7957910029

Metody porozumiewania się osób głuchych

Aby zrozumieć specyfikę pracy rewalidacyjnej, należy scharakteryzować podstawowe metody porozumiewania się osób głuchych i komunikacji z nimi:

Metoda migowa - ideograficzna, polega na porozumiewaniu się przy pomocy umownych znaków migowych, określających dane pojęcie (osoby, rzeczy, zjawiska, czynności, itp.). Jej cechą jest specyficzna struktura gramatyczna bez zakończeń fleksyjnych (można je uzupełniać znakami daktylograficznymi).

Daktylografia - mowa palcowa, oparta na odpowiednich układach palców jednej lub obydwu dłoni. Każdej literze lub cyfrze odpowiada określony znak daktylograficzny. Daktylografia przestrzega reguł gramatycznych.

Fonogesty - umowne gesty jednej lub drugiej dłoni, wykonywane na wysokości twarzy osoby mówiącej, które uzupełniają niewidoczne ruchy artykulacyjne. Nie zastępują one mówienia, ale pomagają w mówieniu i odczytywaniu mowy z ust nadawcy.

Mowa kombinowana - stosowanie w procesie porozumiewania się: mowy ustnej w formie graficznej lub dźwiękowej, alfabetu palcowego i znaków migowych.

Metoda totalnej komunikacji - uwzględnia również wszelkie drogi porozumiewania się, a więc drogę migową, daktylografię i mowę ustną. Stosowana od początku kształcenia dziecka niesłyszącego (w przeciwieństwie do mowy kombinowanej, która stosowana jest w klasach starszych, jako środek uzupełniający dla uczniów, którzy nie osiągają zadawalających wyników w opanowaniu mowy ustnej).

Metody porozumiewania się osób głuchych (kont.)

Metoda ustna - oralna, wykorzystuje różne drogi kontaktu z uczniem prowadzące do opanowania mowy ustnej. Wyróżnia się dwie formy tej metody:

a)    metoda matczyna, słowna - całościowe uczenie mowy ustnej oparte na podstawach fonetyczno-psychologicznych. Zaleca się porozumiewanie się z dzieckiem mową ustną od najwcześniejszego dzieciństwa. Kształcenie mowy opiera się na wykorzystywaniu odczuć słuchowych, dotykowych, wzrokowych, związanych z percepcją dźwięków. Dziecko ma nie tylko „słuchać" swojej mowy, aleją „widzieć" i „czuć". Rodzice i nauczyciele/terapeuci organizują i wykorzystują sytuacje prowokujące do „rozmowy”. Podchwytują chęć dziecka do zakomunikowania swojego odczucia, potrzeby, wrażenia i nadają jego wypowiedzi poprawną formę słowną, tak jak czyni to matka w stosunku do swojego słyszącego dziecka.

b)    metoda audytywno-werbalna, słuchowo-ustna - wykorzystanie w procesie kształcenia mowy głównie drogi słuchowej (z wykorzystaniem aparatu słuchowego lub bez niego). Rewalidacja opiera się na wczesnym wychowaniu słuchowym i treningu słuchowym, wykorzystuje się maksymalnie posiadane przez dziecko resztki słuchu, a także mowę w jej formie dźwiękowej i graficznej.