628033568

CZYTELNICTWO PRASY WŚRÓD ROBOTNIKÓW 45

Należy wreszcie podkreślić, że środki audiowizualne są dla większości robotników znacznie bardziej przystępnym źródłem przekazu niż prasa. Są także, co mieści się we współczesnym modelu rekreacji, przyjętym nie tylko w tym środowisku, środkami spełniającymi wiele funkcji, wśród których rozrywkowe i informacyjne są zapewne najbardziej istotne ¹³. Jeżeli dodamy, że wykonywana nierzadko jeszcze przez robotników ciężka praca fizyczna (także dodatkowe zajęcia gospodarskie w przypadku chłopów-robotników) nie sprzyjają, a raczej przeciwdziałają odbiorowi trudniejszych treści i większemu wysiłkowi intelektualnemu, to zestaw bardziej istotnych powodów takiego stanu rzeczy zdaje się pełny¹⁴.

B. Zasięg odbioru dzienników lokalnych. Na każdych czterech robotników trzech korzysta stale lub dorywczo z lokalnego dziennika PZPR (P-69). Równocześnie tam, gdzie wydawane są dzienniki popołudniowe ich poczytność jest o ponad 4°/o wyższa od średniej krajowej. Dzienniki poranne tzw. czytelnikowskie są w tym środowisku mniej popularne.

Tab. 2. Czytelnictwo gazet lokalnych wśród robotników ze względu na miejsce zamieszkania (w starym podziale administracyjnym) — dane w W/*

Miejsce zamieszkania	Dzienniki PZPR		Dzienniki poranne		Dzienniki popołudniowe
	P*	R"	P	R	P	R
miasta wojewódzkie	52	56	27	30	41	54
inne miasta	76	80	21	16	19	19
wieś	70	76	11	12	11	14

* P = Polska — ogółem; ** R = robotnicy

W dużych ośrodkach miejskich zainteresowanie gazetami partyjnymi przewyższa nieco poczytność popołudniówek. Jednakże to spojrzenie generalizujące wymaga pewnej korekty, bowiem wniosek dotyczy 17 dzienników PZPR i 12 popołudniówek, tak więc na wskaźnik zasięgu ta różnica w liczbie tytułów wpływa zasadniczo. Jeżeli jednak obliczymy zasięg obu typów dzienników tylko w regionach posiadających dziennik PZPR i popołudniówkę, to okaże się, że wskaźnik korzystania z dzienników popołudniowych w ośrodkach wielkomiejskich wynosi ponad 60°/o. Ma więc prasa popołudniowa ¹³ Por. Z. Bajka: Rola i wartość prasy w zakresie informowania o wydarzeniach krajowych i zagranicznych. Materiały OBP z. 23, Kraków 1973, s. 66 i n.

¹¹ Robotnicy oglądają zazwyczaj programy rozrywkowe, sportowe i filmy, zaś z „poważnych” audycji tylko DTV. Do takich wniosków doszła m. in. Renata Siemieńska na podstawie badań, z których komunikat ogłosiła na ogólnopolskiej sesji organizowanej przez UJ; por. Materiały z ogólnopolskiej konferencji (op. cit.). Kilka uwag o aktywności kulturalnej robotników pochodzenia chłopskiego.