8960330160

46 K. Borowski Kontakty społeczne dzieci i młodzieży. Zarys problematyki

Jak z przedstawionych rozważań wynika, ważnym elementem zarówno procesu socjalizacji, rozwoju społecznego oraz interakcji jest wzajemne komunikowanie się jednostek. Komunikacja interpersonalna definiowana jest jako

intencjonalna wymiana werbalnych i niewerbalnych znaków (symboli) podejmowana dla poprawy współdziałania lub podzielania znaczeń między partnerami [Szewczuk (red.) 1998, 149],

W tym rozumieniu „komunikacja” to nie tylko przekazywanie informacji, lecz - co istotne - także ich wymiana [Sęk (red.) 2000, 128], Interakcyjny model procesu komunikacji przedstawiono na rycinie 3.

szumy    szumy    szumy

szumy    szumy    szumy

Źródło: [Morreale, Spitberg i Barge 2007, 36],

Ryc. 3. Interakcyjny model komunikowania się

Aby można było mówić o komunikacji, musi współwystępować pięć elementów: źródło informacji, przekaźnik, kanał, odbiornik oraz odbiorca [Sęk (red.) 2000. 130n.]. W komunikacji interpersonalnej źródło oraz odbiorcę stanowią ludzie (najczęściej na zmianę), przekaźnikiem może być narząd mowy (bądź też całe ciało), kanał stanowi język (bądź gesty), a odbiornik któryś ze zmysłów. Informacja wysiana przez źródło zostaje zakodowana, tzn. swoją intencję przekazania informacji człowiek, który jest źródłem, niejako „ubiera” w określoną postać (np. słowa), następnie informacja poprzez odbiornik (zmysły) trafia do odbiorcy i aby została zrozumiana (tzw. komunikacja efektywna), musi zostać odkodowana zgodnie z intencją nadawcy (źródła). Należy wziąć także pod uwagę tzw. szumy, które są wszelkimi zakłóceniami na drodze przekazywania informacji. R. B. Adler i G. Rodman mówią o dwóch typach szumu - fizycznym i psychologicznym. Szumy pierwszego rodzaju, to wszelkie czynniki utrudniające odbiór komunikatu, np. głośne dźwięki, zadymienie, ciemność itp. Natomiast zakłócenia drugiego rodzaju, to czynniki tkwiące w nadawcy bądź odbiorcy, takie jak obniżona sprawność narządów oraz zaburzenia psychiczne.