96 Anna Przybylska
nawiązywać za ich pośrednictwem kontakt z urzędnikami. Pod tym względem w Wielkiej Brytanii wskaźniki należą do najniższych na Starym Kontynencie. Przykład ten sugeruje, że dostępność nowych narzędzi przekazu informacji oraz komunikacji nie przekłada się bezpośrednio na ich wykorzystanie. Tym bardziej trudno jest je traktować jako niezależny czynnik zmiany społecznej. Lokalna kultura oraz uwarunkowania społeczne odgrywają ważną rolę pośredniczącą.
W Finlandii polityka upowszechniania nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych jest powiązana ze strategią i programami rozwoju regionalnego i lokalnego. Samorząd w Finlandii ma istotną pozycję. Między innymi jest on odpowiedzialny za funkcjonowanie instytucji państwa opiekuńczego. Lokalne władze cechuje też duża samodzielność w kwestii opracowywania i wprowadzania programów wykorzystania nowych technologii. Organizacje powołane przez państwo do realizacji założeń społeczeństwa informacyjnego, jak SITRA, wspierają finansowo lokalnie opracowane koncepcje. Samorządy, bądź też ich stowarzyszenia znajdują również partnerów we władzach regionalnych oraz podmiotach komercyjnych8.
Dbałość o rozwój infrastruktury informatycznej oraz jej wykorzystanie ma przesłanki ekonomiczne, jak i społeczno-polityczne. Często jest podporządkowana strategii przetrwania dla mniej zasobnych i pustoszejących regionów kraju. Polityka popularyzacji nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych ma także za cel wyrównywanie szans życiowych członków społeczności lokalnych. Poprzez upowszechnianie dostępu do sieci oraz systemy szkoleń dąży się do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, a pośrednio także do generowania nowych miejsc pracy. W projektach niemało miejsca poświęca się również umacnianiu więzi wspólnotowych, wspieraniu aktywności społecznej mieszkańców, wreszcie ich udziałowi w polityce samorządu. W niektórych przypadkach istnieją szczególne odnośniki do kwestii dotyczącej mniejszości narodowych i ich miejsca w społeczeństwie9.
W Finlandii często ujmuje się tego typu projekty w kategoriach „procesu uczenia się”. Uczestniczą w nim mieszkańcy, lokalne władze, jak też sami badacze. Jest to zapewne związane z istotną rolą uniwersytetów, jako inicjatorów i koordynatorów projektów. Zakłada się ewolucję, i pewną cykliczność projektu, w którym działania podlegają ocenie, a w jej następstwie zmianie. Podejście to
A. Aldca, E. Lchto, J. Oksa, Access lo Services in Rural Finland: Examples from Kainuu and North Karelia, Univcrsity of Oulu, University of Joensuu, 2004, http://cc.joensuu.fi/~al-ma/dcserve/raportit/rep04-finland.doc, dostęp: 14.03.2006.
M. Makinen, Digital Empowermenl as Inclusion by Enabling People lo Become Subjecls of ihe Information Society - Assessmenl of Some ICT Based Community Communicalion Projecls, http://www.uia.fi/~tlmama/PISTAmakinen.pdf, 2004, dostęp: 14.03.2006.