9679384955

132 Recenzje i noly reccnzyjnc

Istotną sprawą poruszaną przez autorów, na którą czytelnik powinien zwrócić specjalną uwagę, jest nieetyczne zachowanie się psychologów zatrudnionych przy werbowaniu ludzi do programów. Psycholog powinien człowiekowi pomagać, a mc puszczać go na limę ogma^lu, a okazuje się, ze im więcej symptomów napięcia nerwowego wykazuje uczestnik, tym program jest bardziej interesujący. Można odnieść wrażenie, że psycholodzy wykorzystują panujący trend na uczestnictwo w reality show, które bardzo często są programami przedstawiającymi autentyczną walkę człowieka z żywiołami¹¹, ale również prezentującymi osoby mające chęć pokazania swojego piękna i zostania gwiazdą. Autorzy nie rozgraniczają tych dwóch rodzajów programów, co może doprowadzić do błędnego zrozumienia treści książki. Skupiają się przede wszystkim na programach, które mogą wyrządzić krzywdę psychiczno-fizyczną, a zapominają o tych, które służą tylko zabawie, a niekiedy wręcz mają korzystny wpływ na ich uczestników. Przykładem tego może być emitowany w TVP od 29.03.2006 roku program Chcę być piękna, którego jedna z uczestniczek stwierdziła, że jest jak nowo narodzona, a program odmienił jej życie na plus¹².

Autorzy Polowania na ludzi z uporem podkreślają negatywne wpływy tego typu programów, stawiając wszystkie ich rodzaje w jednym rzędzie. W książce znajdziemy treści odnoszące się do „świadomej zgody” na pokazywanie i manipulowanie życiem uczestników. Jak można zauważyć oglądając reality TV, bardzo często pokazywane sceny są przesadzone w intymności i traktowaniu uczestników, co jest sprzeczne z prawem¹³.

Brenton i Cohen starali się naświetlić w pewnym wymiarze zagrożenia, jakie niosą ze sobą reality TV. Jednak ich wywody opierają się przede wszystkim na historii i na niewiedzy społeczeństwa amerykańskiego. Należy stwierdzić, że wielki bum medialny zniknął, a moda na podglądanie stała się przeszłością. Odbiorcy i potencjalni uczestnicy są już bardziej odporni na tego typu programy i nie wierzą do końca w ich autentyczność. Warto jednak zapoznać się z omawianą książką, ponieważ stanowi ona elementarz wiedzy o reality Pozostaje tylko mieć nadzieję, że nie spowoduje nowego zainteresowania tego typu rozrywką w telewizji.

Zob. J. Brzeziński, M. Toeplitz-Wiśniewska, Etyczne dylematy psychologii, cz. II, Warszawa 2004.

Reality IV, http://www.cyfraplus.pI//, 02.04.2006, s. 1.

¹² Chcę być piękna, http://miasta.gazeta.pl/wrodaw, 03.04.2006, s. 1.

Zob. artykuł V Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka przyjęty w 1948 r.

Używanie na przemian określeń reality TV i reality show jest w tym przypadku zgodne z zamierzeniami autorów powyższego eseju; oba terminy oznaczają programy tego samego gatunku.