DAKTYLOSKOPIA
Daktyloskopia
Daktyloskopia  nauka zajmująca się
badaniem linii papilarnych palców dłoni
Układ linii papilarnych u człowieka tworzy się w
czasie trwania życia płodowego (pomiędzy 100
a 120 dniem) i jest różny nawet u bliz
niąt
jednojajowych.
Linie papilarne
Linie papilarne  charakterystyczny układ bruzd
na skórze ssaków naczelnych, w szczególności
na opuszkach palców rąk, ale również na
wewnętrznej powierzchni dłoni, palcach stóp i
wargach, a u niektórych gatunków na spodniej
stronie ogona. Poza naczelnymi, obecność linii
papilarnych stwierdzono u koali.
Linie papilarne
Linie papilarne
XVII wiek - Włoski anatom M. Malphigi wskazał na
występowanie linii papilarnych na dłoniach i
stopach ludzkich.
Linie papilarne opisywali:
1747 rok  Christian Jakub
1764 G.S. Albinus
1822 Prochaska
1823 r. opublikowanie we Wrocławiu dzieła Jana
Ewangelista Purkyniego zapoczątkowało pierwsze
badania układów linii papilarnych.
Daktyloskopia - początki
William Herschel (1831-1907) - przez 12 lat
prowadził badania w Indiach.
Początkowo odbitki linii papilarnych służyły mu
jako "podpisy" zabobonnych i niepiśmiennych,
a potem doprowadziły go do położenia podwalin
pod daktyloskopię.
Daktyloskopia - początki
Henry Faulds (1843-1930)
W swych listach z Japonii opisywał
Karolowi Darwinowi podobieństwo
linii papilarnych człowieka, małp i
lemurów.
Opisał je i wyciągnął słuszny
wniosek, że posłużyć mogłyby one
w celach identyfikacyjnych
Daktyloskopia
Francis Galton - "ojciec daktyloskopii"
Trzy prawa sformułowane przez
Francisa Galtona głoszą, że linie
papilarne są niepowtarzalne,
niezmienne i nieusuwalne
(zasada 3N ogłoszona w 1892 roku).
Wprowadził zasady klasyfikacji
dziesięciopalcowej opartej na trzech
zasadniczych typach wzorów: łuki,
pętlice, wiry
Daktyloskopia
Daktyloskopia - daktylos to po grecku "palec",
scopein to "oglądać".
Daktyloskopia polega na identyfikacji na podstawie
odbitki wzoru linii papilarnych dłoni
pozostawionych na miejscu zdarzenia.
Wzór linii papilarnej, jest niepowtarzalny dla
każdego człowieka, ale składa się z określonych
indywidualnych elementów tzw. minucji.
Cechą indywidualną każdej odbitki linii papilarnych
jest zespół określonej liczby minucji
Minucje
Minucje to fantazyjne elementy, z
których składają się linie papilarne,
swoista ornamentyka palca.
Mogą przybierać formę złączeń i
rozwidleń, kropek i odcinków, oczek,
haczyków, a nawet wyszukanych
wysepek.
Jeśli chcemy je czytać, to robimy to
zgodnie z ruchem wskazówek
zegara.
Minucje
oczko
haczyk
styk boczny
odcinek
rozwidlenie podwójne
punkt
linia przechodząca
rozwidlenie pojedyncze
zakończenie
złączenie pojedyncze
złączenie podwójne początek
Klasyfikacja
Do rozróżnienia poszczególnych rodzajów wzorów
oraz ich subklasyfikacji służą, poza ogólnym
układem linii papilarnych:
- delta (linie biegnące równolegle i rozchylające się
w pewnym punkcie w kształt lejka)
- termin wewnętrzny (TW) to punkt wyznaczony w
centrum wzoru.
- termin zewnętrzny (TZ) jest to punkt wyznaczany
w obrębie delty.
- linia Galtona - łączy oba te terminy.
Wzory linii papilarnych
Systematyka według budowy ich części
centralnej i zależności od występowania tzw.
delty:
Wzory pętlicowe (maja jedną deltę) dzielą się
na lewe i prawe
Wzory wirowe (maja co najmniej dwie delty)
Wzory łukowe i namiotowe (nie mają w swej
budowie delty)
Wzory linii papilarnych
Delta - linie papilarne rozchodzą się
tworząc swoisty trójkącik: trzy boki
trójkąta dzielą odcisk palca na
podstawę (bok dolny), rdzeń (bok
prawy) i pokrywę (bok z lewej strony).
Linia Galtona; gdy policzyć liczbę linii
papilarnych ją przecinających,
otrzymamy tak zwany indeks.
Linia Galtona
Wzór pętlicowy
Najpopularniejszy,
występującym w ponad 60%
przypadków, jest wzór
pętlicowy (zawiera pętlicę).
Pętlice mogą się od siebie
znacznie różnić, znane są
też ich wersje podwójne.
Posiada dokładnie jedną
deltę.
Wzór wirowy
Wzór wirowy - ma w
swym centrum zazwyczaj
spiralę lub ślimaka - jego
miejsce może jednak
równie dobrze zastąpić
okrąg lub quasipętlica.
Tym, co wzór ten
wyróżnia, jest posiadanie
dwóch delt
Wzór łukowy, wzór namiotowy
Wzór łukowy, wzór namiotowy
Żaden z nich nie ma delty
Daktyloskopia
Koniec XIX wieku - daktyloskopia trafia na salę
sądową.
Po raz pierwszy użyto daktyloskopię w głośnym
procesie włamywacza Ceasara Celli (eksperyment
sędziowski)
1903 rok - pierwszy wyrok śmierci oparty na
dowodzie z linii papilarnych (Anglia).
Nanoszenie odcisków
Pracownia Automatycznej
Identyfikacji Daktyloskopijnej (AFIS)
" Identyfikacja osób oraz
typowanie sprawców
przestępstw przy
wykorzystaniu systemu
automatycznej identyfikacji
daktyloskopijnej (AFIS)
" Ustalanie personaliów NN
osób, NN zwłok w oparciu o
karty zarejestrowane w bazie
systemu AFIS
Daktyloskopia
Ujawnianie:
- zjawiska optyczne (światło białe,
promieniowanie laserów, oświetlacze)
- zjawisko adhezji (przyleganie, proszki i
zawiesiny)
- reakcje chemiczne (odczynniki chemiczne
reagujące z substancją potowo-tłuszczową)
- metody fizyko-chemiczne (cyjanoakrylowa)
Proszki daktyloskopijne
Proszki daktyloskopijne:
Zwykłe
Ferromagnetyczne
Fluorescencyjne
Ślady ujawnione proszkiem fluorescencyjnym
stają się widoczne po użyciu światła UV i w
takiej postaci należy je udokumentować
fotograficznie.
Daktyloskopia
ujawnianie za pomocą światła
skośnego i roztworu gencjany
Folie daktyloskopijne
Folie daktyloskopijne:
Żelatynowe (składają się z warstwy
żelatynowej i przez
roczystej nakładki)
Klejowe (są przez
roczyste, a ich stronę
klejącą zabezpiecza albo nawoskowany
papier, albo czarna lub biała podkładka
pełniąca równocześnie funkcję tła).
Folia, na którą zbierane są odciski, zawsze
musi być większa od powierzchni śladu.
Jeśli ślad ujawniono na powierzchni
nierównej można do zabezpieczenia go
użyć masy silikonowej.
Daktyloskopia
1 2 3
4 5
6
Metody laboratoryjne
Pary jodu - przylegają do substancji
potowo-tłuszczowej zmieniając kolor śladu
na brązowy (podłoża: drewno, papier, tynk,
plastik).
RTX - ślad zmienia kolor na popielaty albo
ciemnobrązowy na skutek reakcji między
tłuszczami a czterotlenkiem rutenu.
DFO (1,8-diazafluoren-9-one)- reaguje
z aminokwasami, co w świetle niebiesko-
zielonym skutkuje fluorescencją (podłoża:
papier, gips, tektura, drewno).
Metody laboratoryjne
Ninhydryna - reakcja z aminokwasami; efekt jest
widoczny w postaci tzw. purpury Ruhemanna
(metoda przydatna do ujawniania bardzo starych
śladów, nie nadaje się do stosowania na
powierzchniach wilgotnych).
Reakcja jest charakterystyczna dla wszystkich
aminokwasów oprócz:
proliny - kolor żółty,
hydroksyproliny - kolor różowy.
Reakcja ninhydrynowa
Uproszczony mechanizm reakcji ninhydrynowej:
Metody laboratoryjne
PhD osadza srebro na substancji potowo-
tłuszczowej tworząc srebrnoszary nalot
(powierzchnie mokre i wiekowe).
Cyjanoakrylan (ester kwasu 2-cyjanoakrylowego)
tworzy biały, bardzo trwały osad (kleje
cyjanoakrylowe typu super glue, powierzchnie -
plastik, guma, folia, szkło, metalu, a nawet wnętrza
samochodów.
Daktyloskopia
metoda cyjanoakrylowa
Metody laboratoryjne
Fiolet krystaliczny
(gencjana - chlorek
heksametylo-
triaminotrifenylometanu) -
barwnik trifenylometanowy
kontrastowanie śladów
ujawnionych metodą
cyjanoakrylową, śladów
krwawych, znajdujących się
na klejącej stronie taśm, albo
odbitych na powierzchniach
zanieczyszczonych smarami.
Metody laboratoryjne
Czerń sudanowa  stosowana
gdy ślad pozostawiono na
powierzchni "wysmarowanej"
smarem lub produktami
spożywczymi, ale także
kontrastuje ślad ujawniony
cyjanoakrylem. Po zastosowaniu
ślad zmienia kolor na
niebieskoczarny.
Metody laboratoryjne
SPR - stosowany w przypadku powierzchni
mokrych, można go stosować bezpośrednio
na miejscu oględzin. Dwusiarczek molibdenu
przylega do cząsteczek tłuszczu i zostawia
szary osad.
Wet-Powder - do powierzchni klejących
(taśmy).
Ślady krwawe
DFO
Ninhydryna
Czerń amidowa- ciemnoniebieskie zabarwienie
Czerwień węgierska - barwa purpurowa,
wykazuje fluorescencję.
Metody laboratoryjne
GENYPINA  w kontakcie ze skórą daje trwałe
niebieskozielone zabarwienie. Ślady wykazują
fluorescencję.
Daktyloskopia zwłok
Gnicie, wysuszenie, woda, ogień - czynniki zewnętrzne
mające znaczący wpływ na stan ich linii papilarnych:
w wodzie naskórek odchodzi od skóry
mumifikacja powoduje kurczenie, marszczenie i
twardnięcie skóry
ogień zamienia skórę w popiół, a rozkład może zupełnie
zniszczyć naskórek.
Wykorzystuje się wewnętrzną stronę naskórka, albo
powierzchnię skóry właściwej (niekiedy trzeba w tym celu
dokonać amputacji palca).
Daktyloskopia zwłok
Daktyloskopowanie zwłok można przeprowadzić za
pomocą:
Fotografii
Tuszu (tusz nakłada się wałkiem, po czym zdejmuje
odbitki na paski papieru umieszczone w rynience tzw.
trupiej łyżki)
Okopcenia (używa się chlorku amonowego albo
magnezji, które podgrzane tworzą biały osad, nakłada
się na niego kontrast i fotografuje)
Odlewu (dotyczy szczególnie skóry kruchej i
pofałdowanej, na którą nakłada się silikon albo lateks. Z
takich odlewów można wykonać odbitki)
Cherjoskopia
Chejroskopia
bada
wewnętrzną
powierzchnię
dłoni
Podoskopia
Podoskopia
analiza stóp
Cheiloskopia
Cheiloskopia
analiza czerwieni
wargowej
Chelioskopia
Dziedzina kryminalistyki zajmującą się
badaniem tzw. czerwieni wargowej, czyli
śladów odcisków ust.
Cheiloskopia (gr. cheilos - warga, skopeo -
oglądam)
Na wargach człowieka znajdują się cechy
indywidualne rysunku czerwieni wargowej.
Rysunek ten jest niezmienny dla
poszczególnych osób w ciągu co najmniej 10
lat. Jest także bardzo dobrym identyfikatorem
- na pojedynczym odcisku można wyróżnić
nawet do 1200 cech indywidualnych.
Chelioskopia
Y. Tsachihasi i K. Suzuki  zapoczątkowanie
badania czerwieni wargowej (koniec XX wieku)
W Polsce za pioniera takich badań uważa się
J. Kasprzaka - wyróżnił on 23 cechy
indywidualne rysunku bruzd czerwieni
wargowej.
Do pobierania śladów cheiloskopicznych używa
się podobnych metod jak w przypadku
pobierania odcisków palców. Często też odciska
się ślady na pasku papieru i posypuje proszkiem
ferromagnetycznym.
Chelioskopia
Kilka podstawowych cech charakterystycznych,
dających się wyróżnić z czerwieni wargowej:
1. Rozwidlenie górne -
9. Rozwidlenie dolne -
zamknięte
zamknięte
2. Ujście deltowe
10. Rozwidlenie konarowe
dolne
3. Mostek
11. Krzyżowanie linii
4. Rozwidlenie konarowe
12. Układ trójkąta
górne
5. Układ pięciokąta
13. Układ czworokąta
6. Kropka
14. Ujście proste
7. Oczko
15. Rozwidlenie
gwiaz
dziste
8. Podwójne oczko
16. Linia
Chelioskopia
Podstawowe typy bruzd czerwieni wargowej:
romboidalne
pionowe - długie
prostokątne
pionowe - krótkie
rozgałęzione