9679385014

Ekspansja globalnych korporacji medialnych na lokalne rynki... 27

wstaniem luki informacyjnej, (c) przedstawianiem historii, tradycji, kultury i współczesności państw peryferyjnych w sposób stereotypowy, z perspektywy przedstawiciela innego kręgu cywilizacyjnego¹;

3)    homogenizacji treści i informacji - zmierzającej do ustanowienia wspólnoty gustów i potrzeb informacyjnych, dzięki czemu w dłuższym czasie możliwe będzie zminimalizowanie kosztów produkcji w zakresie oferty programowej, przy jednoczesnym wielokrotnym wykorzystaniu tych samych materiałów prasowych i audycji w różnych krajach;

4)    homogenizacji form przekazu - rozumianej jako ujednolicanie formatów programów i periodyków pod dyktando wielkich korporacji medialnych, co prowadzi do zubożenia lub wręcz zatarcia różnic w ofercie środków przekazu, jak i zatracenia oryginalnych cech rodzimego przemysłu informacyjnego.

Szczególne nasilenie wymienionych powyżej procesów można obserwować w różnych regionach świata: w Europie Środkowo-Wschodniej, Ameryce Łacińskiej i Azji. Do ekspansji na kontynencie azjatyckim mcgakorporacje przystąpiły z wielkim animuszem. Przyczyn tej intensywnej penetracji państw azjatyckich należy upatrywać zarówno w kwestiach ekonomicznych (ten region świata w ostatnich dziesięcioleciach odnotowuje najwyższe tempo rozwoju gospodarczego i według prognoz tendencja ta może się utrzymać jeszcze przez następne lata²), politycznych (potentaci medialni mówią często o swoim udziale w „rozmiękczaniu” autorytarnych systemów władzy i powolnym ich transformowaniu ku demokracji), jak i w chęci pozyskania ogromnej rzeszy odbiorców spragnionych dostępu do alternatywnych źródeł informacji (na tym kontynencie żyje około 60% mieszkańców naszego globu).

Państwa azjatyckie, a w szczególności Chiny, są od dawna obiektem zainteresowania zachodnich wydawców. Ten najludniejszy na świecie kraj ma bogate tradycje związane z rozwojem drukowanych form przekazu treści, już bowiem około 200 roku p.n.e. na jego obszarze rozpowszechniano biuletyny rządowe (tzw. ti-pao)³. W czasach dynastii Tang (lata 618-907) zaczął się ukazywać najstarszy periodyk chiński - gazeta rządowa (tzw. bao), wydawana pod różnymi nazwami i w rozmaitej formie aż do końca dynastii Oing w 1911 roku⁴. Pierwszą nowoczc-

1

   Hasło imperializm mediów w: Aktualizacje encyklopedyczne. Suplement do Wielkiej ilustrowanej encyklopedii powszechnej Wydawnictwa Gutenberga, t. 11, Media, red. J. Skrzypczak, Poznań 1998, s. 89-90.

2

   Murdoch 's Asian Bel, „Economist” 1993, vol. 328 (31 July).

3

T. Goban-Klas, Zarys historii i rozwoju mediów. Od malowideł naskalnych do multimediów, Kraków 2001, s. 121.

4

L. Yan, China, [w:] Handbook of the Media in Asia, cd. S.A. Gunaratnc, New Delhi-Tho-usand Oaks-London 2000, s. 499. Niektóre źródła nazywają len periodyk „gazetą dworu” (di-bao) - zob. Encyklopedia Gazety Wyborczej, t. III, Kraków 2005, s. 276.