8399011094

podstawowych komedii: Ślubów panieńskich (1832), Zemsty (1833), Pana Jowialskiego (1832) i Dożywocia (1834) są takie tytuły w twórczości romantyków, jak Dziadów część trzecia, Księgi Narodu i pie/grzymstwa, Kordian, Nieboska komedia - pierwsze wielkie dzieła romantyzmu emigracyjnego. Dopiero to sąsiedztwo chronologiczne mając stale w pamięci dostrzegamy, jak osobliwym i samoistnym zjawiskiem był Fredro. “¹⁶

2. 3 Pisząc tylko do szuflady

W latach 1839-1854 nastał najdłuższy okres milczenia Aleksandra Fredry. W polskiej literaturze nie są takie okresy nietypowe, najczęstszą przyczyną bywały klęski narodowe, atmosfera aktualna w kraju, itp. Tak samo jak Fredro, zostawił na jakiś czas pisania nawet Mickiewicz. Trudne były wówczas w Polsce czasy na pisanie, a co dopiero komedie. Niektórzy krytycy, w ogóle nie badają zbytnio przyczyn przerwy komediopisarza, według nich był to po prostu taki sam odstęp, jak wcześniej, tylko dłuższy niż przedtem. Jednak większość recenzentów przypisuje przyczynę przerwy Fredry ostrym krytykom na komediopisarza, które rozpoczęły się w 1835 roku. Na początku atakowano wartości artystyczne i narodowe komedii poety. Później krytykowali go romantycy. Sam Fredro dawał rozmaite motywy. Najpierw przyczyną był Seweryn Goszczyński, który zarzucał poecie brak ducha narodowego i naśladownictwo wzorów francuskich. Potem nie Goszczyński, ale opublikowany bezimiennie artykuł Uwagi ogólne nad literaturą w Galicji zamieszczony w poznańskim Tygodniku Literackim w 1842 roku. Autorem był Aleksander Dunin Borkowski. Jego krytyka dotknęła Fredrę najgłębiej.¹⁷

¹⁶    WYKA. Kazimierz. Aleksander Fredro. Op. cit., S. 44.

¹⁷    Zob. FREDRO. Aleksander. Komedie:    Wybór. Warszawa:    Państwowy Instytut

Wydawniczy, 1978, s. 790; ŻELEŃSKI (BOY). Tadeusz. Pisma tom I'. Obrachunki fredrowskie. [Warszawa]: Państwowy Instytut Wydawniczy. [1953], s. 51; SIVERT. Tadeusz. Aleksander Fredro. Op. cit., s. 7; http://sciaga.onet.pl/ 18684,1, sciaga_druk.html.

14