8565557751

Z ŻYCIA SBP 115

Ta sama dyskutantka oraz Jan Burakowski (MBP w Sierpcu) wystąpili w obronie punktów bibliotecznych. Zdaniem J. Wojciechowskiej problem punktów bibliotecznych rozwiązałoby systemowe uregulowanie zasad naliczania i waloryzowania nagród dla kierowników tych placówek. J. Burakowski ukazał przypuszczalny proces spadku czytelnictwa i ograniczania zasięgu oddziaływania najpierw bibliotek gminnych, a później wojewódzkich, jako nieuniknionych następstw ewentualnego zlikwidowania punktów bibliotecznych.

Omówione w referacie L. Bilińskiego propozycje przekształceń organizacyjnych bibliotek publicznych nie wzbudziły większych kontrowersji. Własną koncepcję, polegającą na przekazaniu przez państwo księgozbiorów bibliotek w depozyt samorządom, przedstawił Tadeusz Zarzębski (IKiCz BN).

Dyskutanci zwracali uwagę na zagrożenia związane z wprowadzeniem samorządu terytorialnego, opowiadali się za ewolucyjnymi przekształceniami zarówno w sferze finansowania bibliotek jak i doboru kadry. Powołując się na doświadczenia Europy Zachodniej, a także na polskie przykłady z okresu międzywojennego, wskazywano (J. Burakowski, Barbara Mardyła — WBP Nowy Sącz, Wojciech Szymanowski — WBP Kielce) na konieczność finansowego wsparcia działalności kulturalnej przez państwo (dofinansowywanie placówek samorządowych, powoływanie i utrzymywanie placówek państwowych).

Do istotnych zagrożeń zaliczył J. Burakowski słabą znajomość zasad funkcjonowania bibliotek i przepisów prawnych z tym związanych wśród pracowników administracji terenowej i zaproponował, by opublikować dla nich informator omawiający te sprawy. Zwrócił także uwagę na brak badań i opracowań dotyczących ekonomiki i racjonalizacji pracy bibliotecznej. Podejmując ten wątek, Helena Zarachowicz (Bibl. Publ. m.st. Warszawy) skierowała pod adresem IKiCz-u postulat przygotowania i upowszechnienia odpowiednich rozwiązań.

Optymistyczną wizję kondycji finansowej i rozwoju działalności bibliotek publicznych w warunkach samorządności przedstawił S. Krzywicki (WiMBP Szczecin), który jednocześnie podkreślił konieczność dążenia do uzyskania przez bibliotekę właściwej pozycji w środowisku, skupienia wokół niej użytkowników i twórców kultury.

Posłanka Marianna Borawska (Słupsk) zwróciła uwagę na potrzebę zainteresowania posłów i senatorów sprawami kultury i włączania się do wyborów samorządów.

W większości wypowiedzi podejmowano polemikę z niektórymi stwierdzeniami referatu J. Kołodziejskiej. Nie zgadzano się z podziałem na martwą „kulturę urzędową” (np. biblioteki) i żywe ruchy alternatywne (np. skupione wokół Kościoła), ani z oceną powojennej działalności bibliotek publicznych, uznanych przez referentkę za narzędzie indoktrynacji politycznej. Dla T. Zarzębs-kiego sieć tych placówek jest bezspornym osiągnięciem okresu powojennego. Powołując się na badania kościelne S. Krzywicki zwrócił uwagę, że odsetek użytkowników bibliotek publicznych jest zbliżony do wskaźnika stałej frekwencji w kościołach.

Seminarium nie wyczerpało wszystkich spraw związanych z funkcjonowaniem bibliotek w warunkach samorządowych. Zarówno referaty, jak i dyskusja pozwoliły jednak na pewne uporządkowanie problemów i wymianę poglądów. Udział w seminarium przedstawicieli wszystkich województw dał potencjalne możliwości przeniesienia dyskusji w tzw. teren.

Juliusz Wasilewski

STANOWISKO STOWARZYSZENIA BIBLIOTEKARZY POLSKICH W SPRAWIE FUNKCJONOWANIA BIBLIOTEK W WARUNKACH SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Zapoczątkowany proces przebudowy kraju ogarnia coraz to nowe dziedziny. Przekształceniu ulegają struktury zarządzania państwem, formy życia społecznego, zasady funkcjonowania gospodarki narodowej. Pogłęia się proces upodmiotowienia społeczeństwa, które coraz pełniej uczestniczy w tworzeniu ogniw władzy i decyduje o demokratycznym kierowaniu państwem.

Ustawa o samorządzie terytorialnym wraz z innymi aktami prawnymi utwierdzającymi podmiotowość społeczeństw lokalnych stwarza nowe warunki również dla funkcjonowania