zagłada
ex-cipio 3, cepi, ceptum- wyjąć, przyjąć; schwytać, podjąć się, usłyszeć
ex-cito 1 - poruszyć, podniecić; budzić
ex-clamo 1 - zawołać, wykrzyknąć
ex-cludo 3, clusi, clusum - wyłączyć
excubie, arum - warta, straż
exemplar, exemplaris n - wzór, odbicie; egzemplarz
exemplum, i - przykład, wzór
exempli gratia (e.g.)-na przykład
exempli causa (e.c.) - na przykład
ex-eo, ire, ii, itum - wyjść, odchodzić
ex-ereco 2, exercui, exercitum - ćwiczyć, zaprawiać w czymś, kierować
exercitatio, exercitationis f - ćwiczenie, zaprawa, sprawność
exercitus, us m- armia, wojsko
ex-haurio 4, hausi, haustum - wyczerpać, opróżnić
ex-igo 3, egi, actum - wypędzić; dokonać; wymagać, domagać się
e.vectigal vectigalia -ściągać podatek (podatki)
ante himem exactam- przed końcem zimy
exiguitas, exiguitatis f - małość, szczupłość, ciasnota
exiguus 3 - mały
eximius 3 - wyborowy, doskonały
ex-imo 3, emi, emptum -wyjąć
exin - następnie
exietimatio, existimationis f - mniemanie, opinia
ex-istimo 1 - mniemać, uważać, myśleć
exitium, i - zguba, zagłada
exitus, us m- wyjście; wynik, koniec; śmierć
ex-opto 1 - pragnąć bardzo, życzyć sobie
ex-orior, 4, ortus sum - wschodzić, powstawać
ex-pedio 4, pedivi, peditum - wydobyć, pozbyć się
expedit -jest korzystne
ex-pello 3, puli, pulsum - wypędzić, wygnać
experior 4, pertus sum - doświadczyć, próbować
ex-pers, expertis (z gen) - pozbawiony czegoś
expertus 3 - doświadczony, biegły
ex-peto 3, petivi, petitum- dążyć; uderzać; żądać, ubiegać się
ex-pleo 2, plevi, pletum - wypełnić, wykończyć
ex-plico 1 - rozwijać, wyjaśniać
ex-ploro 1 - badać, śledzić
ex-polio 4, polivi, politum - wygładzać
ex-pono 3, posui, positum - wyłożyć, wystawić, przedstawić
ex-porto 1 - wynosić, wywozić
ex-primo 3, pressi, pressum - wycisnąć, wyrazić, przedstawić
e. verba - wymawiać
ex-probro 1 - robić wyrzuty
ex-pugno 1 - zdobywać
ex-sanguis, sanguis, sangue - bezkrwisty, blady
ex-silio 4, silui, sultum - wyskakiwać; uchodzić
exsilium, i - wygnanie
ex-sisto 3, stiti - powstać, zacząć się, pojawić się
ex-solvo 3, solvi, solutum - rozwiązywać, uwalniać
ex-sorbeo 2, sorbui- wysysać, wchłaniać
ex-specto 1 - wyglądać, wyczekiwać
ex-spiro 1 - wyzionąć ducha
ex-struo 3, struxi, structum - budować, wznosić
exsul (szal), ex(s)ulis m i f - wygnaniec, wygnanka
ex-templo - natychmiast
exter, extera, exterum - zewnętrzny, zagraniczny
exterior, ior, ius -dalej położony
externus 3 - zewnętrzny, zagraniczny
ex-terreo 2, terrui, territum - przestraszyć, wystraszyć
ex-tollo 3, tuli, elatum - wynosić, wznosić, podnosić
extra (z acc) - poza, na zewnątrz
extra (adv) - na zewnątrz, ponadto
ex-traho 3, traxi, tractum - wyciągać, uwolnić; oszukiwać
estremitas, extremitatis f - granica, koniec, krańcowość
extremus 3 - ostatni, najdalszy, końcowy
extrinsecus - zewnątrz
ex-turbo I - wypędzać
exul. v. exsul
exuo 3, exui, exutum - wydobywać, zdejmować; porzucać
ex-uro 3, ussi, ustum - wypalić, spalić
F
fabella, ae - bajeczka
faber, fabri - rzemieślnik, robotnik
faber, fabra, februm - rękodzielniczy, rzemieślniczy, zręczny, misterny
fabula, ae - opowiadanie, bajka; dramat (tragedia, komedia)
fabulor 1 - opowiadać, gawędzić
facetia, ae - żart, dowcip
facies, faciei f- twarz, postać, wygląd
facile - łatwo
facilis, facilis, facile - łatwy
facinus, facinoris n - czyn; czyn występny, przestępstwo, zbrodnia
facio 3, feci, factum -- czynić, robić
certiorem facere aliquem- zawiadomić
iter facere - odbywać podróż, drogę
verba facere - przeprawiać
factum, i - czyn
facultas, facultatis f - łatwość, sposobność; zdolność, talent
facultates - zasoby materialne
facundia, ae - dar wymowy, wymowa
facundus 3 - wymowny
fallax, fallacis - podstępny, oszust
fallo 3, fefelli, falsum - oszukiwać, zwodzić, zawieść
falso - fałszywie
falx, falcis f - sierp
fama, ae - wieść, rozgłos, opinia; plotka
fames, famis f - głód, apetyt
familia, ae - rodzina; domownicy
familiaris, familiaris -przyjaciel, znajomy
familiaris, familiaris, familiare - rodzinny, domowy, przyjacielski, znajomy
familiaritas, familiaritatis f - zażyłość, przyjaźń
familiariter - zażyle, przyjaźnie
famularis, famularis, famulare - niewolniczy fanom, i - świątynia
fas n - godziwość, sprawa słuszna
fas est -godzi się
fascis, fascis f - wiązka, pęk
fasces, fascium (plur.) - pęki rózg, noszone przez liktorów przed urzędnikami jako symbol władzy
fateor 2, fassus sum-wyznawać, przyznawać się
fatigatus 3 - zmęczony
fatigo 1 - męczyć
fatum, i - los, przeznaczenie; śmierć
faustus 3 - pomyślny, szczęśliwy
faux, faucis (plur. fauces) - gardziel; wąskie przejście
faveo 2, favi, fautum - sprzyjać
favor, oris nr - przychylność, życzliwość
fax, facis J- pochodnia, łuczywo
febris, febris J- gorączka, dreszcze
fecundus 3 - urodzajny
fefelli v. fallo
feliciter - szczęśliwie
felix, felicis - urodzajny; szczęśliwy, pomyślny
femina, ae - kobieta
femininus 3 - żeński
femur, femoris (luó feminis) r: - udo
fera, ae - dziki zwierz
ferax, feracis - urodzajny
fere - prawie
feriae, feriarum - dni świąteczne
ferio 4, ii, ilum -- bić, zabijać na ofiarę
ferme = fere - prawie
fero, ferre, tuli, latum- nieść, znosić; mówić, głosić
ferox, ferocis - dziki, groźny
ferreus 3 - żelazny; okrutny
ferrum, i - żelazo; miecz; grot
ferro ignique - ogniem i mieczem
fertilis, fertilis, fertile - żyzny, urodzajny
ferus 3 - dziki
fervidus 3 - wrzący, gorący
fessus 3 - zmęczony, wyczerpany
festino 1 - śpieszyć się
festus 3 - świąteczny, uroczysty
ficus, i (lub -us) f -figa
fidelis, fidelis, fidele-wierny
fides, fidei f - wiara, ufność, opieka; wierność
fido 3, fisus sum - ufać
fiducia, ae - ufność, wiara
fidus 3 - wierny
figo 3, fixi, fixum - wbijać, umocować; przeszyć, zabić
figura, ae- postać, kształt
filia, ae - córka
filiola, ae - córeczka
filius, i - syn
filum, i - nitka, przędza
findo 3, fidi, fissum - rozłupać, ciąć, dzielić
fingo 3, finxi, fictum- przedstawiać, zmyślać, wyobrażać
finio 4, finivi, finitum - kończyć, ograniczać, określać
finis, finis n: - koniec, kres granicy; cel
fines, finium - kraj, teren
finitimus 3 - sąsiedni, graniczący
fio, feri, factus sum - stawać się
firmo 1 - wzmacniać, utrwalać
firmus 3 - silny, mocny, trwały
flagitium, i - występek, niesława
flagito I - żądać
flagro 1 - palić się, płonąć; pałać
flamma, ae- płomień
flavus 3-żółty, płowy
flebilis, flebilis, flebile -płaczliwy, żałosny
flecto 3, flexi, flexum - zginać, skierowywać, naginać
fleo 2, flevi, fletum- płakać
fletus, us m - płacz
floreo 2, florui - kwitnąć; rozwijać się; błyszczeć, lśnić
flos, floris m - kwiat
fluctus, us m - fala
flumen, fluminis n - rzeka
fluo 3, fluxi, fluxum - płynąć
fluvius, i - rzeka
focus, i-ognisko; kominek
fodio 3, fodi, fossum- kopać; kłuć, przeszyć
foederatus 3 - sprzymierzony
foedus, foederis n- przymierze
foedus ferire - zawierać przymierze
foedus 3-brzydki
folium, i - liść
fons, fontis ru - źródło
for, fari, fatus sum - mówić
foras - na zewnątrz, poza dom; poza domem
forensis, forensis, forense - związany z forum; publiczny, prawny, sądowy
foris - na zewnątrz, poza domem, na ulicy, w mieście
foris, foris f - skrzydło drzwi
fores-drzwi, brama
forma, ae - kształt, wygląd; uroda
formo I- kszłatować
formosus 3 -kształtny; piękny
fors, fortis f - przypadek, los
forsan, forsitan - może
fortasse - może
forte - przypadkiem
fortis, fortis, forte - dzielny, mężny
fortiter - dzielnie
fortitudo, fortitudinis J- dzielność, męstwo
fortuitus 3 - przypadkowy
fortuna, ae- los, koleje losu; szczęście, majątek
fortunatus 3 - szczęśliwy
forum, i - rynek, plac, forum
fossa, ae - rów, fosa, kanał
foveo 2, fovi, fotum-grzać; popierać, sprzyjać
fragilis, fragilis, fragile - łamliwy, kruchy
fragor, oris m - zgielk, hałas
frango 3, fregi, fractum - łamać, giąć; poskramiać
frater, fratris - brat
fraternus 3 - braterski
fraus, fraudis f - zdrada, podstęp, oszustwo
fregi v, frango
fremitus, us m -szum, pomruk
fremo 3, fremui - mruczeć, szumieć, rozbrzmiewać
frenum, i plur, freni lub frena, frenorum - cugle, lejce
frequens, frequentis- liczny, licznie zebrany
frequentia, ae- liczne zebranie, tłok
fretum, i lub fretus, us m - zatoka, cieśnina; morze
fretus 3 - ufny, pewny czegoś; zarozumiały
frigidus 3 - zimny
frigus, frigoris n - zimno, mróz
frons, frondis f - liście, listowie, zieleń
frons, frontis f - czoło; front
fructus, us m - owoc; plon, płód
frumentum, i - zboże, żywność; zasiew
fruor 3, fructus sum (z a61) - używać, korzystać
frustra - nadaremnie, na próżno
frux, frugis f (częściej w plur. fruges) - płody ziemi, zboże, owoce; pożytek
fuga, ae - ucieczka; wygnanie
fugio 3, fugi, fugiturus - uciekać; uniknąć
fugitivus 3 - zbiegły (np. niewolnik)
fugo 1 -zmusić do ucieczki, rozpędzić
fulgeo 2, fulsi - błyszczeć, jaśnieć, lśnić, błyskać
fulgor, oris m - blask
fulmen, fulminis n-piorun
fundamentum, i-podstawa, fundament
funditus - zupełnie
fundo 3, fudi, fusum- rozlewać, rozsypywać; rozproszyć
fundus, i - grunt, dno; posiadłość ziemska
funestus 3 - pogrzebowy, żałobny, smutny
fungor 3, functus sum (z abl)-sprawować (np.urzędy), dokonać, wzywać czegoś funus, funeris n- pogrzeb
fur, furis m i f - złodziej, złodziejka
furax, furacis - złodziejski, chciwy
furca, ae - widły, podpora
furia, ae - szal
furor, oris m - szał, szaleństwo
furtim - ukradkiem, potajemnie
furtum, i - kradzież, podstęp
futtilis, futtilis, futtile- nierzetelny
G
gala, ae - hełm, szyszak
gallus, i - kogut
garrio 4 - gadać, gawędzić
garrulus 3 - gadatliwy
gaudeo 2, gavisus sum - cieszyć się
gaudium, i - radość
gelidus 3 - zimny, mroźny
geminus 3 - podwójny, bliźniaczy
gemitus, us m - jęk
gener, generi- zięć
genero 1 - płodzić, wydawać na świat
genetrix, genetricis - rodzicielka, matka
genitor, oris- rodzic, ojciec
genius, i - geniusz; opiekuńczy duch człowieka
gens, gentis f -ród, plemię
gentilis, gentilis, gentile - rodowy
genu, genua n - kolano
genus, generis n - ród, pochodzenie; rodzaj
gero 3, gessi, gestum-nosić, prowadzić; działać, wykonywać
g. bellum- prowadzić wojnę
g. magistratum - piastować urząd, zajmować stanowisko urzędowe
g. se-zachowywać się
gesto 1 - nosić, nieść
gigno 3, genui, genitum - rodzić, płodzić, wydawać na świat
gladiator, oris - gladiator
gladiatorius 3 - gladiatorski
gladius, i - miecz
glaeba, ae - ziemia, gleba, skiba
globus, i - kula, kłębek
gloria, ae - sława, chwała
glorior 1 - chełpić się
gracilis, gracilis, gracile - zgrabny
gradus, us m - stopień; krok
grandis, grandis, grande - wielki, dorosły
grandis natu - w podeszłym wieku
gratia, ae - łaska, wdzięczność; wziętość
gratia (z gen) - dla, ze względu na
gratias agere - dziękować
gratiam habere-być wdzięcznym
gratiam referre - odwdzięczać się
gratiosus 3 - uczynny
gratulor 1 - winszować
gratus 3-wdzięczny; miły, przyjemny
gravidus 3 - obciążony, ciężki
gravis, gravis, grave - ciężki, obciążony; ważki, poważny
gravitas, gravitatis f - powaga, waga, surowość; znaczenie
graviter - ciężko; bardzo
gravo I - obciążać, uciskać
gremium, i - łono
gressus, us m - krok
grex, gregis m - gromada, trzoda; tłum
gubernator, oris - kierownik, sternik
guberno 1 - kierować, zarządzać, sterować
gula, ae - gardło
gustatus, us m - smak
gusto 1 - kosztować, próbować
gustus, us m - smak; kosztowanie, upodobanie
gutta, ae - kropla
guttur, gutturis n - gardło, szyja
gymnasium, i - gimnazjum (miejsce ćwiczeni sportowych w Grecji) gimnazjon
H
habena, ae - lejce, cugle
habeo 2, habui, habitum - mieć; uważać kogoś za coś; traktować
habito I -mieszkać
habitus, us m - postawa, wygląd; ubranie; nastrój
habitus 3 - dobrze utrzymany, odżywiony
hac - tędy, z tej strony
hactenus - dotąd, tak dalece
haereo 2, haesi, haesum - tkwić, trwać przy czymś;
vox haesit-słowa uwięzły
haesito 1 - uwięznąć, ugrzęznąć
harena = arena, ae - piasek, arena
hariolus, i - wieszczek
haruspex, haruspicis- haruspeks, wróżbita
hasta, ae - włócznia
haud - nie; bynajmniej
haudquaquam - bynajmniej, wcale nie
haurio 4, hausi, haustum - czerpać, potykać, pić
haustus, us m - łyk
hebeto I - stępić, osłabiać, przytłumić
herba, ae - ziele, trawa
herc(u)le - na Herkulesa
hereditas, hereditatis J- spadek, dziedzictwo
heres, heredis m (w późnej łacinie także f) - spadkobierca, dziedzic
heri - wczoraj
heros, herois m - heros, półbóg, bohater
herus (= erus), i - pan
hesternus 3 - wczorajszy
hibernus 3 - zimowy
hic - tutaj, tu
hic, haec, hoc - ten, ta, to (ten bliższy, ten mój)
hicce - ten oto
hiemo 1 -zimować
hiems, hiemis.j-zima; burza
hilarus 3 (lub hilaris, is, e) -- wesoły
hinc - stąd
hirundo, hirundinis f- jaskółka
historia, ae - opowiadanie, historia, dzieje
histrio, histrionis -- aktor
hodie - dzisiaj
hodiernus 3 - dzisiejszy
homo, hominis m - człowiek
honestas, honestatis f - uczciwość, szlachetność; znaczenie
honestum, i - uczciwy czyn, uczciwość
honestus 3 - uczciwy, zacny; szanowany, poważany
honor, honoris nr - zaszczyt, godność, urząd, znaczenie
honoratus 3 - uczczony, szanowany
honorificus 3-pelen zaszczytu, uznania
honos v. honor
hora, ae - godzina
horrendus 3 - straszny, odrażający
horreo 2, horrui- wzdragać się, bać się
horribilis, horribilis, horribile - straszny
horridus 3 - straszny, odrażający
hortor I, hortatus sum - upominać, zachęcać
hortus, i - ogród
hospes, hospitis m i f- gość, przybysz; gospodarz
hospita, ae- gość (kobieta), gospodyni
hospitium, i - gościna, gościnne przyjęcie
hostia, ae- zwierzę ofiarne; krwawa ofiara
hostilis, hostilis, hostile - nieprzyjacieiski, wrogi
hostis, hostis m (niekiedy f ) - wróg, nieprzyjaciel
huc - dotąd, do tego miejsca, tam
hucine - czy aż dotąd
humanitas, humanitatis f - ludzkość, człowieczeństwo; kultura, ogłada, uprzejmość
humanus 3 - ludzki; uprzejmy
humerus, i-ramię, bark
humilis, humilis, humile - niski
humus, i f - ziemia
humi - na ziemi
I
iaceo 2,iacui - leżeć
iacio 3,ieci,iactum - rzucać
iacto I - rzucać, chełpić się
iactura, ae-strata
iaculum, i - pocisk
iam - już
iamdudum-już od dawna
ianua, ae - drzwi
ibi - tam
ibidem-tamże, w tym samym
ichneumon, onis m - drapieżny ssak podobny do łasicy - ichneumon
ico 3, ici, ictum - uderzać
ictus, us m - uderzenie, cios
idcirco - dlatego
idem, eadem, idem - ten sam, ta sama, to samo
identidem - ustawicznie
ideo - dlatego
idoneus 3-odpowiedni, zdatny, zdolny
iecur, iecoris lub iecinoris n- wątroba
ieiunium, i - głodowanie, post
igitur - więc
ignarus 3 - nieświadomy, nie znający
ignavia, ae- gnuśność; tchórzostwo
ignavus 3 - gnuśny, leniwy, tchórzliwy
ignis, ignis m - ogień, miłość i
gnominia, ae-zniewaga, hańba
ignoro 1 - nie wiedzieć, nie znać
non ignoro - dobrze wiedzieć, znać
ignosco 3, ignovi, ignotum - przebaczać
ignotus 3-nieznany, obcy
illac - tamtędy
illacrimo I - płakać
ille, illa, illud- ten, ów, ten znany
illic - tam
illuc - tam
i1-ludo 3, lusi, lusum - drwić, naigrawać się
illustris, illustris, illustre - jasny, znakomity, wyraźny
illustro 1 -oświecać, wyjaśniać
imago, imaginis f - obraz, portret, wizerunek i
imbecillitas, imbecillitatis f - słabość
imbellia, ae - brak wojowniczości
imbellis, imbellis, imbelle - niewojowniczy, tchórzliwy
imber, imbris m - deszcz
im-buo 3, bui, butum - zwilżyć, przepoić, wpoić
imitamentum, i - naśladowanie, udawanie
imitor 1 - naśladować
immanis, immanis, immane-ogromny, straszny
immaturus 3-przedwczesny
immemor, oris - niepomny, niepamiętny
immensus 3 - niezmierzony, ogromny
im-mineo 2, minui, minutum-zmniejszać, osłabiać
im-mitto 3, mili, missum - wpuścić, nasłać
immo - owszem
immodicus 3 - nieumiarkowany
immortalis, immortalis, immortale - nieśmiertelny
immortalitas, immortalitatis f - nieśmiertelność
immotus 3 - nieporuszony, niewzruszony
impar, imparis - nierówny
imparatus 3 - nieprzygotowany
impedimentum, i - przeszkoda
impedimenta, orum - tabor, bagaże wojskowe
im-pedio 4, impedivi, impeditum-przeszkadzać, zatrzymywać
impensa, ae - nakład, koszt, wydatek
imperator, oris - wódz; cesarz
imperfectus 3 - niedokonany; niedokończony
imperite - niedoświadczenie
imperito i - władać
imperitus 3 - niedoświadczony, nieświadomy, nie znający się na rzeczy
imperium, i-rozkaz, władza; państwo
summa imperii - najwyższa władza
impero 1 - rozkazywać
im-pertio 4, impertivi, pertitum - przydzielać, użyczać
im-petro I - uzyskać, osiągać
impetus, us m - pęd, natarcie, atak, napad
impius 3 - bezbożny, występny
im-pleo 2, plevi, pletum - napełniać, wypełniać
im-ploro 1 - wzywać, błagać
im-pono 3, posui, positum - nakładać, wkładać, nadawać
im-porto 1 - przynosić, przywozić
im-portunus 3 - niegodny, niekorzystny
im-precor 1 - wzywać, prosić, błagać
im-primis - przede wszystkim, zwłaszcza
im-primo 3, pressi, pressum - naciskać, przyciskać, wyciskać
im-probe - niegodziwie
im-probus 3 - niegodziwy, nieuczciwy
im-provisus 3 - nieprzewidziany, niespodziany
de improviso - niespodziewanie, nagle
im-pudens, pudentis - bezwstydny, bezczelny
im-pulsus, us m-uderzenie; zachęta
im-pune - bezkarnie
im-punis, impunis, impune-bezkarny
imus 3 = infimus 3 - najniżej położony, najniższy
in (z acc) - do, na; w stosunku, przeciwko
in (z abl) - w, na
inanis, inanis, inane - próżny, czczy
inb ... v, imb...
incaute - nieostrożnie
in-cedo 3, cessi, cessum-wejść, wkroczyć, opanować
incendium, i-pożar
in-cendo 3, cendi, censum - zapalać, podpalać; podniecać
inceptum, i-przedsięwzięcie
incertus 3 - niepewny
in-cido 3, cidi - wpaść, spadać, popaść, przypaść
in-cido 3, cidi, cisum - ciąć, naciąć, wyryć
in-cipio 3, cepi, ceptum - zaczynać; zaczynać się
in-cito I - pobudzać, podniecać
in-clamo I - przywoływać, wzywać na pomoc
in-clino 1 - nachylać, skłaniać
inclitus 3 - głośny, sławny
in-cludo 3, clusi, clusum - zamykać, umieszczać w czymś
incognitus 3 - nieznany
in-coho 1 - zaczynać
incola, ae m i f - mieszkaniec, mieszkanka
in-colo 3, colui, cultum-zamieszkiwać, mieszkać
incolumis, incolirmis, incolume-nietknięty, nienaruszony
incomitatus 3 - bez orszaku, sam
incommodum, i-niedogodność; strata, szkoda, brak
incorruptus 3 -niezepsuty, nieprzekupny
in-credibilis, credibilis, credibile-niewiarygodny
in-crepo 1, crepui, crepitum - szeleścić; ganić, łajać
in-cubo 1, cubui (z dat z loc lub z abl) - leżeć (siedzieć) na czymś, spać w świątyni, celem otrzymania wróżby
in-cumbo 3, cubui, cubitum - kłaść się na, leżeć
incuria, ae - niedbalstwo, nieuwaga
incursio, incursionis f - napad, natarcie
indagatrix, indagatricis-poszukująca, poszukiwaczka, badaczka
indago 1 - śledzić, badać
inde - stąd odtąd, następnie
index, indicis m i f - donosiciel (ka); ten, który wskazuje
indicium, i - doniesienie, zeznanie, znak, dowód
indico 1 - wskazać, donieść
in-dico 3, dixi, dictum - zapowiadać, ogłaszać; wyznaczać
indigeo 2, indigui-potrzebować, odczuwać brak
indignatio, indignationis f - oburzenie
indignor 1 -oburzać się
individuus 3 - niepodzielny
in-do 3, didi, ditum - wkładać, nakładać, nadać, wzniecić
in-docilis, indocilis, indocile - niepojętny
in-domitus 3 - nieposkromiony
in-duco 3, duxi, ductum - wprowadzać
indulgeo 2, dulsi, dulsum - pobłażać
induo 3, indui, indutum - wdziewać, nałożyć, przybrać
industria, ae - skrzętność, pracowitość
in-eo, ire, ii, itum - wchodzić; zaczynać się, podejmować
ineptus 3 - głupi, nieprzydatny
inermis, inermis, inerme - nieuzbrojony, bezbronny
iners, inertis - leniwy, gnuśny, bezczynny
inertia, ae - lenistwo, bezczynność
infacetus 3 - niedowcipny
infamia, ae - niesława, hańba
infamis, infamis, infame - zniesławiony, szpetny
infans, infantis-niemowlę, dziecko; pozbawiony mowy
infantia, ae - niemowlęctwo, dzieciństwo
infectus 3 - nie zrobiony, nie ukończony
infelix, infelicis - nieszczęśliwy
infensus 3 - wrogi
inferi, inferorum - bóstwa podziemne; podziemne (mit)
inferior, inferior, inferius - niżej położony, niższy, dolny
in-fero, ferre, tuli, latum (il-latum) - wnosić, wrzucać
i. bellum-wszczynać, wypowiadać wojnę
i. iniuriam - wyrządzać krzywdę
infestus 3 - wrogi, nieprzyjazny
in-ficio 3, feci, fectum-zapewniać, nabawić
in-figo 3, fixi, fixum - wbijać, przeszyć
infimus v. imus
infinitas, infinitatis f - nieskończoność
infinitus 3 - nieskończony, nieograniczony
infirmus 3 - słaby, bezsilny
infitior 1 - zaprzeczać
in-flammo I - zapalać
in-formis, formis, forme-niekształtny, brzydki
in-fortunatus 3 - nieszczęśliwy
infra - poniżej, w dole
ingeniosus 3 - utalentowany
ingenium, i - cechy wrodzone, charakter; zdolności
ingens, ingentis - ogromny
ingenuitas, ingenuitatis f-prawość, szlachetność
ingenuus 3 - wolno urodzony, szlachetny
in-gero 3, gessi, gestum-wprowadzać, narzucać, rzucać; przypominać
ingratus 3 - niewdzięczny, niemiły
ingredior 3, ingressus sum - wejść, wkroczyć
i. iter - wyruszyć w podróż, w drogę
ingruo 3, ingrui-nieoczekiwanie wtargnąć, napaść, zagrozić
in-haereo 2, haesi, haesum - utkwić, trwać
inhonestus 3 - niesławny, haniebny
inhumatus 3 - niepogrzebany
in-icio 3, ieci, iectum - narzucić, nałożyć
inimicus 3 - nieprzyjazny, wrogi
iniquitas, iniquitatis f-nierówność, niesprawiedliwość
iniquus 3 - nierówny, niesprawiedliwy
initium, i - początek
iniuria, ae-krzywda, niesprawiedliwość
iniussu - bez rozkazu
iniuste - niesprawiedliwie
iniustitia, ae-niesprawiedliwość
iniustus 3 - niesprawiedliwy
in-nitor 3, nisus (nixus) sum - opierać się na czymś (kimś), polegać
innocens, innocentis - niewinny
innocentia, ae - niewinność, uczciwość
in-numerabilis, numerabilis, numerabile niezliczony
innuptus 3 - nieżonaty, niezamężny
inopia, ae - niedostatek, brak
inopinatus 3 - niespodziewany
inops, inopis - biedny
inquam - mówię, powiadam
in-quiro 3, quisivi, quisitum - szukam, badam
inquit - mówi, powiada
inr... v. irr...
insania, ae - szal, szaleństwo, obłęd
insanus 3 - szalony, pozbawiony rozumu
insciens, inscientia - niewiedzący, nie umiejący
inscius 3 - nieświadomy
in-scribo 3, scripsi, scriptum - napisać, opisać, zatytułować
liber, qui iuscribitur - książka pod tytułem inscriptio, inscriptionis f- napis in-sepultus 3 - niepogrzebany
in-sequor 3, secutus sum - iść za kimś, towarzyszyć; ścigać
in-sero 3, serui, sercum - włączyć, połączyć in-sero 3, sevi, situm - zasiać, zasadzić, wszczepić
in-sideo 3, sedi, sessum - siedzieć; zająć (miejsce)
insidiae, arum - zasadzka, podstęp
insigne,insignis u - znak, oznaka
insignis, insignis, insigne- wyróżniający się, widoczny
insignitus 3 - widoczny, rzucający się w oczy-, niezwykly
in-silio 4, silui - wskakiwać, rzucić się
in-sisto 3, stiti - stanąć na czymś, opierać się
insolens, insolentis - nieopanowany, zuchwały
insolitus 3 -nieprzyzwyczajony
in-sono 1, sonui - rozbrzmiewać
insons, insontis - niewinny
in-specto i -patrzeć, przyglądać się
insperatus 3 - niespodziewany, nieoczekiwany
in-spicio 3, spexi, spectum -przyglądać się, wejrzeć
in-spiro 1 - tchnąć, natchnąć; dmuchać
instinctus 3 - podniecony, natchniony
institor, oris - handlarz
in-stituo 3, stitui, stitutum - ustawić; postanowić; ustalić
institutum, i - urządzenie, zwyczaj
in-sto 1, stiti - nastawać, nadchodzić, być blisko
instructus 3 - urządzony, pouczony
instrumentum, i-narzędzie, sprzęt; dokument
insuetus 3 - nieprzyzwyczajony
insula, ae - wyspa; dom czynszowy
in-sum, esse, fui - być w czymś
insuper - nadto
insusurro I - naszeptać
intactus 3 - nietknięty
integer, integra, integrum - nietknięty-; cały, pełen
integris viribus- w pełni sił
integratio, integrationis f- odnowienie, wznowienie
inte1lego 3, lexi, lectum - spostrzegać, rozumieć
intelligo v. intellego
intemperantia, ae - nieopanowanie
intempestive - nie w porę, nietaktownie
intempestus 3 - nie w porę, niedogodny
in-tendo 3, tendi, tentum - natężać, naciągać napinać
intentus 3 - naciągnięty, baczny
inter (z acc) - między
inter-cedo 3, cessi, cessum - wejść, wkroczyć; upływać, zdarzyć się
inter-cipio 3, cepi, ceptum - przychwycić, zabrać
inter-dico 3, dixi, dictum - zabraniać, przestrzegać
interdictio, interdictionis f - zakaz
interdiu - za dnia
interdum - niekiedy
interea - tymczasem, w międzyczasie
inter-eo, ire, ii, itum - zachodzić, ginąć, przepadać
inter-ficio 3, feci, fectum- zabijać, zgładzić
inter-fluo 3, fluxi, fluxum.- płynąć środkiem, przepływać
inter-fundo 3, fudi, fusum - rozlewać
inter-iaceo 2 -leżeć, rozciągać się między...
inter-i(a)cio 3, ieci, iectum - rzucać, kłaść między...
interim -tymczasem, przez ten czas
inter-imo 3, emi, emptum - zabrać, usunąć, zgładzić
interior, interior, interius - wewnętrzny, głębiej (bliżej środka) położony
interitus, us - zagłada- zniszczenie, upadek
inter-mitto 3, misi, missum - wpuścić; przerwać, zaniechać
inter-pono 3, posui, positum - włożyć, wsunąć, przytaczać
interritus 3 - nieustraszony
interrogatum, i-pytanie, śledztwo
inter-rogo 1 - pytać
inter-rumpo 3, rupi, ruptum - przerywać, zerwać, przeszkadzać
inter-sum, esse, fui - być w czymś, uczestniczyć, brać udział
interest-stanowić różnicę
magni interest - bardzo zależy
inter-venio 4, veni, ventum - nadejść, zjawić się, wtrącać się
intestato - bez testamentu
intimus 3-najgłębiej położony, odległy, skryty
in-tolerabilis, tolerabilis, tolerabile - nie do zniesienia
intonsus 3 - nie strzyżony, brodaty
intra (z acc) - wewnątrz, pomiędzy
intrepide - nieustraszenie, odważnie
intro 1 - wchodzić
intro-duco 3, duxi, ductum - wprowadzać
intro-eo, ire, ii, itum - wchodzić
introrsus (lub introrsum) - do środka, do wnętrza; wewnątrz
in-tueor 2, tuitus sum - przypatrywać się, wejrzeć
intus - wewnątrz
inurbanus 3-niewykształcony, nieuprzejmy
in-uro 3, ussi, ustum - wypalić, naznaczyć, piętnować
inusitatus 3 - nieużywany, rzadki
in-utilis, utilis, utile - bezużyteczny, niepnydatny
in-vado 3, vasi, vasum -wchodzić, wdzierać się, napadać, opanować
invalidus 3 - słaby
in-veho 3, vexi, vectum -wywozić, wprowadzać
invehor, invehi - wjeżdżać
in-venio 4, veni, ventum - wchodzić, znaleźć, wynaleźć
inventor, oris - wynalazca
inventrix, inventricis f- wynalazczyni
inversus 3 - zwrócony
in-vestigo 1 - iść śladami, śledzić, szukać
invicem -kolejno, naprzemian
invictus 3 - niezwyciężony
in-video 2, vidi, visum - zazdrościć, nienawidzieć
invidia, ae - zazdrość, zawiść, nienawiść
invidiosus 3 - zawistny
invisus 3 - niewidziany; nienawistny, znienawidzony
invito 1 - zapraszać, zachęcać
invitus 3 - niechętny
invoco I - wzywam
in-volvo 3, volvi, volutum- owijać, rozwijać
iocor 1 - żartować
iocosus 3-żartobliwy, wesoły
iocus, i - żart
ipse, ipsa, ipsum - sam, ten, on właśnie (nie kto inny)
np. tu ipse - ty sam
ira, irae - gniew
iracundia, ae- gniew, popędliwość
iracundus 3-porywczy, rozgniewany
irascor 3, iratus sum - gniewać się, złościć się
iratus 3 - rozgniewany, rozdrażniony
ir-retio 4, retivi, retitum - chwytać siecią, usidłać, złapać
ir-rideo 2, risi, risum - wyśmiewać
irrito 1 - drażnić, gniewać
irritus 3 - bezskuteczny, nadaremny
ir-rumpo 3, rupi, ruptum - wpadać, wdzierać się, wtargnąć
ir-ruo 3, rui, ruiturus -wtargnąć, wpadać, napaść
is, ea, id-ten, ta, to
iste, ista, istud - ten twój, ta, to; ten tam ( pogardliwie, z niechęcią)
istic - tam
istuc - tam; w tamtą stronę
ita - tak; w ten sposób
itaque - więc, wobec tego
item - także, zarówno
iter, itineris n -droga, podróż; marsz
itero 1 - powtarzać
iterum - powtórnie, ponownie
iubeo 2, iussi, iussum -rozkazywać
iucunde - przyjemnie
iucunditas, iucunditatis f - przyjemność
iucundus 3-przyjemny, mity
iudex, iudicis - sędzia
iudicium, i - sąd, śledztwo, wyrok
iudico 1 - sądzić, osądzać
iugerum, i - miara ziemi, mórg
iugum, i - jarzmo
iumentum, i - zwierzę pociągowe
iungo 3, iunxi, iunctum - łączyć
iuratus 3 - zaprzysiężony
iure - słusznie
iurgiosus 3-kłótliwy
iurgium, i - spór, kłótnia
iuro I-przysięgać, składać przysięgę, sprzysiąc się
ius, iuris n - prawo, przywilej; sąd, trybunał
ius dicere, ius agere -wymierzać sprawiedliwość
ius iurandum - przysięga
iussu - na rozkaz, z rozkazu
iustitia, ae - sprawiedliwość
iustus 3 - sprawiedliwy, należny
iuste - sprawiedliwie, zasłużenie
iuvenalis, iuvenalis, iuvenale - młodzieżowy
iuvenis, iuvenis m i f - młody człowiek, młodzieniec, młoda dziewczyna
iunior - młodszy
iuventus, iuventutis f - młodość; młodzież
iuvo I, iuvi, iutum -pomagać, wspierać
iuvat (z inf)-miło jest, przyjemnie, cieszy
iuxta - obok, w pobliżu
iuxta (z acc) - obok blisko, przy
L
labor 3, lapsus sum - ślizgać się, zsuwać się, padać
labor, oris m: - praca, trud, wysiłek
laboro 1 -pracować, trudzić się, starać się
labrum, i - warga, usta
labyrinthus, i-labirynt
lac, lactis n- mleko
lacerta, ae - jaszczurka
lacrima, ae - łza
lacus, us -jezioro
laedo 3,laesi, laesum - obrazić, urazić; uszkodzić
laetitia, ae - wesołość, wdzięk
laetor 1 - cieszyć się
laetus 3 - wesoły
laevus 3 - lewy; niepomyślny
lambo 3, lambi, lambitum - lizać
lamenta, orum - zawodzenia
lamentor 1 -zawodzić, rozpaczać
lampas lampadis f -pochodnia
lana, ae - wełna
lancea, ae - włócznia
laniatus, us - szarpanie, rozszarpywanie
lanio 1 - szarpać, rozrywać
lapis, lapidis m -kamień
lapsus, us- poślizgnięcie się, upadek, pomyłka
laqueus, i - sznur, sidła
lar, laris m - lar, bóstwo domowe
large - hojnie, szczodrze
largior 4, largitus sum - być hojnym, dawać szczodrze
!argus 3 - szeroki, obfity
lassus 3 - zmęczony
late - szeroko
latebra, ae - kryjówka
lateo 2, latui - ukrywać się, być ukrytym
latifundium, i - latyfundium
latitudo, latitudinis f - szerokość
latro, latronis - rozbójnik, rabuś
latus 3 - szeroki
latus v. fero
laudo 1 - chwalić, sławić
laus, laudis f- chwała, sława, pochwała
lavo 1, lavi, lautum (obok: lavatum, lotum) myć, kąpać
lectica, ae - lektyka
lectito 1 - czytywać
lector, oris - czytający, czytelnik, lektor (niewolnik)
lectus, i - łoże, sofa (przy stole)
legatio, legationis j -poselstwo
legatus, i - poseł; legat (stopień oficerski)
legio, legionis f - legion (oddzial piechoty)
legitimus 3-prawny, zgodny z prawem
lego 3, legi, lectum-zbierać. wybierać; czytać
lenis, lenis, lene - spokojny, łagodny
leniter - spokojnie, łagodnie, powoli
lente - powoli, obojętnie
lentus 3 - powolny, obojętny
leo, leonis n: - lew
lepide - dowcipnie
lepidus 3 - wdzięczny, gładki, dowcipny
lepor, leporis m - wdzięk
levis, levis, leve - gładki
levis, levis, leve - lekki; lekkomyślny
leviter - lekko, lekkomyślnie
levo 1 - podnosić, ulżyć; osłabić, ułatwiać
lex, legis f- prawo, ustawa; warunek
lex lata - ustawa uchwalona
libenter - chętnie
liber, libri--łyko; książka
liber, libra, liberum - wolny, swobodny
liberalitas, liberalitatis f - hojność
liberaliter - hojnie, szczodrze
libere - swobodnie, śmialo
liberi, liberorum - dzieci (w stosunkach rodzinnych)
libero 1 - uwalniać
libertas, libertatis f - wolność; wolne urodzenie
libertinus, i - wyzwoleniec
libertus, i - wyzwoleniec
libet 2, libuit (obok: libitum est) - podoba się
licentia, ae - wolność, swoboda
liter 2, licuit (obok : licitum est) - wolno, można
licet (z coniunct.) - chociaż, jakkolwiek
lictor, oris - liktor, woźny urzędowy
ligneus 3 - drewniany, z drewna
ligo, ligonis m- motyka
ligo 1 - wiązać, przywiązywać
limen, liminis n - próg
linea, ae - kreska, linia
lingua, ae - język, mowa
linum, i - len; płótno, sznur
liquidus 3 - płynny, przejrzysty
liquor, oris - płyn, woda
lis, litis f -spór, sprzeczka; proces
litigo 1 - kłócić się
littera, ae - litera
litterae, arum-pismo; list, literatura, nauka; akta, dokumenty
litteratus 3 - wykształcony
litus, litoris n - brzeg, wybrzeże morza
lxa, ae m - markierant obozotvy
loco 1 - umieścić; wynająć coś komuś
locuples, locupletis - zamożny
locus, i - miejsce
loci, locorum-miejsca w tekście, w książce
loca, locorum - miejsca w terenie, na ziemi
longe - długo; daleko; zupełnie, bardzo
longinquus 3 - długi, daleki
longitudo, longitudinis f - długość
longus 3 - dlugi
loquax, loquacis - gadatliwy
loquor 3, locutus sum - mówić, rozmawiać
lubricus 3 - śliski, niepewny, zmienny
lucreo 2, taxi - świecić, jaśnieć, lśnić
lucerna, ae - lampka, światło
lucidus 3 - jasny, świecący
lucrum, i - zysk, korzyść
luctus, us - smutek, żafoba
lucubratio, lucubrationis f - praca wykonywana w nocy
luculente-jasno, wyraźnie
locus, i - gaj
ludibrium, i - igraszka, zabawa
ludo 3, ludi, lusum - bawić się, igrać
ludus, i - zabawa; szkoła
ludi, orum - widowiska, igrzyska
lugeo 2, luxi, luctum - okazywać żal, smucić się, oplakiwać
lugubris, lugubris, lugubre - żałobny, żałosny
lumen, luminis n - światlo
luna, ae-księżyc
luo 3, lai- żałować; okupić winę, ponieść karę
lupus, i - wilk
lustro 1 - oczyszczać; odbywać przegląd
lorus, us - zabawa
lux, lucis f- światło, blask; życie
luxuria, ae - zbytek
luxuries, luxuriei - zbytek, przepych
luxuriosus 3 - zbytkowny, w przepychu
luxus, us - zbytek, przepych
lyra, ae - lira
M
macto 1 - uświetnić, ofiarować; zabić w ofierze
madeo 2, madui - być wilgotnym
maereo 2, maerąi - być smutnym, smucić się
maeror, oris m - smutek
maestitia, ae - smutek
maestus 3 - smutny
magis - bardziej, więcej
magister, magistri - nauczyciel, kierownik
m. equitum - dowódca jazdy
magistra, ae - nauczycielka
magistratur, us - urząd, urzędnik
magistratum gerere - piastować urząd
magnificus 3 - wspaniały
magnitudo, magnitudinis f - wielkość; znaczenie
magnopere - bardzo
magnus 3 - wielki, duży, obszerny
maior, maior, maius (v. magnus) - większy
maior natu - starszy
maiores, maiorum - przodkowie
male - źle
malo, malle, malui - woleć
malum, i - zło, nieszczęście
malum, i - jabłko
malus 3 - zły
mancipium, i - nabycie wierności, wierność; niewolnik
mandatum, i - polecenie, rozkaz
mando 1 - polecić, powierzyć, przekazać
mane - rano
maneo 2, mansi, mansum - pozostawać, czekać
menes, manium - duchy, cienie zmarłych
manifestus 3 - wyraźny, jawny
mano 1 - płynąć, sączyć się, kąpać; rozejść się (np. wiadomość)
manumitto 3, misi, missum - wyzwolić
manus, us f - ręka, dłoń; trąba słonia; oddział wojska
mare, maris n - morze
margo, marginis m i f -krawędź, granica
marinus 3 - morski
maritus, i - mąż, małżonek
marmor, oris n - marmur
mater, matris - matka
materia, ae v. materies
materies, materiei - materia, materiał, treść; właściwość
maternus 3 - matczyny
matrimonium, i-małżeństwo
matrona, ae - kobieta zamężna
mature - wcześnie, w porę
maturus 3 - dojrzały, zdatny; wczesny
maxime -- najbardziej
maximus 3, (v. magnus)-największy
medicina, se - sztuka lekarska
medicus, i-lekarz
mediocris, mediocris, mediocre - średni, mierny
mediocritas, mediocritatis f - umiarkowanie, umiar
mediocriter - z umiarem, umiarkowanie, w miarę
meditor 1 - rozmyślać
medium, i - środek
medius 3 - środkowy
media nox - północ
in medios hestes-w środek nieprzyjaciół
in media urbe - w środku miasta
mehere(u)le - na Herkulesa (zaklęcie)
mel, mellis n - miód
melior, melior, melius (v. bonus) - lepszy
membrum, i - członek, część ciała
memini, meminisse - pamiętać
memor, memoris- pamiętny, pomny, pamiętający
memorabilis, bilis, bile - godny pamięci
memoria, ae - pamięć
memoria tenere-pamiętać
memoro 1 -przypominać, wspominać
mendax, mendacis -kłamca
mendicus, i-żebrak, biedak
mens, mentia f - myśl, myślenie, umysł
mensa, ae - stół; danie
mensis, mensis m - miesiąc
mensura, ae- miara
mentio, mentionis f - wzmianka
mentior 4, mentitus sum - kłamać
meo 1 - iść, spieszyć
mercator, oris - kupiec
mercatura, ae - handel, kupno
mercatus, us - handel
merces, mercedis f - zapłata, nagroda
mereo 2, merui (albo) mereor 2, meritus sum zasłużyć się; służyć w wojsku
meretrix, meretricis - hetera
mergo 3, mersi, mersum - zanurzyć, zatopić
meridianus 3 - południowy
meridies, meridiei m -południe
merito - słusznie
meritum, i - zasługa
meritus 3 - zasłużony
merx, mercis f - towar
messis, messis f - żniwo
metior 4, mensus sum - mierzyć
meto 3, messui, messum - żąć, ścinać; zbierać plony _
metuo 3, metui - bać się, przestraszyć się
metus, us - strach, obawa
meus 3 - mój
migro 1 - wędrować
miler, militis - żolnierz
militaris, militaris, militare - żołnierski, wojskowy
militia, ae- żołnierka, służba wojskowa
domi militiaeque-podczas pokoju i wojny
milito I -służyć w wojsku; wojować
mille - tysiąc
milia - tysiące
mimus, i - aktor
minaciter - groźnie
minae, minarum - groźby, pogróżki
minax, minacis - zagrażający, groźny
minimus 3 (v, parvus)-najmniejszy
minister, ministri - sluga, pomocnik
minor 1 - grozić
minuo 3, minui, minutum - zmniejszać, osłabiać
minutus 3 - zmniejszony, drobny
mirabilis, mirabilis, mirablle - godny podziwu, nadzwyczajny
miraculum, i-nadzwyczajne zjawisko, cud
mirifice - nadzwyczajnie
mirificus 3 -nadzwyczajny, niezwykły
miror 1 - dziwić się, podziwiać
mirus 3 - dziwny, nadzwyczajny
misceo 2, miscui, mixtum - mieszać, łączyć
miser, misera, miserum - nieszczęśliwy, biedny
miserabilis, bilis, bile - godny współczucia, nieszczęsny
misere - żałośnie; usilnie
misereor 2 miseritus sum - współczuć, żelować
miseret me alicuius - żal mi kogoś
mitis, mitis, mite- łagodny
mitto 3, misi, missum - wysyłać, posyłać, wypuścić, zaniechać
mobilitas, mobilitatis f - zmienność
moderatio, moderationis f - umiarkowanie, opanowanie; kierowanie
moderator 3 - umiarkowany, opanowany
modeste - skromnie
modestia, ae - skromność
modestus 3 - skromny
modice- umiarkowanie, z umiarem
modicus 3 - umiarkowany, średni, niewielki
modius, i-miara (zboża, soli)
modo-tylko; dopiero co, niedawno
non modo... sed etiam - nie tylko... lecz takie
modus, i-miara, umiar, sposób; tryb (gram); miara wierszowa, melodia
moenia, moenium - mury, obwarowanie
moles, molis j--masa, ogrom
moleste niechętnie, z przykrością
molestia, ae - przykrość, uciążliwość
molestus 3-przykry, natrętny
molior 4, molitus sum - przedsięwziąć coś
mollio 4, mollivi, mollitum -zmiękczać, ugniatać
mollis, mollis, molle - miękki, łagodny, dojrzały
moneo 2, monui, monitum -napominać, przestrzegać, przypominać
monitus, us - przypomnienie, przestroga
mons, montis m - góra, wzgórze
monstro f - pokazywać
monstrum, i - potwór, zjawisko
monumentum, i-pamiątka, dowód pamięci; pomnik
mora, ae - zwłoka; pobyt
morbus,i - choroba
mordaciter -- kąśliwie, złośliwie, dokuczliwie
mordeo 2, momordi, morsum-gryźć, kąsać; dokuczać
moribundus 3 - umierający
morior 3, mortuus sum - umierać
moriturus 3 (part. fut. od morior)- mający umrzeć
moror 1 - przebywać; zwlekać, czekać
morosus 3 - zrzędny, zgryźliwy
mors, mortis f-śmierć
mortalis, mortalis, mortale - śmiertelny
mortifer, fera, ferum - śmiercionośny, śmiertelny
mortifere - śmiertelnie
mortuus v. morior - zmarły
mos, moris m - zwyczaj, obyczaj
motus, us - ruch, poruszenie; rozruchy
moveo 2, movi, motum - poruszać, przesuwać
m. castra -zwijać obóz,
quae moveri possunt - ruchomość
mox - wnet, wkrótce
mugitus, us - ryk
muliebris, muliebris, muliebre - kobiecy
mulier, mulieris - kobieta
multa, ae - kara pieniężna, grzywna
multiplex, multiplicis- wielokrotny, rozmaity
multitudo, multitudinis f - mnóstwo, wielka ilość, tłum
multo 1 - karać, nakładać karę
multus 3-liczny, obfity
multo - o wiele
mundus, i - porządek, strój; świat, wszechświat
mundus 3 - uporządkowany, czysty
monero 1 (lub muneror 1) - darować, obdarowywać
munio 4, munivi, monitum - budować, wznosić mury, obwarowywać, zabezpieczać
munitio, munitionis f- obwarowanie, mury
munus, muneris n - dar, łaska; obowiązek, zadanie
munera gladiatorum - walki gladiatorów
muralis, muralis, murale-odnoszący się do murów
marmur, murmuris n - pomruk, mruczenie, szmer
mus, muris m i f- mysz
musculus, i-myszka
mussito I - mruczeć pod nosem; krytykować
mutabilis, mutabilis, mutabile - zmienny
muto 1 - zmieniać
mutus 3 - niemy; cichy, milczący
mutuus 3 - wzajemny, wymienny
N
nam - albowiem
nanciscor 3, nactus sum - osiągnąć, uzyskać;
naris, naris f- nozdrze, nos
narratio, narrationis f - opowiadanie
narro 1 - opowiadać
nascor 3, natus sum - rodzić się, przychodzić na świat; powstawać, wschodzić, rosnąć
nata, ae - córka
natalis, natalis, natale - urodzinowy, rodzinny
natio, nationis f - naród
nato 1 - plywać
natura, ae - natura, przyroda; właściwość; rzeczywistość; istota (czegoś)
naturalis, naturalis, naturale-z natury, przyrodzony
natus, i - syn
natus, us - urodzenie
natus 3 - urodzony
naufragium, i-rozbicie okrętu
nauta, ae -żeglarz
navalis, navalis, navale-okrętowy; morski
navigatio, navigationis f - żegluga, podróż morska
navigium, i - statek
navigo 1 - płynąć statkiem, odbywać podróż statkiem
navis, navis f - statek, okręt
navis longa - okręt wojenny
navita, ae v. nauta
ne - ażeby nie; w zd. głównym - nie; -ne -czy
ne... quidem -ani nawet, nawet nie
nebula, ae - mgła
neq = neque = et non - i nie; a nie
nec... nec - ani... ani
nec non = et-i, także
necdum - jeszcze nie
necessarius 3 - konieczny, potrzebny
necesse est -jest rzeczą konieczną
necessitas, necessitatis f - konieczność
neto 1 - zabijać
nefas n (tylko: nom i acc) - niegodziwość, bezbożność
nefas est - nie godzi się
neglego 3, lexi, lectum - nie dbać, zaniedbywać, lekceważyć
nego 1 - przeczyć, odmawiać; mówić, że nie
negotium, i-zajęcie, sprawa, interes
nemo - nikt
nempe - oczywiście
nemus, nemoris n -gaj, las
nepos, nepotis - wnuk
nequaquam - bynajmniej
neque = nec - i nie, a nie
neque... neque - ani... ani
nequeo 4, nequire, nequivi-nie móc
nequiquam- nadaremnie, napróżno
nervus, i - ścięgno, nerw, struna; istota czegoś
ne-scio 4, sci(v)i, scitum - nie wiedzieć, nie znać
nescius 3 - nieświadomy
neu =neve = et ut non - i ażeby nie
neuter, neutra, neutrum - żaden z dwóch, żaden z nich
neve = neu = i ażeby nie
nex, necis f - zabójstwo, śmierć
nexus, us - splot, węzet
ni = nisi- jeżeli nie, jeśli nie, gdyby nie
nidus, i - gniazdo
niger, nigra, nigrum -czarny
nihil - nic
nihilo - o nic, wcale nie
nil v. nihil
nimis - zbyt, nader, za wiele
nimium - zbytnio
nimius 3 -- zbytni
nisi v. ni - jeżeli nie, jeśli nie, gdyby nie
nitidus 3 - błyszczący
nitor oris m -blask
nitor 3, nisus (lub nixus) sum - opierać się, polegać, usiłować
niveus 3 - śnieżnobiały
nix, nivis f - śnieg
nisus, us - wysiłek
no 1 - pływać
nobilis, nobilis, nobile -znany, szlachetny, znakomity; należący do nobilitas
nobilitas, nobilitatis f-szlachta, nobilowie; szlachetne pochodzenie
noceo 2, nocui, nocitum - szkodzić, przeszkadzać
noctu - nocą, w nocy
nocturnus 3 - nocny
nodus, i - węzeł
nolo, nolle, nolui - nie chcieć
nomen, nominis n - imię, nazwisko, nazwa
nominatim- imiennie, wymieniając nazwisko
nomino 1 - nazywać, wymieniać; mianować
non - nie
nonaginta - dziewięćdziesiąt
nondum - jeszcze nie
nonne - czyż nie
nonnullus 3 - niektóry
nonnumquam - niekiedy
norma, ae - miara, zasada, reguła
nos - my, nas
noscito 1 - poznawać
nosco 3, novi, notum- poznawać
noster, nostra, nostrum - nasz
nota, ae - znak, piętno, cecha, jakość; nagana zaznaczona przez cenzorów
notarius, i - pisarz, sekretarz
noto 1 - oznaczać, zaznaczać; zauważyć
notus 3 - znany
noveni 3 (plur) - co dziewiąty, co dziewięć
novi, nosse v. nosco - znać
noviens - dziewięć razy
novissime - ostatnio, ostatecznie
novitas, novitatis f - nowość, niezwykłość, rzecz niezwykła
novus3 - nowy
nox, noctis f - noc
noxa, ae - szkoda, wina
noxius 3 - szkodliwy, winny
nubes, nubis f - chmura
nubilum, i - chmura
nubilus 3 - pochmurny, zachmurzony; smutny
nubo 3, nupsi, nuptum - żenić się; wychodzić za mąż
nudo 1 - obnażyć; pozbawić
nudus 3 - nagi, obnażony
nullus 3 - żaden
num - czyż
numen, numinis n - wola bóstwa, bóstwo
numero 1 -liczyć; zaliczać; wyliczać, wypłacić
numorus, i-liczba
nummus, i - pieniądz, moneta
numquam, nunquam- nigdy
nunc - teraz
nuncupo I - nazywać, wymieniać
nuntia, ae - zwiastunka
nuntio 1 - donosić, oznajmiać
nuntius, i-zwiastun, poseł; wiadomość
nuper - niedawno
nupta v. nubo
nuptiae, arum - ślub, wesele
nurus, us - synowa
nusquam - nigdzie
nutus, us - skinienie, znak
nux, nucis f - orzech
nympha, ae-nimfa
O
ob (z acc) - z powodu, przez (kogoś, coś)
ob-duco 3, duxi, ductum - naciągać, nakładać
obduro 1 - okazać się twardym, wytrwać, wytrzymać
ob-eo, ire, ii, itum-wyjść, wyjść naprzeciw, spotkać, podjąć się
o. rnortem - umrzeć
ob-icio 3, ieci, iectum - rzucić przed siebie, zarzucić; wystawić naprzód; czynić zarzuty
obitus, us - śmierć, zgon
oblivio, oblivionis f - zapomnienie, niepamięć
obliviscor 3, oblitus sum - zapominać
obnoxius - winny
oboedio 4, oboedivi, oboeditum - być posłusznym
ob-ruo 3, rui, rutom - zasypywać, posypywać, zalewać
obse urus 3 - ciemny, niejasny, niezrozumiały
obsecro 1 - zaklinać
obsequium, i - uleganie
ob-sequor 3, secutus sum - iść za kimś; naśladować; być posłusznym
ob-servo I-przestrzegać, zachowywać; podpatrywać, śledzić
obses, obsidis m i f - zakładnik (niczka)
ob-sideo 2, sedi, sessum - siadać dokoła; otoczyć, oblegać
obsidio, obsidionis f-oblężenie
obsidionalis, nalis, nale - dotyczący oblężenia, w związku z oblężeniem
ob-sisto 3, stiti, stitum - stanąć na drodze, przeciwstawić się
obsono I-robić zakupy dla kuchni; ucztować
ob-sum, esse, fui-stać na zawadzie, przeszkadzać, szkodzić
obtempero 1 - być posłusznym
ob-tero 3, trivi, tritum - zetrzeć
obtestor 1 - zaklinać
ob-tineo 2, tinui, tentum -trzymać, utrzymywać, posiadać
ob-tingo 3, tigi, tactum - przypadać w udziale; zdarzyć się
obtrunco I -zabijać
obturbo I - mącić, wywołać zamieszanie
obviam (z dat)-naprzeciw
obvius 3 (z dat)-wychodzący naprzeciw, spotkany
occasio, occasionis f - sposobność, powód
occasus, us-zachód
oc-cido, 3, cidi, casum - padać, zapadać, zachodzić; ginąć
oc-cido 3, cidi, cisum-wycinać, zabijać
oc-cipio 3, cepi, ceptum-podjąć się, zacząć
occulte - w tajemnicy
occulto 1-kryć, ukryć, chować
occultus 3 - ukryty, zakryty
occupo 1 - zajmować
oc-curro 3, curri, cursum (z dat) - zabiec drogę, wybiec naprzeciw
ocius - prędzej, wcześniej
octavum- po raz ósmy
octoni 3 (plur) - po osiem, po ośmiu
oculus, i - oko
odi, odisse - nienawidzieć
odiosus 3 - znienawidzony, nienawistny, wstrętny
odium, i - nienawiść
odor, odoris m - woń, zapach
odoratus, us - węch
odoratus 3 - pachnący
offendo 3, fendi, fensum - uderzyć, obrazić
of-fero, ferre, ob-tuli, oblatum - przynieść, ofiarować
officium, i-obowiązek, powinność; funkcja
olea, ae - drzewo oliwne
oleum, i - oliwa
omen, ominis n - znak wróżebny, wróżba
o-mitto 3, misi, missum - opuścić, zaniechać
omnino - w ogóle
omnis, omnis, omne - wszystek, cały
onero 1 - obciążyć, obładować
onerosus 3 - ciężki
onus, oneris n- ciężar, brzemię
onustus 3 - obciążony, obładowany
opacus 3 - cienisty
opera, ae - praca, robota
operam dare - dokładać starań, starać się
operarius, i - robotnik
operio 4, operui, opertum - okryć, nakryć
opes, opum f - siła, potęga, zasoby
opifex, opificis - twórca, rzemieślnik, mistrz
opinio, opinionis f - mniemanie, myśl, pogląd
opinor 1 - mniemać, myśleć
oportet 2, oportuit - należy
oppidum, i - miasto
op-pleo 2, plevi, pletum - wypełniać
op-pono 3, posui, positum - położyć, nadstawić
opportune - dogodnie
opportunus 3 - dogodny
op-primo 3, pressi, pressum - ściskać, uciskać, zgnieść, opanować
oppugnatio, oppugnationis f - atakowanie, szturm, zdobywanie
oppugno 1 -atakować, zdobywać
ops, opis f - pomoc
optabilis, optabilis, optablie - pożądany
optimas, optimatis - optymata
optime v. bene - najlepiej
optimus 3, v. bonus - najlepszy
opto 1 - życzyć, pragnąć
opulentia, ae - bogactwo
opulentus 3 - bogaty, zamożny
opus, operis n - dzieło; zadanie
opus est-potrzeba
ora, orae - brzeg; okolica
oraculum, i - wyrocznia
oratio, orationis f-mowa, przemówienie
orator, oris - mówca
orbatus 3 - osierocony, pozbawiony kogoś bliskiego
orbis, orbis nr - krąg, koło, zwój
orbis terrarum- świat
orbitas, orbitatis f - sieroctwo, samotność
ordinatus 3 - uporządkowany, uregulowany
ordior 4, orsus sum - zaczynać
ordo, ordinis rn - szereg, porządek, rząd; stan
origo, originis f - pochodzenie, początek
orior 4, ortus sum - schodzić, pochodzić, powstawać
oriundus 3 - pochodzący
ornamentum, i-ozdoba, klejnot; godność
ornatrix, ornatricis - fryzjerka
ornatus, us - strój, ubranie
ornatus 3 - ozdobiony, zaopatrzony
orno 1 - ozdabiać, zaopatrywać
oro 1 - mówić, prosić, modlić się
orare causam - bronić sprawy
ortus, us -ód; pochodzenie
ortus 3, v. orior - powstały, pochodzący
os, oris n - usta, twarz
os, ossis n - kość
osculor 1 - całować
osculum, i - pocałunek
ostendo 3, ostendi, ostendum -pokazywać, wykazać, oświadczyć
ostento 1-okazywać, chełpić się
ostium, i-wejście; ujście
otiosus 3-spokojny, bezczynny
otium, i-czas wolny od zajęć, odpoczynek, próżnowanie
ovile, ovilis n-owczarnia
ovis, ovis f - owca
ovum, i - jajko
P
pabulum, i - pasza, jedzenie
paedagogus, i - niewolnik, wychowawca, pedagog
paene - omal, prawie
paenitet 2, paenituit - żałować czegoś, czuć skruchę
pagina, ae - stronica
palaeastra, ae -palestra, miejsce ćwiczeń sportowych
palam - jawnie
palatium, i - pałac
palla, ae- palla, suknia damska, płaszcz
pallor, oris m - bladość, strach
palma, ae - dłoń
polus, paludis f - bagno, błoto
pando 3, pandi, passum - otwierać; rozpuszczać
panis, panis m - chleb
papilla, ae -pierś
par, paris - równy
paratus, us- przygotowanie
parce - oszczędnie, skromnie
parco 3, peperci (z dat)-oszczędzać, ochraniać
parcus 3 - oszczędny; skąpy
parens, parentis m i f - rodzic, ojciec; rodzicielka, matka
parentes, parentum - rodzice
pareo 2, parui -być posłusznym
paries, parietis m - ściana
pario 3, peperi, partum - rodzić, wydawać na świat; przygotowywać
pariter -równo, tak samo
paro 1 - przygotowywać, zdobyć
pars, partis f - część, strona; stronnictwo
partes agere, ferre -grać rolę
particeps, participis - uczestniczący, biorący udział, uczestnik
partim - częściowo
partus, us - płód
parvulus 3 - maleńki
parvus 3-mały
pasco 3, pavi, pastum - paść, karmić
pascuum, i-pastwisko
passim - tu i ówdzie; wszędzie
passus, us - krok
pastor, oris - pasterz
pastus v. pasco
pate-facio 3, feci, factum - otwierać
pate-fio, fieri, factus sum - stać otworem, być otwartym
pateo 2, patui - stać otworem, rozciągać się
pater, patris -ojciec
patres conscripti - senatorowie
paternus 3 - ojcowski
patienter - cierpliwie
patientia, ae - cierpliwość
patior 3, passus sum - cierpieć, znosić; pozwalać
patria, ae-ojczyzna
patricius, i - patrycjusz
patrimonium, i-ojcowizna, majątek; spadek
patrius 3-ojczysty; ojcowski
patrona, ae - opiekunka
patronus, i-opiekun
paucus - nieliczny
paulatim - powoli
paulisper-trochę, nieco
paululum-trochę, nieco
paulo, paulum-nieco, trochę
paulo past - nieco później, wkrótce
pauper, pauperis - biedny, ubogi
pauperies, pauperiei-ubóstwo
paupertas, paupertatis f - ubóstwo, bieda
paveo 2, pavi- bać się
pavidus 3 - lękliwy, tchórzliwy
pavor, oris m - strach, lęk
pax, pacis f-pokój
pecco 1 - grzeszyć
pectus, pectoris n -pierś, serce
pecunia, ae - pieniądze
pecunia publica - skarb państwa
pecus, pecoris n - bydło
pecus, pecudis j- bydlę; owca
pedester, pedestris, pedestre -pieszy, należący do piechoty
peditatus, us - piechota
peior, peior, peius, v. malus - gorszy
pelagus, i n - morze
pellicio 3, lexi, lectum - zwabiać
pellis, pellis f - skóra, futro
pello 3, pepuli, pulsum - uderzać, pędzić
penates, penatium m - penaty, bóstwa domowe, państwowe
pendeo 2, pependi - wisieć
pendo 3, pependi, pensum - wieszać; ważyć, oceniać
penes (z acc) - wobec, u
penitus - do głębi, wgłąb
penna, ae - pióro, skrzydło
pensilis, pensilis, pensile - wiszący
penuria, ae - brak
pepercit v. parco
per (z acc) - przez, poprzez
peraegre -z wielką przykrością
peraeque-równo, tak samo
per-ago 3, egi, actum - przepędzić, przeżyć, dokonać
per-agro 1 - przechodzić, wędrować
perangustus 3 - bardzo wąski
per-cello 3, culi, culsum - wstrząsnąć, uderzyć
per-cipio 3, cepi, ceptum - chwycić, osiągnąć, pojąć, opanować
per-cutio 3, cussi, cussum- wstrząsnąć, przeszyć
per-difficilis, is, e - bardzo trudny
per-do 3, didi, ditum - gubić, tracić, zgubić
per-duto 3, duxi, ductum - przeprowadzić, doprowadzić
peregrinus 3-obcy, cudzoziemski
per-eo, ire, ii, itum -przemijać, ginąć
per-erro 1 - przewędrować
per-fero, ferre, tuli, latum- znosić, wytrzymać, zezwolić; doprowadzić do końca per-ficio 3, feci, fectum - dokonać, zrobić, dokończyć
perfidus 3 - przewrotny, wiarołomny
per-fodio 3, fodi, fossum - przebić, przeszyć
per-fringo 3, fregi, fractum - przełamać
perfugium, i - miejsce ucieczki, schronienie
per-fundo 3, fudi, fusum -wylewać, skrapiać, obsypywać
pergo 3, perrexi, pcrrectum - dążyć; kontynuować
periclitor 1 - badać, próbować, narażać na niebezpieczeństwo
periculiisus 3 - niebezpieczny
periculum, i - niebezpieczeństwo
perinde - następnie
peritus 3 - doświadczony
per-maneo 2, mansi, mansum - pozostać, wytrwać
per-mitto 3, misi, missum-powierzyć, pozwolić
per-moveo 7, movi, motum - poruszyć
pernicies, perniciei -- zguba
perniciosus 3 - zgubny
per-oro 1 - przedstawić sprawę
per-pello 3, puli, pulsum -popchnąć, przymusić, zmusić, wypędzić
per-petior 3, pessus sum- ścierpieć, znieść
perpetuo-ustawicznie, ciągle
perpetuus 3-ustawiczny, ciągły
per-rumpo 3, rupi, ruptum - przełamać, przerwać, przedrzeć się
persaepe - bardzo często
per-sequor 3, secutus sum - ścigać, dopędzać, osiągnąć
persevero 1 - trwać, nie ustawać
per-solvo 3, solvi, solutum -- rozwiązać, wywiązać się, splacić
persiina, ae - maska; osoba
per-spicio 3, spexi, spectum - przypatrywać się, dojrzeć
perspicuus 3-widoczny, przejrzysty
per-suadeo , suasi, suasum-przekonywać, namawiać, wyjaśniać
per-terreo 2, terrui, territum - przestraszyć
pertinax, pertinacis -uparty, wytrwały
per-tineo 2, tinui, tentum - dotyczyć, odnosić się
per-turbo 1 - wywołać zamieszanie, niepokoić
per-vado 3, vasi, vasum - przechodzić, rozchodzić się
per-venio 4, veni, ventum -przychodzić, dojść
pervius 3 - dostępny, dający się przejść
per-voluto 1 - obracać, przebiegać; odczytywać
pes, pedis nr - stopa, noga; stopa - miara wierszowa
pessimus 3, c. malus - najgorszy
pestis, pestis f - zaraza, zguba
peto 3, petivi, petitum - żądać; dążyć, ubiegać się; godzić
petulantia, ae - porywczość, bezczelność
phalanx, phalangis f- falanga, szyk wojskowy
philosophia, ae-filozofia
philosophus, i - filozof
pica, ae - sroka
pictor, oris-malarz
pictura, ae -malowidło, obraz
pietas, pietatis -poczucie obowiązku, pobożność, uczucie miłości (ku rodzinie)
piger, pigra, pigrum - leniwy
piget 2, piguit (z acc np. me) - przykro komuś (np. mnie)
pila, ae - piłka
pilum, i - pocisk
pingo 3, pinxi, pictum-malować
pinguis, pinguis, pingue - tłusty, tęgi, ciężki
pirata, ae m - pirat, korsarz
piscator, oris - rybak
piscatorius 3 - rybny, rybi
piscis, piscis m-ryba
pius 3 - pobożny, zbożny
placeo 3, placui, placitum - podobać się (z dat) - postanawiać
placide - spokojnie, łagodnie
placidus 3 - łagodny, łaskawy, spokojny
placo 1 -łagodzić, błagać, uspokajać
plane - zupełnie, całkiem, wyraźnie
planus 3 -gładki, równy, wyraźny
plaudo , plausi, plausum-oklaskiwać, klaskać
plausus, us-oklaski, oklaskiwanie
plebeius, i-plebejusz
plebeius 3-plebejski, ludowy
plebs,plebis f - plebs, lud; tłum
plenus 3 - polny
plerique, pleraeque, pleraque--większość, w większości
plerumque - przeważnie
ploro 1 - opłakiwać
pluma, ae-pióro
plures, plures, plura -- liczniejsi, więcej
plurimum - najbardziej
plus - więcej, zbyt wiele
pluris esse-mieć większe znaczenie
pluvia, ae - deszcz
poculum, i - kielich, puchar
poema, poematis n-wiersz, utwór poetycki, poemat
poesis, poesis f - poezja
poeta, ae - poeta
polenta, ae - mąka, zacierka
polio 4, polivi, politum - wygładzać, wykańczać
pollex, pollicis m- duży palec, kciuk
polliceor 2, pollicitus sum -obiecywać
polluicitatio, pollicitationis f-obietnica
pompa, ae - uroczystość, orszak, wystawność
pomum, i - jabłko, owoc
ponderosus 3 - ciężki, ociężaly, ważny, poważny
pondus, ponderis n-ciężar, waga
pono 3, posui, positum - kłaść, zakładać, wznosić
pons, pontis m - most
pontifex, pontificis- kapłan
popularis, popularis, populare - powszechny, ludowy, popularny
populor 1 -pustoszyć, niszczyć
populus, i - naród
porcus, i - wieprz, prosię
por-rigo 3, rexi, rectum - wyciągać, skierowywać, podawać
porro - dalej
porta, ae - drzwi, brama
porticus, us f - portyk, krużganek
porto 1 - nosić
portus, us - port
posco 3, poposci -żądać, domagać się
possideo 2, sedi, sessum - mieć, posiadać
possum, posse, potui - móc
post - potem
post (z acc) - po
postea = post - potem, następnie
posterior, posterior, posterius - następny, późniejszy
posterus 3 - późniejszy, potomny
posteri, posterorum-potomni, potomność
postmodo - wkrótce potem
postquam - kiedy, skoro
postremo -na koniec, wreszcie
postremus 3 - ostatni, ostateczny
postridie - następnego dnia, nazajutrz
postulo 1 -żądać, domagać się
potens, potentis - możny, potężny, wpływowy
potestas, potestatis f - władza, potęga
potio, potionis f - napój
potior 4, potitus sum (x abl) - zawładnąć
potior, potior, potius-możniejszy, mający większe wpływy
potissimum - przede wszystkim
potissimus 3, v. Potior -najmożniejszy
potius - raczej
prae (z abl) - przed; z powodu, wskutek
praebeo 2, praebui, praebitum - dostarczać, dawać, udzielać
prae-cedo, 3, cessi, cessum -iść naprzód, wyprzedzać
prae-cello 3 - wyróżniać się, odznaczać się
praeceps, praecipitis - stromy, pochyły, spadający w dół
praeceptum,i - wskazówka, rada
prae-cipio 3, cepi, ceptum - uprzedzać, polecać, dawać rady
praecipito 1 -rzucać z góry na dół
praecipue - szczególnie, zwłaszcza
praecipuus 3 - szczególny
praeclare - wspaniale
praeclarus 3-bardzo sławny, przesławny
praeco, praecónis-herold, woźny
praecox, praeconis - dojrzały, wcześnie dojrzały
prae-curro 3, curri, cursum - wyprzedzić
praeda, ae - zdobycz, łup
prae-dico I - głosić, oznajmiać
prae-dico 3, dixi, dictum - przepowiadać, zapowiadać, oznajmiać
praeditus 3 - obdarzony
praedo, praedonis - rozbójnik; korsarz
prae-eo, ire, ii, itum - wyprzedzać
praefatio, praefationis f - przedmowa
prae-fero, ferre, tuli, latum - nieść przed sobą; przenosić coś nad coś
prae-ficio 3, feci, fectum (z dat) - postawić na czele
prae-finio 4, finivi, finitum - wyznaczyć, ograniczyć
prae-mitto 3, misi, missum - wystać naprzód; pominąć, zaniechać
praemium, i - nagroda
praenomen, nominis n -imię
praeparo 1 - przygotowywać
prae-pono 3, posui, positum (z dat) - przekładać coś nad coś, woleć
praesens, praesentis - obecny, współczesny, teraźniejszy
prae-senno 4, sensi, sensum - przeczuwać
praesertim - zwłaszcza
prae-sideo 2, sedi, sessum - strzec, osłaniać, chronić
praesidium,i - zaloga, obrona, opieka; schronienie
praestans, praestantis- wyróżniający się, znakomity
prae-sto I, stiti, stitum - stać na czele, przewyższać, wyświadczyć, okazać
praesto me - okazuję się
praestat -jest lepiej
prae-sum, esse, fui (z dat)-stać na czele, dowodzić
prae-sumo 3, sumpsi, sumptum-podejmować; przypuszczać
praeter (z acc) - mimo, oprócz
praeterea - ponadto, oprócz tego
praeter-eo, ire, ii, itum - przejść obok, ominąć
praeteritus 3 - przeszły, miniony
praeter-mitto 3, misi, missum - pominąć
praeterquam - ponadto, dalej niż
praetextatus 3 - ubrany w togę obramowaną (toga praetexta)
praetor, oris - pretor; wódz; sędzia
praetorium, i-namiot wodza
pratum, i - łąka
pravus 3 - przewrotny, zły, nieuczciwy
precor 1 -prosić, błagać, modlić się
premo 3, pressi, pressum -cisnąć, gnębić
prendo 3, prendi, prensum - brać, ujmować
pretiosus 3 - kosztowny
pretium, i - cena, wartość
prex, precis f -prośba
pridem - przedtem
pridie - dnia poprzedniego, wczoraj
primo-najpierw, w pierwszej chwili
primum - najpierw, przede wszystkim
primus 3-pierwszy
princeps, principis - pierwszy, stojący na czele
principium, i - początek, źródło
prior, prior, prius -pierwszy (przed kimś)
priscus 3 - dawny, stary
pristinus 3-pierwotny, dawny, stary
priusquam - zanim
privatus 3-osobisty, prywatny
privo 1 (z abl)-pozbawiać
pro (z abl) -przed, dla, za, jako, w obronie
probabilis, probabilis, probabile - odpowiedni, dobry
probatus3-wypróbowany, uznany, ceniony
probe - uczciwie
probitas, probitatis f - uczciwość
probo 1 -uznać, pochwalić, przekonać, potwierdzać
probrum, i - występek
probus 3 - uczciwy
pro-cedo 3, cessi, cessum - iść naprzód, wystąpić, maszerować
procella, ae - burza
proconsul,consulis - prokonsul
proconsularis, consularis, consulare - należny prokonsulowi, zastępującemu konsula
procreo 1 - stworzyć, mianować
procul -z dala, daleko
procuratio, procurationis f - staranie, zarząd, urzędowa opieka
prod-eo, ire, ii, itum - wystąpić naprzód
proditio, proditionis f - zdrada
proditor, oris -zdrajca
pro-do 3, didi, ditum-wydać, zdradzić
pro-duco 3, duxi, ductum - wyprowadzić, przeciągać
proelium, i - bitwa, walka
profecto- zaprawdę, zapewne
pro-fero, ferre, tuli, latum -nieść przed sobą; oznajmiać, pokazywać, wydobyć
pro-ficio 3, feci, fectum -przynieść pomoc
proficiscor 3, profectus sum-odchodzić, wyruszać
pro-fiteor 2, fessus sum-wyznawać, oznajmiać
profligo I - rozpędzić, rozbić
profugus 3 - uciekający, zbiegły, zbieg
pro-fundo 3, fudi, fusum -rozlewać, rozsypywać, rozrzucać, trwonić
p. vitam- oddać życie
profundus 3 - głęboki
profusus 3 - rozrzutny
pro-gredior 3, gressus sum - iść naprzód, kroczyć
pro-hibeo 3, hibui, hibitum - powstrzymywać, przeszkadzać
pro-icio 3, ieci, iectum - porzucić, rozłożyć
proinde - następnie
pro-labor 3, lapsus sum - padać
proles, prolis f-potomstwo
promissum, i - obietnica
pro-mitto 3, misi, missum - obiecywać
promo 3, prompsi, promptum - wydobywać
promptus 3 - gotowy
pronuntio 1 - ogłosić
prope - niemal; blisko
prope (z acc) - blisko
pro-pello 3, puli, pulsum -popchnąć, nakłonić
propere- szybko
propero I - spieszyć
propinquus 3-bliski, krewny
propior, propior, propius - bliższy
propitius 3-życzliwy
pro-pono 3, posui, positum - przedstawić, przedłożyć, obiecać
proprius 3 - własny; właściwy
propter (z acc) - blisko, obok, z powodu
propterea - dlatego
propulso 1 - odpędzać
prora, ae -.przód okrętu
pro-ripio 3, ripui, reptum - porywać, zrywać
prorsus - naprzód; zupełnie
pro-scribo 3, scripsi, scriptum - podać do wiadomości; wystawić na sprzedaż; wciągnąć na listę proskrypcyjną
pro-sequor 3, secutus sum - towarzyszyć
prospectus, us - widok
prospere - pomyślnie
prosper(us) 3-pomyślny
pro-spicio 3, spexi, spectum -patrzeć, rozglądać się
pro-sterno2, stravi, stratum-rozpościeraj, powalić, zniszczyć
prostratus v. prosterno
pro-sum, desse, fui-być pożytecznym, pomagać
pro-tego 3, texi, tectum - osłaniać
protinus- naprzód; natychmiast
proverbium, i - przysłowie
pro-video 2, vidi, visum - przewidywać, starać się
provincia, ae- zakres działalności urzędnika; prowincja
provoco 1 - wywoływać, odwołać się; wyzwać do walki, do współzawodnictwa
proxime - ostatnio, najbliżej
proximus 3-najbliższy
prudens, prudentis- roztropny, doświadczony
prudenter - roztropnie, mądrze
prudentia, ae - roztropność
psittacus, i - papuga
pubes, pubis f - młodzież
publicanus, i - publikanin, dzierżawca podatków
publice - publicznie; na koszt państwa
publicum, i - miejsce publiczne; skarb państwa
publicus 3-państwowy, publiczny
pudet 2, puduit (z acc) - wstyd mi, wstydzę się
pudice - skromnie
pudicitia, ae - skromność, wstydliwość
pudicus 3 - skromny, wstydliwy
podor, oris m -wstyd, skromność, poczucie wstydu
puella, ae - dziewczyna
puer, pueri - chłopiec
puerilis, puerilis, puerile - chłopięcy, dziecinny
pueritia, ae - dzieciństwo
pugna, ae - walka, bitwa
pugno 1 - walczyć
pulcher, pulchra, pulchrum -- ładny, piękny
pulchritudo, pulchritudinis f - piękność, uroda, piękno
pulso 1 -uderzać
pulsus v, pelto
pulvis, pulveris m - kurz, pył
pumilio, onis m - karzełek
punio 4, punivi, punitum - karać
puppis, puppis f - ryt okrętu, rufa; okręt
purpura, ae - purpura
puto 1 - mniemać, myśleć
Q
qua - którędy
quacumque - którędykolwiek
quadratus 3 - czworoboczny
quadringeni, ae, a - po czterystu
quadruplus 3 - poczwórny
quaero 3, quaesivi, quaesitum - szukać, pytać, badać
quaeso - proszę
quaestio, quaestionis f - pytanie, badanie, śledztwo
quaestor, oris - kwestor
quaestus, us - zarobek, zysk
qualis, qualis, quale - jaki
qualiscumque - jakikolwiek
quam- jak, w jakim stopniu; niż
quamdiu- jak długo
quam ob rem (quamobrem) - dlatego, z tego powodu
quamquam - chociaż, jakkolwiek
quando - kiedy, skoro
quandoquidem - ponieważ
quanto - o ile
quantum - ile, o ile
quapropter - dlatego
quare - dlaczego
quasi-jak by, jakoby
quatenus - dokąd; o ile; jako że
quater - cztery razy, czterykroć
quatio 3, quassi, quassum - wstrząsać
quattuor - cztery
-que - i; a
quemadmodum - jak, w jaki sposób
quercus, us f - dąb
queror 3, questus sum - żalić się, skarżyć się
qui, quae, quod -który, która, które; jaki itd.
quia - ponieważ
quicumque, quaecumque, quodcumque - ktokolwiek, którykolwiek, jakikolwiek
quidam, quaedam, quoddam- pewien, jakiś
quidem - wprawdzie
ne... quidem - ani nawet, nawet nie
quidquid v. quisquis
quies, quietis f -wypoczynek, spoczynek
quiesco 3, quievi, quietum - wypoczywać, spoczywać; zachować spokój
quietus 3 - spokojny
quilibet, quaelibet, quodlibet - jakikolwiek, pierwszy lepszy
quin- raczej, nawet; żeby ; nie; aby, że non quin - nie dlatego, żeby
quin etiam - co więcej, a nawet
quinam, quaenam, quodnam- jakiż, który, któż
quinquennium, i - okres pięciu lat
quintum - po raz piąty
quippe - oczywiście
quis, quid - kto; co
quispiam, quaepiam, quodpiam - ktoś, któryś
quisquam, quidquam (quicquam)-ktoś, coś
quisque, quaeque, quidque (Lr6 quodque) każdy
quisquiliae, arum - odpadki, resztki; drobnostki, bagatele
quisquis, quidquid - ktokolwiek; cokolwiek
quivis, quaevis, quodvis - jakikolwiek, dowolny, ktokolwiek
quo - dokąd; po co
quoad - jak daleko, jak długo, dokąd
quocumque - dokądkolwiek
quod - ponieważ; że (v. qui)
quodammodo - w jakiś sposób
quodsi - jeżeli więc
quominus- ażeby nie, że nie
quomodo- w jaki sposób, jak
quondam - kiedyś, ongiś
quoniam - ponieważ
quoque - także
quot - ile
quotannis - corocznie
quotiens - ile razy
quotienscumque - ilekroć
quotquot - ile tylko
quotus 3 - który z kolei, ilu
quousque - jak długo, dokądże
R
rabidus 3 -- wściekły
radix, radicis f-korzeń; podnóże góry
raeda, ae - wóz
ramus, i - gałąź
rana, ae - żaba
rapidus 3 - rwący, wartki
rapina, ae - rabunek, łup
rapio 3, rapui, raptum -- chwytać, porywać, grabić
rarus 3 - rzadki
ratio, rationis f - obliczanie, rozważanie, sprawozdanie, myśl, rozum; sposób, postępowanie
ratus v. reor
re-cedo 3, cessi, cessum - cofać się, odstępować
recens, recentis - nowy, świeży
re-cido 3, cidi, casum - upadać, spadać
re-cido 3, cidi, cisum - obcinać
re-cipio 3, cepi, ceptum -- odbierać, zabierać, przyjmować
r. sessum-zrobić komuś miejsce se recipere -- cofać się
reciproco- poruszać tam i z powrotem; odwzajemniać się; powracać
recito 1 - odczytywać, wygłaszać
re-cognosco 3, cognovi, cognitum - rozpoznawać, przypominać sobie, badać
recordor 1 - przypominać sobie
recreo 1-pokrzepiać, odświeżać, wzmocnić
recte - dobrze, słusznie, właściwie
rectus 3 - prosty, prawy, słuszny, właściwy recubo 1, recubui- położyć się, zasiąść przy stole
recupero 1 - odzyskać
recuso 1 - wzbraniać się, odrzucać, odmawiać
red-do 3, didi, ditum-oddawać, przywrócić; czynić kimś, jakimś
r. rationem-podawać przyczynę, usprawiedliwiać się
red-eo, ire, ii, itum - wracać
red-igo, 3, egi, actum - odpędzać, zmuszać
red-imo 3, emi, emptum - wykupić; wyratować
reditus, us - powrót
re-duco 3, duxi, ductum - odprowadzać, sprowadzać, cofnąć
re-fello 3, felli - odpierać, odprawiać, oddalić
re-fero, ferre, tuli, latum - odnosić, przynieść, donosić, przedstawić, zdać sprawę; opowiadać
r. gratiam- odwdzięczyć się
r. pedem, r, gressum - cofać się
r. victoriam-odnieść zwycięstwo
refert - zależy na czymś; stanowi różnicę
re-ficio 3, feci, fectum-odnowić, wzmocnić; naprawić
re-foveo 2, fovi, fotum - rozgrzać, ożywić
re-fringo 3, fregi, fractum - łamać
re-fugio 3, fugi, fugitum - uciekać, cofać się
regalis, regalis, regale-królewski
regia, ae - palec królewski
regina, ae - królowa
regio, regionis f - okolica, teren
regius 3 - królewski
regno 1 - władać, panować
regnum, i - królestwo; władza królewska
rego 3, rexi, rectum- kierować, rządzić, panować
regredior 3, gressus sum - cofać się
re-icio 3, ieci, iectum - odrzucać, odmówić
relatum, i; v. refero - sprawozdanie; to, co zostało przedstawione, opowiedziane
religio, religionis f - zobowiązanie, sumienność; religijność, pobożność, religia
religiose - pobożnie
re-linquo 3, liqui, lictum - pozostawiać, opuszczać
reliquiae, arum- pozostałość, reszta, szczątki
reliquus 3 - pozostały, reszta
re-maneo 2, mansi. mansum - pozostawać, trwać
remedium, i - lekarstwo, środek zaradczy
remigium, i - wiosło
re-migro 1 - wracać
re-mitto 3, misi, missum - odsyłać, zwracać, zwolnić, darować
remotus 3 - odległy, oddalony
remus, i - wiosło
re-novo 1 - odnawiać, powtórzyć
renuo 3, renui - sprzeciwiać się, odmawiać
reor, reri, ratus sum-obliczać, sądzić, mniemać
reparo 1 - odnawiać
re-pello 3, ppuli, pulsum - odpędzać, odpierać
repens, repentis- nagły
repente - nagle
repentinus 3 - nagły, niespodziewany
reperio 4, repperi, repertum - znaleźć, spostrzec
re-peto 3, petivi, petitum- powracać, dążyć znowu, godzić
re-pleo 2, plevi, pletum - wypełniać
re-pono 3, posui, positum- odkładać, składać
re-porto 1 - odnosić
re-prehendo 3, prehendi, prehensum - zatrzymać karcić, ganić
re-primo 3, pressi, pressum - stłumić, zgnieść
repudio 1 - odrzucać, gardzić
repudium, i - odmowa, rozwód
re-pugno 1 - stawiać opór, sprzeciwiać się
repulsa, ae - porażka przy wyborach, odmowa
requies, requiei f - spokój, odpoczynek
requies, requietis f - spokój, odpoczynek
re-quiro 3, quisivi, quisitum - szukać, pytać; badać, domagać się
res, rei f - rzecz, przedmiot; sprawa
res adversae - niepowodzenie
res divina - ofiara
res familiaris - majątek
res gestae - czyny, dzieje
res militaris- wojskowość
res publica - rzeczpospolita; państwo
res Romanae - historia Rzymu
res secundae - powodzenie
re-scindo 3, scidi, scissum - zerwać
re-scribo 3, scripsi, scriptum- odpisać
re-servo 1 -przechowywać, zachowywać
re-sideo 2, sedi, sessum - usiąść, spocząć, osiąść
re-sisto 3, atiti- zatrzymać się, sprzeciwiać się
re-sono 1 - rozbrzmiewać
re-spicio 3, spexi, spectum- oglądać się; mieć wzgląd
respondeo 2, spondi, sponsum - odpowiadać
responsum,i - odpowiedź
restinguo 3, stinxi, stinctum - gasić
re-stitiuo 3, stitui, stitutum- przywrócić na dawne miejsce; do pierwotnego stanu, odnowić
resto 1, stiti - pozostawać, stawiać opór restat, ut - pozostaje jesseze, ażeby
re-surgo 3, surrexi, surrectum-powstać
rete, retis n-sieć, sidła
re-tego 3, texi, tectum - odkryć, wyjawić
re-tineo 2, tenui, tentum-zatrzymywać, zachować
retraho 3, traxi, tractum - odciągać, zatrzymywać
retro - wstecz
retuli v. refero
reus 3 - winny, oskarżony
re-vello 3, velli, vulsum-oderwać, wyrwać
reverens, reverentis - poważny
revertor, reverti, reverti-powracać
re-viso 3, visi - odwiedzić
re-voco 1 - odwołać, wezwać; powstrzymać
re-volo I -przylatywać z powrotem
re-volvo 3, volvi, volutum-toczyć
rex, regis - król
rex sacrorum - król ofiarniczy (godność kaplatiska) I
rhetoricus 3 - retoryczny, dotyczący wymowy
rhetor, oris - retor, mówca, nauczyciel wymotwy
rictus, us - usta; paszcza
rideo 2, risi, risum - śmiać się, uśmiechać się
ridiculariuas 3 - śmieszny, zabawny
rldiculus 3 - śmieszny
rigidus 3-twardy, surowy
ripa, ae - brzeg
risus, us - śmiech, uśmiech
ritus, us - obrządek
rivus, i - strumień rixa, ae - kłótnia
robur, roboris n-drzewo, dąb; sila, krzepkość
robustus 3 - silny, mocny
rogo 1-prosić, pytać, pytać się
rogus, i - stos
rosa, ae - róża
rostrum, i-dziób (ptaka; okrętu)
rostra, rostrorum - mównica w Rzymie
rota, ae - koło
rubor, oris m - czerwień: rumieniec, wstyd
rudis, rudis, rude - szorstki, nieokrzesany, gruby
ruina, ae- upadek , klęska , zniszczenie
rumor, oris m - pogłoska
rumpo 3, rupi, ruptum - łamać, rwać, niszczyć
ruo 3, rui, rutum - padać, pędzić , ginąć
rupes, rupis f - skała
rursus - znowu
rus, ruris n - wieś
rusticus, i - wieśniak
rusticus 3 -wiejski
s
sacer, sacra, sacrum - śtvięty, poświęcony (komuś)
sacerdos, dotis m i f kapłan, kaplanka
sacrificium, i-ofiara
sacrifico 1 - składać w ofierze, ofiarę
sacrosanctus 3 -- uświęcony, nietykalny
sacrum, i-świętość, ofiara; nabożeństwo
saeculum, i-wiek
saepe - często
saepenumero - często
saevio 4, saevii, saevitum -- srożyć się, być surowym
saevitia, ae - surowość
saevus 3 - surowy
sagacitas, sagacitatis f -- bystrość, spryt
sagitta, ae - strzała
sal, salis m ~- sól
salio 4, salui, saltum - skakać, tańczyć
salsus 3 -- słony ; dowcipny
saltem - przynajmniej
salto 1 - skakać, tańczyć
saltus, us - pasmo górskie, wąwóz
saluber, salubris, salubre- zdrowotny, zdrowy
salus, salutis f- zdrowie, dobro, bezpieczeństwo, ocalenie
salutator, oris-przychodzący z pozdrowieniem
saluto 1-pozdrawiać
salveo 2 - być zdrowym
salve, salvete - witaj, witajcie
salvus 3 - ocalony, zdrowy, taty
sanctus 3-święty, poświęcony
sane - rozumnie, dobrze, tak
sanguis, sanguinis m - krew
sanies, saniei -krew, posoka; jad wężów, trucizna
sanus 3 - zdrowy
sapiens, sapientis - mędrzec; mądry
sapienter - mądrze
sapientia, ae - mądrość
sapio 3, sapii-smakować; być mądrym
sarcinula, ae-bagaż (niewielki)
sat v. satis
satis - dość
satis est - wystarcza
satis-facio 3 feci, factum - zadośćuczynić
satur 3 - nasycony, nakarmiony
satus, us - zasiew
saucius 3 - ranny, zraniony saxeus 3 - skalisty, kamienny
saxum, i - głaz, skała
scaena, ae - scena, teatr
scando 3, scandi, scansum - wstępować
scelerate - zbrodniczo, okrutnie
scelaratus 3 - zbrodniczy, haniebny
scelestus 3 - zbrodniczy
scelus, sceleris n - zbrodnia, przestępstwo
sceptrum, i - berto; wladza
schola, ae - szkoła
scienter - umiejętnie
scientia, ae - wiedza
scilicet-oczywiście, rozumie się; domyślne
scio 4, scivi, scitum - wiedzieć, znać
sciscitor 1 - dopytywać się
scomma, scommatis n - złośliwość, obelga
scopulus, i - wierzchołek
scortum, i - hetera, nierządnica
scriba, ae - pisarz, sekretarz
scribo 3, scripsi, scriptum - pisać
scriptito 1 - pisać, pisywać
scriptum, i - pismo
scurrilis, scurrilis, scurrile - dowcipny, żartobliwy
scutum, i - tarcza
se-cedo 3, cessi, cessum - oddalić się
secerno 3, crevi, cretum - odłączyć, odróżnić
seco 1, secui, sectum -ciąć, przecinać
secretus 3 - odosobniony, tajemniczy
secundum (z acc) - według, podlug, stosownie do
secundus 3 - pomyślny
securis, securis f - siekiera, topór
securus 3 - beztroski, bezpieczny
secus - inaczej
sed - lecz
sedeo 2, serdi, sessum - siedzieć, przebywać
sedes, sedis f - siedziba, miejsce pobytu
seditio, seditionis f - bunt, powstanie
sedo 1 - uśmierzać
sedulus 3-skrzętny, pracowity
seges, segetis f - zasiew
se-iungo 3, iunxi, iunctum - odłączać, oddzielać
sella, ae-krzeslo
semel - raz
semen, seminis n - nasienie, ziarno
sementis, sementis f - zasiew, zboże
sementum, i - zasiew
semet = se
sami-animis, animis, anime - na pól żywy
semper - zawsze
sempiternus 3-wieczny, wiecznie trwały
semuncia, ae - pół uncji
semustus 3-na pół spalony
senator, oris - senator
senatorius 3 - senatorski
senatus, us -- senat
senecta v. senectus
senectus, senectutis f - starość
senesco 3, senui-starzeć się
senilis, senilis, senile - starczy
senior, senioris - starszy
sensim - rozważnie, ostrożnie, powoli
sensus, us - czucie, wrażenie; zmycł; świadomość
sententia, ae-myśl, zdanie; wyrok
sentio 4, sensi, sensum -czuć, spostrzegać, myśleć, sądzić
separo 1 - oddzielić
sepelio 4, sepelivi, sepultum - pogrzebać, pochować
septem - siedem
sepulcrum, i - grobowiec, grób, nagrobek
sepultura, ae - pogrzeb
sequor 3, secutus sum - iść za kimś, towarzyszyć; ścigać
serenus - pogodny, jasny, spokojny
series, seriei f - szereg, kolejność
serius 3 - poważny
serium, i - sprawa poważna, powaga
sermo, sermonis nr - mowa, język, rozmowa
sero - późno
sero 3, sevi, satum-siać, sadzić
sero 3, serui, sertum - sączyć, splatać
serpens, serpentis m i f - wąż; żmija
serus 3 - późny
serva, ae- niewolnica
servilis, servilis, servile - niewolniczy
servio 4 - być niewolnikiem, stużyć
servitium, i-niewola; niewolnicy
servitus, servitutis f --niewola
servo l -pilnować, strzec, zachować, uratować
servus, i-niewolnik, sługa
sescenti 3 - sześćset
sestertius, i - sesterc (moneta rzynuka)
seu - albo, czy to
seu... seu - czy to... czy' to
severitas, severitatis f - surowość, powaga
severus 3 - surowy, poważny
sexageni 3 - po sześćdziesiąt
sexus, us-płeć
sextus 3 - szósty
si - jeśli, jeżeli, gdyby; czy
sic - tak, w ten sposób
sicuti - tak jak
sidus, sideris n-gwiazda, ciało niebieskie significo 1 - dać znak; wyznaczać
signo 1 - oznaczać, podpisać, polożyć pięczęć
signum, i-znak; sygnał haslo; pieczęć; sztandar wojskowy
signa conferre - zderzyć się w bitwie
signa movere - wyruszyć (o wojsku)
silentium, i-milczenie
sileo 2, silui-milczeć
silva, ae - las
silvestris, silvestris, silvestre-lesisty, leśny
simia, ae lub simius, i-malpa
similis, similis, simile - podobny
similitudo, similitudinis f-podobieństwo
simplex, simplicis - pojedynczy, prosty
simul - zarazem, równocześnie
simulac, simulatque, simul ut - skoro tylko, skoro
simulacrum, i - podobizna, obraz, portret, cień zmarłego; pozór
simulo 1 - naśladować, udawać
simultas, simultatis f - współzawodnictwo, wrogość
sin - jeżeli zaś
sin minus-jeżeli zaś nie
sincerus 3-czysty, szczery
sine (z abl)-bez
singularis, singularis, singulare - pojedynczy; wyjątkowy
sinister, sinistra, sinistrum - lewy; niepomyślny
sino 3, sivi, situm - pozwalać
sinus, us- zagłębienie; zatoka; fałdy sukni; łono
siquidem - ponieważ
sisto 3, stiti, statum - postawić
sitis, sitis m - pragnienie
situs, us - położenie
situs 3-położony, zależny
sive v. seu - czy to
sobrius 3 - trzeźwy
socer, soceri - teść
socius, i -towarzysz; sprzymierzeniec
socordia, ae - opieszalość
sodalis, sodalis m - towarzysz
sol, solis nr - slońce
solacium, i - pociecha, pocieszenie
soleo 2, solitus sum - mieć zwyczaj
solidus 3 -- cały, silny
solitudo, solitudinis (- samotność, pustkowie
sollemnis, sollemnis, sollemne - uroczysty, świąteczny
sollemnitas, sollemnitatis f -- uroczystość
sollicito 1 - podniecać, poruszać
sollicitus 3-poruszony, zaniepokojony
solum, i - grunt, ziemia
solum - tylko
solus 3 - sam jeden, jedyny, samotny
solutus v. solvo
solvo 3, solvi, solutum - rozwiązywać, uwalniać, płacić, spłacać (dingi)
s. navem: - odplynąć
somnium, i-sen, widzenie senne
somnus, i - sen, spanie
sonitus, us - dźwięk, głos, odgłos
sonus, i - dźwięk, glos
sordidus 3 - brudny; będący w pogardzie soror:, sororis - siostra
sors, sortis f- los (jaki przypada rs udziale), tabliczka do losowania; wróżba
sortior 4, sortitus sum - losować, otrzymać drogą losowania
sospes, sospitis - nienaruszony, szczęśliwy, cały
spargo 3, sparsi, sparsum - rozsypywać, skrapiać
spatiosus 3-obszerny
spatium, i - przestrzeń, odleglość; okres czasu
species, speciei- wygląd, postać; pozór
speciusus 3 - piękny, zaszczytny
spectaculum, i - widowisko, przedstawienie
sp, venationis - igrzyska, walki z dzikimi zwierxętanri
specto - patrzeć, przyglądać się; odnosić się do
czegoś
specus, us - jaskinia, grota
spelunca, ae - grota
sperno 3, sprevi, spretum - lekceważyć, gardzić, odrzucać
spero 1 -spodziewać się, oczekiwać
spes, spei- nadzieja
spina, ae - kolec, cierń
spiritus, us - tchnienie, oddech, duch; natchnienie zapał
spiro 1 - oddychać; żyć; wiać
splendidus 3 - blyszczący, wspanialy
splendor, oris m - blask, świetność
spolium, i (częściej plur, spolia, spoliorum) -łupy, zdobycz wojenna
sponsa, ae - narzeczona
sponsus,i - narzeczony
sponte-dobrowolnie, z wlasnej woli
spretus c. spermo
spuma, ae - piana
squaleo 2 - być szorstkim, zaniedbanym, brudnym
squalor, oris m - brud, zaniedbanie
statim -- natychmiast
statua, ae - posąg
statuo 3, statui, statutum - ustawić, postanowić
statura, ae - postawa, wzrost
status, us -- stan, położenie
stella, ae - gwiazda
sterilitas, sterilitatis f - bezpłodność
sterno 3, strawi, stratom - rozpościerać, rozciągać, powalić
s. vias - brukować drogi stitus, i - rylec
stipo I - skupiać, napełniać, otaczać
stirps, stirpis f - pień; potomek, potomstwo
sto, stare, steti, statum - stać, zależeć od czegoś
stola, ae - stola; suknia kobiet
stratum, i - nakrycie, posłanie
strenuus 3 - energiczny
strigosus 3 - chudy, wychudzony
stringo 3, strinxi, strictum - wydobywać, dobyć
struo 3, struxi, strucium - budować, urządzać
studeo 2, studui (z dat) - starać się usilnie, przykladać się, zajmować się, kształcić się
studiose - gorliwie
studiosus 3 - gorliwy
studium, i-chęć, zapał, zainteresowanie; dążenie; życzliwość; nauka
studiorum universitas -uniwersytet
stulte - głupio
stultitia, ae - głupota
stultus 3 - glupi
suadeo 2, suasi, suasum-przekonywać, doradzać
suavis, suavis, suave - slodki
suavitas, suavitatis f - siodycz
sub (z acc)-pod, przy, blisko
sub-do 3, didi, ditum - poddać, podłożyć, podstawić
subdolus 3 - podstępny
sub-duco 3, duxi, ductum - podprowadzić, sprowadzić
sub-eo, ire, ii, itum- podchodzić, podjąć się
sub-icio 3, ieci, iectum-podłożyć, podrzucić
sub-igo 3, egi, actum-podprowadzić, zmusić, ujarzmić
subito - nagle
subitus 3 - nagły, niespodziewany
sub(sur)-ripio 3, ripui, reptum - porwać, ściągnąć
subsidium, i - pomoc, posiłki
sub-sisto 3, stiti-stawać, zatrzymywać się, stawiać opór
sub-sum, esse, fui-być pod czyaz, być ukrytym
subter (z acc i abl)-pod spodem, niżej, pod
subtilis, subtilis, subtile - delikatny, cienki
sub-veho 3, vexi, vectum-podwozić, dowozić
suc-cedo 3, cessi, cessum-podchodzić
suc-curro 3, curri, cursum-podbiegać, nadchodzić (z pomocą)
sudor, oris n: - pot, trud
suetus 3 - przyzwyczajony, zwykly
suf-ficio 3, feci, fectum - dostarczać, wystarczać, radzić sobie
suggestus, us-wzniesienie
sulphur, sulphuris n-siarka
sum, esse, fui - być, istnieć
summa, ae - calość,ilość, ogół
sunmna imperii-najwyższa wladxa
sum-moveo 2, movi, motum-usunąć, odeprzeć
summus 3 (- supremus)-najwyższy, najwyźej polożony
in summo monte - na szczycie góry summum ius-najwyższe prawo
sumo 3, sumpsi, sumptum - brać, zabierać, używać
sumptuosus 3-kosztowny
sumptus, us-koszt, wydatek
supellex, supellectilis f - sprzęty
super-w górze, z góry, ponadto
z acc - ponad, powyżej, oprócz
z abl - w górze, przy
superbia, ae-duma, wyniosłość
superbus 3 - dumny, pyszny
super-in-icio 3, ieci, iectum-narzucić
superior, superior, superius - wyżej położony, wyższy, górny
supero 1 - przewyższać, mieć przewagę, pokonać; pozostać przy życiu; przejść (np. most)
superstes, superstitis - pozostały przy życiu; obecny
super-sum, esse, fui-pozostać, przeżyć kogoś; wystarczać
superus 3 - będący w górze, wysoki
superi, superorum - bogowie, niebianie
supplex, supplicis - zgięty; klęczący, pokorny. błagający
suppliciter - pokornie, błagalnie
supplicium, i-prośba; kara
s. capitale - kara śmierci
sup-pono 3, posui, positum-podkładać, podsunąć
supra - w górze, wyżej
z acc - ponad, nad, poza
supremus 3, v. summus
dies supremus - ostatni dzieci życia
diem supremom obite - umrzeć
surgo 3, surrexi, surrectum - powstać, wyprostować się, wystąpić
sursum - w górę
susceptio, susceptionis f - podjęcie się czegoś
sus-cipio 3, cepi, ceptum -- podejmować się przyjmować
suscito 1 - podniecać, pobudzać
sus-pendo 3, pendi, pensum - zawieszać; trzymać w niepewności
su-spicio 3, spexi, spectum - podglądać; domyślać się
suspicio, suspiciónis f - podejrzenie
sustento 1 - utrzymać, podtrzymywać
sus-tineo 2, tinui, tentum- podtrzymywać, powstrzymywać
autor, oris - szewc
sous 3 - swój, wlasny; jego, jej, ich
T
tabella, ae - deseczka, tabliczka
tabernaculum, i - namiot
tabula, se - deska ; tablica, tabliczka
taceo 2, tacui, tacitum - milczeć
taciturnitas, taciturnitatis f-milczenie
tacitus 3 - milczący, cichy
tactus, us - dotyk; dotknięcie
taedet me - czuję wstręt, niechęć
taedium, i - wstręt, niechęć
taeter, taetra, taetrum - wstrętny
talentum, i-talent (moneta)
talis, talis, tale - taki
tam - tak, tak bardzo
tamen - jednak
tametsi-chociaż, jakkolwiek
tamquam-jakby, jak gdyby
tandem - wreszcie
tango 3, tetigi, tactum - dotykać
tantum - tak wiele; o tyle, tak bardzo, tylko
tantundem - tyle samo; tak dalece
tantus 3 - tak wielki
tarde ~ późno; powoli
tardus 3-późny, powolny
taurus, i - byk
tectum, i-dach; dom
tegimentum, i-okrycie
tego 3, texi, tectum- pokrywać, osłaniać tela, ae - tkanina
tellus, telluris f - ziemia lelum, i - pocisk; bron zaczepna temere - lekkomyślnie
temeritas, temeritatis f-lekkómyślność
tempestas, tempestatis f - pora, pogoda, niepogoda; burza
tempestivus 3 - na czasie, stosowny
templum, i-świątynia
tempto 1 - dotykać, badać, próbować, starać się
tempus, temporis n - czas, pora, okoliczność
tempus, temporis n - skroń
tenaciter - mocno, uparcie
tenax, tenacis-trzymający się silnie, uparty
tendo 3, tetendi, tentum - napinać, naciągać, celować; dążyć
tenebrae, tenebrarum - ciemność
teneo 3, tenui-trzymać, utrzymać, pojmować, rozumieć
tener, tenera, tenerum - delikatny, młody
tenuis, tenuis, tenue - delikatny, cienki
tento v. tempto
tenus (x gen lub x abl) - aż po
tepidus 3 - ciepły
ter - trzy razy
tergum, i-plecy, grzbiet
termino 1 - ograniczyć, oznaczyć
terminus, i-znak, kamień graniczny, granica; termin, cel
tero 3, trivi, tritum - trzeć, ucierać, marnować t, pedibus - zdeptać
terra, ae - ziemia, kraj
terreo 2, terrui, territum - przestraszać
terribilis, terribilis, terribile - straszny
terror, oris m - strach, przerażenie
tertius 3 - trzeci
tessera, ae - znaczek, znak, tabliczka (kostha) do gry
testimonium, i - świadectwo, dowód
testis, testis m i f - świadek
texo 3, texui, textum - pleść, splatać
theatrum, i - teatr
thermae, arum - termy, łaźnie thesaurus, i -- skarbiec, skarb
timeo 2, timui - bać się
timidus 3 - bojaźliwy, tchórzliwy
timor, oris m - strach, obawa
tingo 3, tinxi, tinctum-nasycać, farbować
titulus, i - napis, tytuł
toga, ae-toga
togatus 3-odziany w togę; w czasie pokoju
tolero 1 -- znosić, cierpieć
tollo 3, sustuli, sublatum - podnosić, usuwać
tondeo 2, totondi, tonsum-obcinać, stnyc
tonitrum, i-grzmot
tonsor, oris - fryzjer
torpeo 2, torpui - drętwieć
torreo 2, torrui, tostum-suszyć, piec; dręczyć
torus, i-poduszka, łoże
tot - tyle
totidem - tyle samo
totiens - tyle razy
totus 3 - caly
tra-do 3, didi, ditum-przekazywać, powierzać
tra-duco 3, duxi, ductum- przeprowadzać
tragoedia, ae - tragedia
traho 3, traxi, tractum - ciągnąć, pociągać t. nomen - wziąć nazwę
tra-icio 3, ieci, iectum- przerzucać, przenosić
trans (z acc)-za, poza, z tamtej strony
trans-eo, ire, ii, itum - przechodzić
trans-fero, ferre, tuli, latum - przenosić, tłumaczyć
trans-figo 3, fixi, flxum - przeszyć
transfuga, ae ur - zbieg
trans-mitto 3, misi, missum-przesylać, przenosić, przeprawić się
trans-veho 3, vexi, vectum - przewozić
treceni, ae, a - po trzystu
trecenti, ae, a - trzysta
tremor, oris m - drżenie
tremulus 3 - drżący, bojaźliwy
tres, tres, tria - trzy
tribunatus, us - urząd, godność trybuna
tribunicius 3 - odnoszący się, należący do trybuna
tribunus, i - trybun
tribuo 3, tribui, tributum - przydzielać, rozdzielać, pozwolić
tribus, us f - trybus, dzielnica
tributum, i - danina, podatek
triduum, i - okres trzech dni
triennium, i-okres trzech lat
triplex, triplicis - potrójny
triremis (navis)- trójwioslowiec
tristis, tristis, triste - smutny
tristitia, ae - smutek
triumpho 1-odbywać triumf; odnosić triumf, cieszyć się
triumvir, i - członek trzyosobowego kolegium, triumwiratu; triumwir
tropaeum, i-tropajon (znak zwycięsteoa), zwycięstwo
trucido 1 -zabijać, mordować
trux, trucis - dziki, groźny
tu-ty
tuba, ae - trąba
tubicen, tubicinis - trębacz
tueor, tueri, tuitus sum - patrzeć na coś, strzec, bronić, chronić
tum-wtedy, następnie
tumulo 1 - chować, grzebać
tumulus, i - pagórek, grób
tunc - wtedy, potem, następnie
tunica, ae- tunika (część stroju rugskiegn i kobiecego)
turba, ae- zamieszanie; niepokój; tłum;
turbatus 3 - wzburzony
turbidus 3 - wzburzony, zmącony
turbo 1 - mieszać, mącić, psuć
turma, ae - oddział konnicy
turpis, turpis, turpe-brzydki, haniebny
turpiter - brzydko, haniebnie
turpitudo, turpitudinis f - brzydota; hańba
turris, turris f -wieża, baszta
tutela, ae - opieka, ochrona
tuto - bezpiecznie
tutor 1 - zabezpieczać, opiekować się
tutus 3 - bezpieczny, pewny
tuus 3 - twój
tyrannus, i - tyran; władca
U
uber, ubera, uberum - obfity, zdrowy, dobrze wyglądający
uber, uberis n - pierś, wymię
ubi - gdzie; gdy, skoro
ibi primum - skoro tylko
ubinam - gdzie, gdzież
ubique - wszędzie
ullus 3 (gen ullius) - jakiś
ulterior, ulterior, ulterius - leżący po drugiej stronie, dalszy
ultimus 3-najdalszy, najbardziej oddalony, ostatni
ultio, ultionis f - zemsta
ultor, ultoris- mściciel
ultra-poza, dalej, z tamtej strony z acc - poza, z drogiej strony
ultro- po drugiej stronie; dobrowolnie, samorzutnie
umbra, ae - cień
umbraculum, i - parasol
umerus, i (= humerus)-ramię, barki
umquam v. inquam - kiedykolwiek
una - razem
unanimus 3 - jednomyślne
unda, ae - fala; woda
unde - skąd
undique - zewsząd
unguentum, i-olejek, balsam, maść
unguis, unguis m - paznokieć, pazur
unice - wyjątkowo
unicus 3-jedyny, wyjątkowy
universus 3 - cały, powszechny
unquam - kiedyś, niegdyś, kiedykolwiek; (po przeczeniu) nigdy
unos 3-jeden
unusquisque, unaquaeque, unumquodque- każdy
urbanitas, urbanitatis f- uprzejmość, grzeczność
urbanus 3-miejski
urbs, urbis f- miasto
urgeo 2, ursi - nalegać, nastawać, cisnąć
urna, ae - naczynie, urna
uro 3, ussi, ustum - palić
ursus, i - niedźwiedź
usque - wciąż, ustawicznie
usque ad -aż do
usus, us- używanie, korzystanie; pożytek; potrzeba; doświadczenie
ut- jak, jako; kiedy-, skoro; ażeby, żeby, aby; że; chociaż, jakkolwiek
utcumque - o ile, według tego, jak
uter, utra, utrum -który z dwóch
uterque, utraque, utrumque - jeden i drugi, obaj
uti v. ut
uti v. utor
utilis, utilis, utile - pożyteczny, korzystny
utilitas, utilitatis f - pożytek, korzyść
utinam - oby
utor, uti, usus sum (z abl) - używać, korzystać
utpote - oczywiście
utrimque- z obu stron
utrum... an, utrum-ne - czy... czy
uva, ae - winogrono
uxor, uxoris- żona
V
vaco 1 -być wolnym, mieć czas z dat-zajmować się czymś
vacuus 3 - próżny, nic zajęty
vado 3, vadi, vasum - iść
vadum, i - mielizna, bród
vagor 1 -błąkać się, rozchodzić się
vagus 3 - błąkający się, niestały
valde - bardzo, mocno
valeo 2, valuti - być silnym, być zdrowym, mieć znaczenie
valetudo, valetudinis f- stan zdrowia, zdrowie
validus 3 - silny, mocny, zdrowy
vallis, vallis f - dolina
vallum, i-wał
vanus 3-próżny, czczy
varie - rozmaicie
varietas, varietaitis f - rozmaitość, zmienność
varius 3 - różny, rozmaity, zmienny; różnobarwne
vas, vasis u - naczynie
vasto 1 -pustoszyć, niszczyć
vates, vatis m i f - wieszcz, wieszczka; poeta
-ve - albo
vectigal, vectigalis n - podatek, danina, vectigal exigere - ściągać podatek
vectigalis, vectigalis, vectigale- obowiązany płacić podatki
vecto 1 - wieźć
vehemens, vehementis- gwałtowny, porywczy, silny
vehementer - gwałtownie, bardzo
veho 3, vexi, vectum - wieźć pass.
vehor -jechać
vel - albo, raczej, przynajmniej vel... vel- albo... albo
velo 1 - okrywać, odziewać, osłaniać
velum, i-płótno, żagiel, zasłona
velut, veluti - jak, jak gdyby, velut si - jak gdyby
vena, ae - żyła
venabulum, i - pocisk, oszczep myśliwski, włócznia
venator, oris - myśliwy
venatio, venationis - polowanie, zwierzyna, spectacttlum venationis- pokazy walk z dzikimi zwierzętami
venditor, oris - kupiec (sprzedające)
vendo 3, vendidi, venditum - sprzedawać
veneficium, i - trucizna
venenum, i - trucizna
venia, ae- łaska, przebaczenie, pozwolenie
venio 4, veni, ventum- przychodzić
venter, ventris m - żołądek, brzuch
ventus, i - wiatr
venustas, venustatis f- piękno, wdzięk
venuste - ładnie, zręcznie
venustus 3 - piękny, wdzięczny
ver, veris n - wiosna
verbera, verberum - razy, chłosta
verbum, i - słowo, verba facere - przemawiać
vere - prawdziwie, istotnie
verecundia, ae - wstyd, skromność
vereor 2, veritus sum - bać się, szanować
veritas, veritatis f - prawda
vero - zaś
versicolor, versicoloris - barwne
verso 1 - obracać
versor 1 (pass.) - obracać się, przebywać
versus, us - wiersz
verto 3, verti, versum - obracać, zawracać, kierować
verga v. - uciekać
verum - lecz
verus 3 - prawdziwy
vesper, vesperis lub vesperi - wieczór v
vester, vestra, vestrum - wasz
vestibulum, i - przedsionek
vestigium, i - ślad
vestimentum, i - ubranie
veto 1, vetui, vetitum - zabraniać, nie pozwalać
vetus, veteris - dawny, stary
vetustas, vetustatis - starość, przeszłość
vetustus 3 - starodawny, dawny
vexatio, vexationis f - dręczenie
vexo 1 - dręczyć, nękać, uciskać
via, viae - droga
viator, oris - podróżny
vibro 1 - poruszać, potrząsać, rzucać
vice, vicem - zamiast, in-vicem - nawzajem
vicesimus 3 - dwudziesty
vicina, ae - sąsiadka
vicinia, ae - sąsiedztwo
vicinus, i - sąsiad
vicinus 3 - sąsiedni, sąsiadujący
vicissim - na przemian, po kolei
victima, ae- zwierzę ofiarne, ofiara
victor, oris - zwycięzca
victoria, ae - zwycięstwo
victrix, victricis - zwycięszczyni, zwycięska
victus 3, v. vinco - zwyciężony, pokonany
victus, v, vivo
victus, us - pożywienie
vicus, i -wieś; uliczka
videlicet - oczywiście
video 2, vidi, visum - widzieć, patrzeć
viduus 3 - owdowiały, opuszczony, samotny
vigeo 2, vigui - być silnym, żywotnym
vigil, vigilis (rzecz. i przym.) - stróż, strażnik; czujny, stojący na straży
vigilia, ae- czuwanie, nie spanie; straż nocna; 1/4 część nocy (okres trwania jednej zmiany straży nocnej w wojsku)
vigilo 1 - czuwać, nie spać
vigor, oris - siła żywotna; żywotność, energia
vilica, ae- gospodyni; żona rządcy w gospodarstwie
vilis, vilia, vile- lichy, mamy, tani
villa, ae - posiadłość, dom na wsi
vincio 4, vinxi, vinctum - wiązać, krępować
vinco 3, vici, victum - zwyciężać pokonywać
vinculum, i-sznur vincula, vinculorum -pęta; więzienie, in vincula conicere - wtrącić do więzienia
vindico 1 - rościć sobie prawo do czegoś; domagać się prawnie; karać; obronić
vinea, ae - winna latorośl; winnica
vinum, i - wino
viola, ae - fiolek
violens, violentis - gwałtowny
violenter - gwałtownie
violentia, ae- przemoc, sita, gwałtowność
violentus 3 - gwałtowny, silny
violo 1 - gwałcić, hańbić
vipera, ae - żmija
vir, viri - mężczyzna, mąż, człowiek
virga, ae - gałąź, gałązka, rózga
virgineus 3 - dziewiczy, dziewczęcy
virginitas, virginitatis f - dziewictwo, młodość
virgo, virginis - dziewczyna, dziewica
viridis, viridis, viride - zielony
virilis, virilis, virile - męski
viritim -na każdego, na głowę
virtus, virtutis f - męstwo, odwaga; zaleta, cnota
virus, viri n - trucizna
vis (acc vim; abl vi; plur. vires) - siła, przemoc; znaczenie, wpływ
visito 1 - odwiedzać; zwiedzać
viso 3, visi - oglądać, odwiedzać, zwiedzać
visus, us - wzrok
vita, ae - życie
vitalis, vitalis, vitale- żywotny
vitium, i - błąd, wada
vito 1 - unikać, omijać
vitta, ae - wstążka, przepaska
vitupero 1 -ganić, krytykować
vividus 3 - pełen życia, żwawy
vivo 3, vixi, viecum - żyć
vivus 3 - żywy
vix- zaledwie, z trudem
vixdum - zaledwie
vocabulum, i - wyraz, nazwa
voco 1 - wołać, wzywać, nazywać
vol... v. vul...
volo 1 - latać
volo, velle, volui - chcieć
volucer, volucris, volucre - latający
volucris, volucris m i f - ptak
volumen, voluminis n - zwój, tom, książka
voluntas, voluntatis f - chęć, wola
voluptas, voluptatis f- przyjemność, rozkosz, chęć użycia
volvo 3, volvi, volutum- obracać, zwijać, toczyć
vomer, vomeris m - pług
voro 1 - pożerać, jeść
vos - wy; was
votum, i - ślubowanie, przyrzeczona ofiara, życzenie
voveo 2, vovi, votum- ślubować, przyrzekać
vox, vocis f - głos; słowo, wyraz
vulgo 1 -rozpowszechniać
vulgo - powszechnie
vulgus, i n - pospólstwo, tłum
vulniro 1 - ranić
vulnus, vulneris m - rana
vulpes, vulpis f - lis
vultus, us - twarz, oblicze
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
01 Slownik LACINSKO Polski Kumaniecki K (A)Słownik łacińsko polski ZSłownik łacińsko polski T04 Slownik LACINSKO Polski Kumaniecki K (Q)Słownik łacińsko polski UŁacina w pigułce Mini słownik łacińsko polski03 Slownik LACINSKO Polski Kumaniecki K (L)Słownik łacińsko polski V02 Slownik LACINSKO Polski Kumaniecki K (D)więcej podobnych podstron