18 Rozprawy Naukowe i Zawodowe PWSZ w Elblągu, zeszyt 13
drzewostanów. Na obszarze chronionym należy zachować szczególną uwagę w przypadku cięć pielęgnacyjnych i sanitarnych zarówno ze względu na rewiry lęgowe ptaków, jak i dostępność pokarmu oraz miejsca gniazdowania. Projektowane nowe rezerwaty, jak Płucnicowa Łysia, Zatoka Kącka, nie wyczerpują możliwości ochrony zasobów flory i fauny Mierzei Wiślanej. Stan wód Zalewu wymaga powstania infrastruktury blokującej, a przynajmniej minimalizującej dopływy ścieków i soli odżywczych do akwenu nie tylko w miejscowościach nadzalewowych, ale również w zlewni Pasłęki, Nogatu i pozostałych dopływów;
• czynniki antropogeniczne - wskutek chaotycznej, niezgodnej z krajobrazem ekologicznym regionu rozbudowy osiedli turystycznych nastąpiły poważne zniekształcenia geotechniczne pokrywy glebowej, a nawet metamorfoza w kierunku krajobrazu industrialnego (Krynica Morska). Siedliska wielu zbiorowisk psam-mofilnych zostały zajęte pod budowę osiedli, dróg, parkingów, placów zabaw czy stacji benzynowej. Zbiorowiska aluwialne nadzalewowe również ulegają szybkiemu przekształceniu w obszary rekreacyjne i mieszkaniowe. Ten proces powoduje likwidację wielu naturalnych siedlisk i powstanie siedlisk zastępczych ze zbiorowiskami wtórnymi, znacznie uboższymi gatunkowo. Zanotowano narastający proces synantropizacji w badanym regionie, wyrażający się ekspansją gatunków ruderalnych i synantropijnych zarówno na obszarach zamieszkanych, rekreacyjnych, jak i w wodach Zalewu Wiślanego. Projektowany od roku 2010 przekop przez Mierzeję Wiślaną w okolicy wsi Skowronki - którego parametry techniczne mają wynosić: 40 m szerokości i ponad 1 km długości, most (ewentualnie wiadukt), port jachtowy z falochronem długości 180 m- może całkowicie zmienić naturalny układ linearny Mierzei Wiślanej wraz z charakterystycznym krajobrazem ekologicznym oraz spowoduje naruszenie i zniszczenie wielu ekosystemów naturalnych i seminaturalnych. Będzie to „droga” wnikania gatunków obcych, co może doprowadzić do wymiany fauny i flory nadmorskiej, w tym halofilnej i spotęgować obserwowany w wodach Zalewu wzrost liczby gatunków nierodzimych.
Część badań była współfinansowana przez Rząd Królestwa Norwegii ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego w ramach projektu PNRF-82-AI-1/07.
Literatura
1. Achremczyk S., Warmia, Wydawnictwo Littera, Olsztyn 2000.
2. Borowski W., Babka bycza w Zalewie Wiślanym, „Magazyn Przemysłu Rybnego” 1999, 4(12), s. 39.
3. Borowski W., Ryby Zalewu Wiślanego, „Wiadomości Rybackie” (5), 1998, s. 14-15.
4. Borowski W. i in., Koncepcja poprawy rybołówstwa na Zalewie Wiślanym na tle uwarunkowań społeczno-gospodarczych i przyrodniczych, MIR, Gdynia 1994, s. 1,4-5, 7-8, 14-15, 19-20.
5. Dąbrowski S., Polakowski B., Wołos L., Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego, Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, Olsztyn 1999.