Rozprawy Naukowe i Zawodowe PWSZ w Elblągu, zeszyt 13
Specyficzne dla Mierzei Wiślanej są bory sosnowe o charakterze nadmorskim, powstałe wtórnie poprzez nasadzenia. Są to głównie fitocenozy Vaccinio myrtilli-Pinetum poprzedzielane drobnymi zagłębieniami o charakterze łęgów olchowych z kruszynąRhamnus frangula. Całkiem wyjątkowym przykładem ekosystemu wydmy jest zachowana postać wydmy nadzalewowej we wsi Piaski, która jest porośnięta fitocenozami Spergulo-Corynephoretum i Cladonietum mitis [19] (rys. 1).
Rys. 1. Strefowy układ zbiorowisk w profilu Mierzei Wiślanej w miejscowości Piaski Źródło: H. Piotrowska, Zbiorowiska psammofilne na wydmach polskiego brzegu Bałtyku, „Acta Botanica Cassubica” 2002, 3, uzupełnione.
W części zachodniej Mierzei Wiślanej, a szczególnie w okolicach Krynicy Morskiej zachowały się fragmenty dawnych lasów liściastych o charakterze grądów zboczowych Stellario-Carpinetum z bukiem, jaworem oraz dość licznym udziałem bluszczu Hedera helix.
W wodach Zatoki Gdańskiej przylegających do Mierzei Wiślanej można znaleźć populacje krasnorostu widlika Furcelaria fastigiata oraz brunatnicę morszczyna pęcherzykowatego Fucus vesiculosus, a także bardzo licznie „trawę morską” Zostera marina. Od strony Zatoki Gdańskiej na wydmie białej przedniej wyrastają halofity, takie jak: Cakile maritima, Salsola kali, Honkenya peploides, Eryngium maritimum. Południowy brzeg Zalewu Wiślanego również zawiera fragmenty dawnych łąk halofilnych, na których zanotowano występowanie miecznika morskiego Glaux maritima, babki nadmorskiej Plantago maritima, situ Gerarda Juncus Gerardi, świbki morskiej Triglochin maritime oraz sitowca nadmorskiego Bulboschoenus maritimus. Notowano również populacje storczyka krwistego Dactylorhiza incarnata ssp. incarnata [8].
Otulina Zalewu Wiślanego to wykształcające się w różnych wariantach łęgi olchowe Fraxino-Alnetum oraz łęgi wierzbowe Salici-Populetum. Część drzewostanów łęgowych uległa metamorfozie poprzez użytkowanie rekreacyjne i stanowi zbiorowiska kadłubowe, pozbawione swoich gatunków wyróżniających.
Płycizny Zalewu Wiślanego porastają na ogromnych przestrzeniach szuwary wysokie, tworzone głównie przez trzcinę pospolitą Phragmites australis, pałkę wąskolistną Typha angustifolia oraz sitowie jeziorne Scirpus lacustris. Dodatkowo w wodach słonawych Zalewu wyrastają fitocenozy tworzone przez sitowie