683539543

gicznego. Ma on swoich producentów, specjalne oznakowanie i wielu konsumentów. Byłoby ich zapewne dużo więcej, gdyby nie wysokie ceny produktów ekologicznych w relacji do tradycyjnej żywności. Pomińmy na razie jednak problem ceny, a zajmijmy się tym, co najważniejsze i bezcenne - naszym zdrowiem.

Należałoby przyjrzeć się bliżej problemowi zdrowia człowieka, a dokładniej przyczynom niedomagań, alergii, niedyspozycji - schorzeń tak powszechnych, że mówi się o nich zwyczajnie: dolegliwości, chociaż często są to objawy groźnych chorób. Zauważmy, że nawet wśród fanatycznych ekologów są tacy, którzy zapominają o tym, że sami są cząstką przyrody. Dbają o czystość i ochronę wód, powietrza, walczą o prawa dla zwierząt, przeciwstawiają się budowie elektrowni jądrowych, nie wiedzą zaś, co jedzą. Znajomość przyczyn wielu powszechnych chorób cywilizacyjnych jest niekiedy bardzo słaba.

Cel przeprowadzonych badań

Celem badań jest określenie poziomu wiedzy statystycznego Francuza, Belga i Polaka na temat źródeł migracji substancji obcych do żywności, ocena znajomości rodzajów tych zanieczyszczeń, orientacji w interpretacji znaków ekologicznych oraz poznanie pewnych zwyczajów żywieniowych. Nie jest łatwo, niestety, zinterpretować wypowiedzi pod kątem wykształcenia ankietowanych, ich pochodzenia i wieku, trudno także sprawdzić, czy istnieje tendencyjność odpowiedzi, a jeśli tak, to jakim czynnikiem jest uwarunkowana.

Problematyka żywności i żywienia jest tak powszechna, że trudno przewidzieć charakter odpowiedzi wyróżnionych grup społeczeństwa (wiekowych, zawodowych). Można oczekiwać, że płeć (żeńska) będzie decydować o trafności odpowiedzi i o właściwych zwyczajach żywieniowych.

Wyniki badań prowadzonych we Francji będą porównane z odpowiedziami respondentów w Belgii i w Polsce. Na podstawie analizy porównawczej postaram się wywnioskować o wiedzy i stopniu zainteresowania problematyką żywieniową społeczeństw wybranych krajów europejskich. Interesuje mnie też odpowiedź na pytanie, czy społeczeństwo polskie rzeczywiście ma tak niską świadomość ekologiczną (w zakresie badanej problematyki) w porównaniu z mieszkańcami innych krajów Europy Zachodniej. Moje liczne obserwacje poddają w wątpliwość tę nie-

127