7349811106

INTEGRACJA FORMATU USMARC

Format USMARC, najbardziej rozwinięty z formatów MARC, był niejednokrotnie krytykowany za zbyt rozbudowaną strukturę. Dlatego w latach ‘90 podjęto pracę nad jego integracją, tzn. eliminowaniem pól i podpól zawierających informacje podobne jak w innych podpolach, ale przeznaczone dla opisów innego typu dokumentu. Ponieważ opisy takie zwykle są rozłączne, możliwe jest stosowanie „wspólnych" pól, których zawartość zależna jest od typu dokumentu (poświęcono temu publikację przygotowaną przez NetWork Develop-ment and MARC Standards Office Library of Congress⁵⁵). Był to krok w kierunku opracowania jednego formatu dla wielu typów materiałów poprzez zniesienie ograniczeń dla danych pochodzących z różnych dokumentów.

P.Caplan, pisząc o integracji formatu USMARC⁵⁶, stwierdza, że nie oznacza to rezygnacji z rozróżniania podstawowych siedmiu rodzajów dokumentów [1) książka, 2) czasopisma, 3) materiały wizualne, 4) archiwalia i rękopisy, 5) mapy, 6) muzykalia, 7) zasoby komputerowe]. Zwykle te same pola pełnią różne funkcje w różnych odmianach formatu (jeśli, na przykład mamy, książkę z mapami - atlas, to nie można opisać jej jako książki i jako mapy w jednym rekordzie). Integracja powinna więc iść w kierunku uproszczenia formatu i ujednolicenia stosowania niejednoznacznych pól (poprzez możliwość ich powtarzania). Opisując implikacje integracji⁵⁷ autorka stwierdza, że katalogowanie książek nie zmieni się zbytnio - większe zmiany przeżyją katalogujący czasopisma. Integracja będzie wymagała zmiany interpretacji niektórych pól oraz częściowej konwersji danych, ale utrzymywanie danych w starym formacie wymagałoby konwersji danych z bieżących serwisów (poza tym nowa struktura jest logiczniejsza i konsekwentniej związana z AACR2). Przy wyszukiwaniu integracja ma jeden plus: jeśli mamy atlas, który jest czasopismem, to opisany w zintegrowanym rekordzie będzie on widoczny i wśród map, i wśród czasopism, i wśród monografii, a sam opis będzie w większym stopniu związany z fizycznym obiektem. Obecnie bardzo trudno opisać jednolicie publikację multimedialną lub czasopismo elektroniczne.

W idei integracji formatu widać nie tylko chęć jego uproszczenia, ale też pogłębiającą się współpracę środowisk zajmujących się opracowaniem różnych typów dokumentów oraz nastawienie „obiektowe" tj., dążność do ujęcia w jednym opisie, jednego obiektu fizycznego, bez względu na jego logiczną złożoność.

FORMAT MARC W ŚRODOWISKU SIECI

Najlepszym dowodem dobrej kondycji MARC jest jego wejście do środowiska sieci. Format MARC był oczywiście obecny tam już od czasu pierwszego dostępnego online OPAC (Online Public Access Catalog), ale jego rola

⁵⁵    Format integration and its effect on the USMARC bibliographic format. Library of Congress, Washington 1992

⁵⁶    Caplan P.: USMARC Format Integration. Part i: What. Why; and When?. _H The Public-Access Computer Systems Review" 3, no. 5 (1992): 33-36.

⁵⁷    Caplan P.: USMARC Format Integration. Part II: Implications forLocal Systems. „The Public-Access Computer Systems Review^M 4. no. 1 (1993): 13-17.

30