Czesław Michalski
W dniach 26 sierpnia - 1 września 2007 r.
odbyła się, zorganizowana przez Sekcję Socjalną wycieczka pracowników naszej Uczelni do Włoch. Będąc jej uczestnikiem postanowiłem zapoznać się z tradycją i funkcjonowaniem armii Państwa Watykańskiego i przybliżyć jej historię czytelnikom „Konspektu".
Gwardia Szwajcarska jest zawodową formacją wojskową, a najważniejszym jej zadaniem jest ścisła ochrony osoby papieża oraz zapewnienie bezpieczeństwa na terenie Pałacu Apostolskiego. Jej członkowie pełnią straż przed prywatnymi apartamentami Jego Świątobliwości, przy bramach wjazdowych do Watykanu, pełnią także honorową wartę podczas uroczystości z udziałem Ojca Świętego. Oddział Gwardii Szwajcarskiej zawsze uroczyście oddaje honory wojskowe głowom obcych państw oraz ambasadorom, którzy składają wizyty w Watykanie. Do jednych z trudniejszych zadań należy zapewnienie bezpieczeństwa papieża podczas jego podróży, dlatego opieka powierzana jest oficerom z wieloletnim doświadczeniem. Gwardziści podczas straży i uroczystych ceremonii występu-
- ją w strojach paradnych, na co dzień używa się
64 mundurów w kolorze granatowym. Często jed-
- nak gwardziści bezpośrednio strzegący papieża
działają w cywilu. Związane jest to z zapewnieniem bezpieczeństwa w trakcie audiencji papieskich i pielgrzymek. Podczas audiencji na Placu św. Piotra, gdy papież przejeżdża odkrytym samochodem, towarzyszy mu ośmiu ludzi z ochrony - sześciu z nich to gwardziści w cywilu. Pięk
ne stroje gwardzistów, wbrew informacjom zawartym w przewodnikach, nie zostały zaprojektowane przez Michała Anioła Buonarrotiego. Zmieniały się one przez wieki i mniej więcej odpowiadały modzie panującej w danej epoce. Pod koniec XIX stulecia stwierdzono, że są wyjątkowo niepraktyczne. Na osobistą prośbę papieża nowe mundury zaprojektował w 1914 r. były komendant Gwardii, z zawodu krawiec. Stroje jego projektu są prawie identyczne z tymi, w jakich w roku 1506 przybyli pierwsi gwardziści. Barwy są barwami Medyceuszy, szlacheckiego włoskiego rodu, który w tym czasie wydał kilku papieży. Uzbrojenie również pochodzi z epoki renesansu, są to przede wszystkim halabardy, typowa broń piechoty szwajcarskiej. Oficerowie Gwardii (ze względów bezpieczeństwa) posiadają również współczesne pistolety, lecz noszą je wyłącznie podczas służby nocnej.
Gwardziści pełnią normalną służbę wojskową i są w stałej gotowości. Służba podzielona jest na cykle, a każdy z nich trwa trzy dni: pierwszy dzień to dziewięć godzin służby dziennej, drugi polega na trzech godzinach pracy w dzień i czterech w nocy, trzeci jest dniem wolnym, ale w praktyce gwardziści wzywani są do służby w czasie prywatnych audiencji papieża lub uczestniczenia w uroczystościach, podczas gdy inni gwardziści nie mogą opuścić swoich posterunków. Wynika to z tego, że Gwardia Szwajcarska liczy stale 110 żołnierzy. Podstawowa służba w Gwardii Szwajcarskiej trwa mniej więcej dwa lata, choć istnieje możliwość prolongaty kon-
Konspekt nr 2/2007 (29)