Modele odpowiedzi
Wiedza o spo"eczeł
stwie
Poziom rozszerzony
Zasady przyznawania Punkty
Z
a
s
a
d
y
p
r
z
y
z
n
a
w
a
n
i
a
P
u
n
k
t
y
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
Z
a
d
a
n
i
e
O
c
z
e
k
i
w
a
n
e
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
punktów za zadanie
p
u
n
k
t
ó
w
z
a
z
a
d
a
n
i
e
1. B 1 punkt 1 punkt
2. A 1 punkt 1 punkt
3. 1. C, 2. B, 3. A, 4. D 1 punkt 1 punkt
4. A 1 punkt 1 punkt
5. A. 2, B. 1, C. 3 1 punkt 1 punkt
6. Kiedy Sejm i Senat koł
czÄ… swojÄ… dzia"alnoĘç (np. ze 1 punkt 1 punkt
wzgl´du na koniec kadencji), wszystkie projekty
ustaw, które nie zosta"y ostatecznie uchwalone, nie
sÄ… przekazywane nowemu parlamentowi. Dzia"alnoĘç
ustawodawcza rozpoczyna si´ od poczÄ…tku.
7. Przyczyna wyst´powania w przesz"oĘci z"ych stosun- 1 punkt za kaÅ»dÄ… 2 punkty
ków polsko-ukraił
skich, np.: przyczyn´
 walki mi´dzy Polakami i UkraiÅ‚
cami w czasie II wojny
Ęwiatowej,
 akcja Wis"a.
Przyczyna poprawy tych relacji, np:
 Polska jako pierwsza uzna"a niepodleg"oĘç Ukrainy
w 1991 roku,
 Polska jednoznacznie popar"a zwolenników poma-
rał
czowej rewolucji,
 Polska popiera starania Ukrainy do cz"onkostwa
w UE i NATO.
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de inne
logiczne okreĘlenie.
8. 1. majÄ…tkowy 2 punkty za cztery 2 punkty
2. p"ci rodzaje cenzusów,
3. wykszta"cenia 1 punkt za dwa
4. rasowy
5. zamieszkania
6. wieku
9. Np.: 1 punkt za kaŻdy 2 punkty
1. orzekanie o konstytucyjnoĘci i legalnoĘci aktów przyk"ad
prawnych
2. orzekanie o zgodnoĘci z konstytucją celów lub
dzia"alnoĘci partii politycznych
3. rozpatrywanie skarg konstytucyjnych
4. rozstrzyganie sporów kompetencyjnych mi´dzy
centralnymi konstytucyjnymi organami pał
stwa
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de inne logicz-
ne okreĘlenie.
www. operon. pl
1
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom rozszerzony.
Zasady przyznawania Punkty
Z
a
s
a
d
y
p
r
z
y
z
n
a
w
a
n
i
a
P
u
n
k
t
y
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
Z
a
d
a
n
i
e
O
c
z
e
k
i
w
a
n
e
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
punktów za zadanie
p
u
n
k
t
ó
w
z
a
z
a
d
a
n
i
e
10. ubezw"asnowolnienie 1 punkt 1 punkt
11. lustracja 1 punkt 1 punkt
12. 1. D, 2. C, 3. E, 4. A 2 punkty za cztery 2 punkty
po"Ä…czenia, 1 punkt
za dwa
13. Forma organizacji spo"eczeł
stwa  spo"eczeł
stwo 1 punkt za kaŻdą pra- 2 punkty
postindustrialne wid"owÄ… odpowiedÄ™
Cecha charakterystyczna  wi´kszoĘç ludzi jest za-
trudniona w sektorze us"ug
14. A. prawda, B. fa"sz, C. prawda, D. fa"sz 1 punkt za wszystkie 1 punkt
poprawne wskazania
15. 1 punkt za kaŻdą po- 2 punkty
prawnie wype"nionÄ…
Prawa cz"owieka
kolumn´ tabeli
przys"ugujÄ…ce
przys"ugujÄ…ce tylko
kaŻdemu
obywatelom RP
przebywajÄ…cemu
na terytorium RP
A, C, F B, D, E
16. W XIX wieku konserwatyĘci byli przeciwni powszech- 1 punkt 2 punkty
1.
nemu prawu wyborczemu, dla libera"ów by"a to
wówczas zupe"nie nieistotna kwestia (uwaŻali bo-
wiem, Że juŻ samo istnienie umowy spo"ecznej gwa-
rantuje rządy zgodne z wolą obywateli oraz moŻli-
woĘç odwo"ywania tych rzÄ…dów).
KonserwatyĘci uwaŻali/uwaŻają, Że powszechne pra- 1 punkt za wszystkie
2.
wa wyborcze sÄ…: argumenty
 niebezpieczne,
 sprzyjają naduŻywaniu wolnoĘci przez jednostki,
 ęród"em za"atwiania partykularnych interesów jed-
nostki (egoizm jednostki),
 zwiÄ…zane z ich antydemokratycznym nastawie-
niem.
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de inne
logiczne okreĘlenie.
17. W tekĘcie nie wyst´puje zgodnoĘç z liberalnÄ… wizjÄ… 1 punkt za okreĘlenie 2 punkty
pał
stwa. zgodnoĘci z liberalną
Istnienie pał
stwa jest dla libera"a koniecznoĘcią, ale wizją pał
stwa wraz
w"adza ta powinna byç ograniczona do zapewniania z uzasadnieniem
bezpieczeł
stwa i ochrony obywateli oraz stwarzania na przyk"adzie tekstu;
warunków dla dzia"alnoĘci gospodarczej. Pał
stwo 1 punkt za okreĘlenie
pruskie w XIX wieku aktywnie wspiera"o obywateli zgodnoĘci z liberalną
pochodzenia niemieckiego, zarówno prawnie, jak wizją spo"eczeł
stwa
i finansowo, czego przyk"adem jest Komisja Koloniza- wraz z uzasadnie-
cyjna. niem na podstawie
tekstu
www. operon. pl
2
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom rozszerzony.
Zasady przyznawania Punkty
Z
a
s
a
d
y
p
r
z
y
z
n
a
w
a
n
i
a
P
u
n
k
t
y
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
Z
a
d
a
n
i
e
O
c
z
e
k
i
w
a
n
e
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
punktów za zadanie
p
u
n
k
t
ó
w
z
a
z
a
d
a
n
i
e
W tekĘcie wyst´puje zgodnoĘç z liberalnÄ… wizjÄ… spo-
"eczeł
stwa.
Spo"eczeł
stwo to dla libera"a zbiór jednostek aktyw-
nych, podejmujÄ…cych róŻnorodnÄ… dzia"alnoĘç, niecze-
kajÄ…cych na interwencj´ ze strony paÅ‚
stwa. W tekĘcie
zosta"y przedstawione dzia"ania, np. ks. Szamarzew-
skiego, ks. Wawrzyniaka czy Franciszka Stefczyka,
którzy przyczynili si´ do za"oÅ»enia i rozwoju spó"ek
zarobkowych, instytucji ekonomicznych wspierajÄ…-
cych polskich ch"opów czy rzemieĘlników w ich dzia-
"alnoĘci gospodarczej czy patriotycznej.
18. 1. Konserwatyzm rewolucyjny  tendencja, która pojawi"a 1 punkt za pe"ną 2 punkty
si´ pod koniec XIX wieku, przyzwalajÄ…ca na rewolucyjne odpowiedÄ™
zmiany pod warunkiem, Że nie dotyczą one tradycji.
2. Konserwatyzm, wed"ug autora tekstu, jest koniecz- 1 punkt za pe"nÄ…
nym czynnikiem rzeczywistoĘci politycznej, dzi´ki odpowiedÄ™
pewnego rodzaju  zachowawczoĘci stanowi prze-
ciwwag´ dla ideologii promujÄ…cych wszelkiego ro-
dzaju zmiany, wskazuje, jakie niebezpieczeł
stwa
mogÄ… z tych zmian wynikaç i "agodzi ich skutki.
Uwaga: NaleÅ»y uznaç za poprawne kaÅ»de inne
logiczne okreĘlenie.
19. A, D 1 punkt za dwa 1 punkt
poprawne wskazania
20. 1. A. Brak partii jednoczeĘnie skrajnie liberalnej i skraj- 1 punkt za dwie 2 punkty
nie konserwatywnej. odpowiedzi
B. Przeci´tne poglÄ…dy respondentów sÄ… (umiarkowa-
nie) antykonserwatywne i (umiarkowanie) liberalne.
1 punkt za dwa
2. Badani, majÄ…cy pozytywne skojarzenia ze s"owem
wnioski
 libera" , najcz´Ä˜ciej negatywnie rozumiejÄ… okreĘle-
nie  konserwatysta .
Ci, którzy majÄ… negatywne skojarzenia z poj´ciem
 libera" , równieÅ» najcz´Ä˜ciej twierdzÄ…, Å»e okreĘlenie
 konserwatysta ma dla nich wydÄ™wi´k negatywny.
21. A. Opisanie ewolucji liberalizmu. 1 punkt za kaŻdy 20
aspekt  w sumie punktów
2 punkty
B. Opisanie ewolucji konserwatyzmu. 1 punkt za kaŻdy
aspekt  w sumie
2 punkty
C. Podanie podobieł
stw lub róŻnic mi´dzy liberalizmem 1 punkt za kaÅ»dÄ…
a konserwatyzmem: dziedzin´  w su-
 cz"owiek, mie 4 punkty
 spo"eczeł
stwo,
 pał
stwo,
 gospodarka.
D. Podanie trzech róŻnych argumentów. 2 punkty za kaŻdy pe"-
ny argument, zgodny
z wybranÄ… ideologiÄ…
 w sumie 6 punktów
www. operon. pl
3
Temat 1.
Wiedza o spo"eczeł
stwie. Poziom rozszerzony.
Zasady przyznawania Punkty
Z
a
s
a
d
y
p
r
z
y
z
n
a
w
a
n
i
a
P
u
n
k
t
y
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
Z
a
d
a
n
i
e
O
c
z
e
k
i
w
a
n
e
o
d
p
o
w
i
e
d
z
i
punktów za zadanie
p
u
n
k
t
ó
w
z
a
z
a
d
a
n
i
e
E. Wykorzystanie dwóch materia"ów ęród"owych. 2 punkty za kaŻde pra-
wid"owe odwo"anie
 w sumie 4 punkty
F. Praca spójna kompozycyjnie. 1 punkt
G. Stosowanie w"aĘciwej terminologii. 1 punkt
21. A. Przedstawienie konserwatywnej wizji pał
stwa, 3 punkty 20
uwzgl´dniajÄ…c dziedzin´: punktów
 gospodarczÄ…,
 spo"ecznÄ…,
 politycznÄ….
B. Przedstawienie liberalnej wizji pał
stwa, uwzgl´dnia- 3 punkty
jÄ…c dziedzin´:
 gospodarczÄ…,
 spo"ecznÄ…,
 politycznÄ….
C. Omówienie dwóch pozytywnych skutków wizji 1 punkt za kaŻdy
pał
stwa konserwatywnego dla obywateli. skutek  w sumie
2 punkty
D. Omówienie dwóch pozytywnych skutków wizji 1 punkt za kaŻdy
pał
stwa liberalnego dla obywateli. skutek  w sumie
2 punkty
E. Omówienie dwóch negatywnych skutków wizji 1 punkt za kaŻdy
pał
stwa konserwatywnego dla obywateli. skutek  w sumie
2 punkty
F. Omówienie dwóch negatywnych skutków wizji 1 punkt za kaŻdy
pał
stwa liberalnego dla obywateli. skutek  w sumie
2 punkty
G. Wykorzystanie dwóch materia"ów ęród"owych. 2 punkty za kaŻde
prawid"owe odwo"a-
nie  w sumie
4 punkty
H. Praca spójna kompozycyjnie. 1 punkt
I. Stosowanie w"aĘciwej terminologii. 1 punkt
www. operon. pl
4
Temat 2.