9621686760

28 Spółgłoski.

Spółgłoski uśredniojęzykowione należy odróżniać od spółgłosek średniojęzykowych [ś ź ć | n] (ob. w § 19). Wspólną właściwością tych obu rodzajów spółgłosek jest to, że przy jednych i drugich język się podnosi ku środkowemu podniebieniu, ale dla spółgłosek średniojęzykowych jest to ruch podstawowy, określający miejsce ich powstawania w jamie ustnej, natomiast przy wymawianiu spółgłosek uśredniojęzykowionych wznoszenie się języka ku środkowemu podniebieniu jest ruchem tylko ubocznym, towarzyszącym innym ruchom podstawowym, odbywającym się w innych miejscach jamy ustnej.

Pomimo tych różnic oba rodzaje tych spółgłosek łączy się zazwyczaj w jedną klasę spółgłosek miękkich.

Uwaga 1. Przy niektórych spółgłoskach uśredniojęzykowionych ruch uboczny środka języka ku podniebieniu wpływa na pewne przesunięcie się miejsca ruchu podstawowego tak, że dla obu ruchów wytwarza się miejsce pośrednie. Tak, naprzykład, przy [k' g'| ruch środka języka ku podniebieniu przesuwa nieco ku przodowi główny ruch tylnej części języka ku miękkiemu podniebieniu (ob. rys. 37).

Uwaga 2. Spółgłoska [1] występuje w dwóch postaciach, jako twarde [1] i miękkie [1']. Postać miękka zjawia się przeważnie przed samogłoskami fe i], np. w wyrazach Veci, Vis. Twarde [1] jest przedniojęzykowo - dziąsłowe, a miękkie [T] — średniojęzykowo - podniebienne.