Szkoła alternatywna - definicje, rodzaje, ocena, perspektywy rozwoju ♦ 21
[...] zaspokaja wychowawcze, zdrowotne i behawioralne potrzeby dzieci i dorosłych, czego nie czyni szkoła tradycyjna14.
W związku z tym nasuwają się pytania: Jakie konkretnie są te koncepcje, które realizują szkoły prowadzone przez organy administracji państwowej bądź gminnej? Jakie konkretnie założenia teleologiczne, programowe, organizacyjne i metodyczne realizuje szkoła alternatywna? Jakich konkretnie potrzeb wychowawczych, zdrowotnych i behawioralnych nie zaspokaja tradycyjna szkoła?
Zrozumiałe, że w definicjach - zwłaszcza klasycznych - nie można „pomieścić” wszystkich znaczących składników definiowanych rzeczy, zjawisk, procesów itp. Powinny one jednak mieć klarownie sformułowany najbliższy rodzaj (genus proxitnum) oraz różnicę gatunkową (dijferentia specifica). A tej właśnie klarowności brakuje w przytoczonych w tym opracowaniu definicjach.
III. Kolejnym mankamentem owych definicji jest wyjaśnianie ignotum per ignotum - nieznanego przez nieznane. Jest tak, kiedy pisze się na przykład, że szkoła alternatywna stosuje alternatywne metody lub realizuje alternatywne w stosunku do szkoły tradycyjnej treści nauczania.
IV. Kolejnym błędem, o którym notabene wspominałem już w tym opracowaniu, jest definiowanie szkoły alternatywnej nie tyle jako samodzielnego podmiotu czy bytu edukacyjnego, ile przez opis sprawowanych przez nią funkcji, w tym głównie wychowania i nauczania.
V. Nieracjonalne jest również definiowanie szkoły alternatywnej w drodze enumeracji i opisu jej różnych odmian, gdyż to nie one tworzą jej najbliższy rodzaj, albo określanie jej jako jedynie alternatywy dla szkoły konwencjonalnej - z pominięciem wskazania konstytutywnych cech obu definiowanych członów. W tym bowiem przypadku wyraża się ignotum per ignotum - nieznane przez nieznane.
Z tego, co wyżej powiedziano, wynika, że wśród przytoczonych w tym opracowaniu definicji szkoły alternatywnej nie ma takich, które nie budziłyby mniejszych lub większych zastrzeżeń, przynajmniej z punktu widzenia logiki formalnej. Pora zatem podjąć próbę zaproponowania definicji wolnej od tego rodzaju uchybień.
Jak należałoby zdefiniować szkołę alternatywną, aby - powtórzmy sformułowany już wyżej postulat - uniknąć wymienionych w poprzednim paragrafie uchybień?
14 Cbildreris Health Encyclopedia, dz. cyt.