Arkusz II
Maksymalna
Numer
Oczekiwana odpowiedÄ™ ucznia liczba Kryteria zaliczenia
zadania
punktów
12 3 4
20. a) 8 a) za prawid"owe wymienienie wszystkich skutków  6 pkt,
Aspekt ekonomiczny: marnotrawienie Ęrodków publicznych, po 2 pkt za kaŻdy aspekt
straty finansowe dla przedsi´biorstw, nieuczciwa konkurencja b) za wymienienie trzech przyczyn nieprawid"owoĘci  2 pkt
Aspekt spo"eczny: podwaŻenie zaufania do instytucji spo- za wymienienie dwóch przyczyn nieprawid"owoĘci  1 pkt
"ecznych, utrwalanie negatywnych postaw spo"ecznych,
ugruntowanie poczucia niesprawiedliwoĘci spo"ecznej
Aspekt prawny: brak poszanowania prawa przez obywateli,
brak praworządnoĘci, obniŻenie zaufania do prawa i instytu-
cji związanych z wymiarem sprawiedliwoĘci
b) MoŻliwe odpowiedzi:
 niedoskona"oĘç przepisów prawa
 nieuczciwoĘç urz´dników
 brak wyraÄ™nego pot´pienia przez spo"eczeÅ‚
stwo praktyk
korupcyjnych
 dominacja interesów indywidualnych i partykularnych nad
poczuciem dobra wspólnego
21. a) korupcja przez ma"e  k  zwykle niewielkie "apówki da- 4 a) 1 pkt
wane policjantom, lekarzom, urz´dnikom itp. b) 1 pkt
b) zmiana mentalnoĘci ludzi c) za prawid"owe wymienienie dwóch i wi´cej postaw  2 pkt
c) nieuczciwoĘç, lekcewaÅ»enie prawa, chciwoĘç za wymienienie jednej postawy  1 pkt
*Za poprawnÄ… naleÅ»y uznaç kaÅ»dÄ… odpowiedÄ™ zgodnÄ… z rzeczy-
wistoĘcią
22. a) wzrost z"ych opinii o Sejmie i spadek dobrych 5 a) 1 pkt
b) ostatni (czwarty) kwarta" 1998 roku b) 1 pkt
c) MoÅ»liwe odpowiedzi: c) 3 pkt, po 1 pkt za kaÅ»dÄ… wymienionÄ… przyczyn´
 ogólny spadek zaufania do polityków i instytucji publicznych
 afery z udzia"em pos"ów, niski poziom kultury politycznej
 dominacja interesów indywidualnych i partyjnych w pra-
cach Sejmu i Senatu
 niski poziom stanowionego przez obie izby prawa
*Za poprawnÄ… naleÅ»y uznaç kaÅ»dÄ… odpowiedÄ™ zgodnÄ… z rzeczy-
wistoĘcią.
%
W I E D Z A O S P O ¸ E C Z E Ä„ S T W I E  Z A K R E S R O Z S Z E R Z O N Y
1
w w w . o p e r o n . p l
12 3 4
23. a) 69% 5 a) 1 pkt
b) obsadzanie krewnych i znajomych na stanowiskach i urz´- b) 1 pkt
dach  92% respondentów c) 1 pkt
c) o 42 punkty procentowe d) za prawid"owÄ… i pe"nÄ… odpowiedÄ™  2 pkt
d) 60% przyczyną są mierne wyniki prac sejmowej komisji Ęled- za niepe"ną odpowiedę  1 pkt
czej badajÄ…cej tzw. afer´ Rywina
*Za poprawnÄ… naleÅ»y uznaç kaÅ»dÄ… odpowiedÄ™ zgodnÄ… z rzeczy-
wistoĘcią.
24. a) komisja Ęledcza, Sejm, w celu zbadania sprawy (afery) Lwa 4 a) za prawid"ową i pe"ną odpowiedę  3 pkt, po 1 pkt za kaŻ-
Rywina. dy element pytania
b) np. Jan Maria Rokita, Tomasz Na"´cz b) za prawid"owe wskazanie osoby na zdj´ciu i podanie jej
*Za poprawnÄ… naleÅ»y uznaç kaÅ»dÄ… odpowiedÄ™ zgodnÄ… z rzeczy- nazwiska  1 pkt
wistoĘcią.
25. Temat 1. 34  charakterystyka korupcji i innych przejawów wykorzysty-
TreĘç: przedstawione zagroÅ»enia powinny uwzgl´dniaç róŻ- wania pe"nionych funkcji publicznych dla w"asnych korzyĘci
ne aspekty  ekonomiczny, spo"eczny, polityczny, etyczny. na podstawie za"ączonych materia"ów z róŻnorodnych p"asz-
Kompozycja: przemyĘlana, spójna, logiczna struktura pracy czyzn  od 0 do 16 pkt, w tym: ekonomicznej (0 4 pkt), spo-
uwidoczniona w akapitach, trójdzielna kompozycja (wst´p, "ecznej (0 4 pkt), politycznej (0 4 pkt), etycznej (0 4 pkt)
rozwini´cie, zakoÅ‚
czenie), w"aĘciwe proporcje.  sformu"owanie zagroŻenia dla demokracji wynikającego ze
Styl i j´zyk: praca poprawna stylistycznie i gramatycznie, zjawiska korupcji w róŻnych aspektach  od 0 do 16 pkt,
w"aĘciwe s"ownictwo, zapis poprawny ortograficznie, czy- w tym: ekonomicznym (0 4 pkt), spo"ecznym (0 4 pkt), po-
telny. litycznym (0 4 pkt), etycznym (0 4 pkt)
 za w"aĘciwÄ… kompozycj´ pracy  1 pkt
 za w"aĘciwy styl, j´zyk, estetyk´ i czytelnoĘç pracy  1 pkt
25. Temat 2. 34  podanie kilku sposobów przeciwdzia"ania zjawisku korupcji
TreĘç: zaproponowane sposoby powinny uwzgl´dniaç podejmowanych przez: w"adz´ publicznÄ… (0 4 pkt), media
wszystkie wymienione w temacie podmioty i róŻne aspekty (0 4 pkt), organy pozarządowe (0 4 pkt), uczciwych obywa-
zjawiska  ekonomiczny, spo"eczny, polityczny, etyczny. teli (0 4 pkt) i ich omówienie, razem 16 pkt
Kompozycja: przemyĘlana, spójna, logiczna struktura pracy  przedstawienie zjawiska korupcji (0 2 pkt), zaproponowa-
uwidoczniona w akapitach, trójdzielna kompozycja (wst´p, nie kilku rozwiÄ…zaÅ‚
w walce z korupcjÄ… (0 6 pkt) oraz wyko-
rozwini´cie, zakoÅ‚
czenie), w"aĘciwe proporcje. rzystanie zamieszczonych w tekĘcie materia"ów i poparcie
Styl i j´zyk: praca poprawna stylistycznie i gramatycznie, swoich argumentów w"aĘciwie dobranymi przyk"adami ze
w"aĘciwe s"ownictwo, zapis poprawny ortograficznie, czy- ęróde" (0 8 pkt), razem 16 pkt
telny.  za w"aĘciwÄ… kompozycj´ pracy  1 pkt
 za w"aĘciwy styl, j´zyk, estetyk´ i czytelnoĘç pracy  1 pkt
w w w . o p e r o n . p l
A R K U S Z I I  M O D E L E O D P O W I E D Z I
%
2