PODSTAWY USTNO –

PODSTAWY USTNO –

TWARZOWEJ TERAPII WG.

TWARZOWEJ TERAPII WG.

Rodolfo Castillo Moralesa

Rodolfo Castillo Moralesa

Prof..n.med. Ludwika

Prof..n.med. Ludwika

Sadowska

Sadowska

Samodzielna Pracownia

Samodzielna Pracownia

Rehabilitacji Rozwojowej

Rehabilitacji Rozwojowej

Katedra Fizjoterapii AM

Katedra Fizjoterapii AM

Wrocław

Wrocław

Mięśnie mimiczne twarzy

Mięśnie mimiczne twarzy

Mięśnie okolic oczu:

Mięśnie okolic oczu:

•

m. potyliczno-czołowy

m. potyliczno-czołowy

(marszczenie

(marszczenie

czoła, podnoszenie brwi);

czoła, podnoszenie brwi);

•

m. okrężny oka

m. okrężny oka

(opuszczenie powiek);

(opuszczenie powiek);

•

m. marszczący brwi

m. marszczący brwi

(pionowe

(pionowe

marszczenie brwi);

marszczenie brwi);

•

m.

m.

dźwigacz powieki górnej

dźwigacz powieki górnej

(podnoszenie powieki).

(podnoszenie powieki).

Mięśnie okolic nosa:

Mięśnie okolic nosa:

•

m. podłużny nosa

m. podłużny nosa

(poziome

(poziome

marszczenie brwi);

marszczenie brwi);

•

m. skrzydełek nosa

m. skrzydełek nosa

(rozwiera nozdrza, pociąga

(rozwiera nozdrza, pociąga

skrzydło

skrzydło

nosa ku dołowi i do boku);

nosa ku dołowi i do boku);

•

m. poprzeczny nosa

m. poprzeczny nosa

(zwęża

(zwęża

nozdrza);

nozdrza);

•

m. dzwigacz wargi górnej i

m. dzwigacz wargi górnej i

skrzydełek nosa

skrzydełek nosa

(unosi ku

(unosi ku

górze skrzydełko nosa i

górze skrzydełko nosa i

rozwiera nozdrza, włókna

rozwiera nozdrza, włókna

boczne unoszą wargę).

boczne unoszą wargę).

Mięśnie okolic ust:

Mięśnie okolic ust:

•

m. śmiechowy

m. śmiechowy

(pociąga kąt ust ku bokowi);

(pociąga kąt ust ku bokowi);

•

m. okrężny ust

m. okrężny ust

,

,

(wysuwanie i zwieranie

(wysuwanie i zwieranie

szpary ust, przyciskanie warg do zębów);

szpary ust, przyciskanie warg do zębów);

•

m. obniżający

m. obniżający

kąt ust

kąt ust

(

(

obniża kąt ust, nadając

obniża kąt ust, nadając

twarzy wyraz cierpiący

twarzy wyraz cierpiący

);

);

•

m. obniżający wargę dolną

m. obniżający wargę dolną

(pociąga wargę ku

(pociąga wargę ku

dołowi i bokowi, wywijając ją na zewnątrz);

dołowi i bokowi, wywijając ją na zewnątrz);

•

m. dźwigacz wargi górnej

m. dźwigacz wargi górnej

(unosi wargę,

(unosi wargę,

odsłaniając zęby siekacze górne);

odsłaniając zęby siekacze górne);

•

m. dźwigacz kąta ust

m. dźwigacz kąta ust

(unosi kąt ust);

(unosi kąt ust);

•

m. jarzmowy mniejszy i większy

m. jarzmowy mniejszy i większy

(pociąga

(pociąga

wargę ku górze i do boku).

wargę ku górze i do boku).

•

m. bródkowy

m. bródkowy

(podnosi uwypuklenie bródki i

(podnosi uwypuklenie bródki i

wargę dolną)

wargę dolną)

Metoda Castillo Moralesa

Metoda Castillo Moralesa

jest całościową

jest całościową

neurofizjologiczną koncepcją, leczniczą

neurofizjologiczną koncepcją, leczniczą

stosowaną przy sensomotorycznych i ustno-

stosowaną przy sensomotorycznych i ustno-

twarzowych zaburzeniach u dzieci i

twarzowych zaburzeniach u dzieci i

dorosłych. Ustno-twarzowy kompleks

dorosłych. Ustno-twarzowy kompleks

obejmuje mięśnie mimiczne twarzy, m.

obejmuje mięśnie mimiczne twarzy, m.

żwacze, m. nadgnykowe i podgnykowe, m.

żwacze, m. nadgnykowe i podgnykowe, m.

języka, m. podniebienia miękkiego, m.

języka, m. podniebienia miękkiego, m.

gardła, m. szyi, m. obręczy barkowej oraz ich

gardła, m. szyi, m. obręczy barkowej oraz ich

funkcje i unerwienie.

funkcje i unerwienie.

ZAŁOŻENIA KONCEPCYJNE

ZAŁOŻENIA KONCEPCYJNE

Koncepcja według prof. Castillo

Koncepcja według prof. Castillo

Moralesa złożona jest z trzech

Moralesa złożona jest z trzech

części:

części:

1.

1.

Neuromotoryczna terapia rozwojowa

Neuromotoryczna terapia rozwojowa

, która ma

, która ma

zastosowanie w leczeniu dzieci z opóźnieniem

zastosowanie w leczeniu dzieci z opóźnieniem

statomotorycznym, przepukliną oponowo-rdzeniową

statomotorycznym, przepukliną oponowo-rdzeniową

oraz niedowładem obwodowym.

oraz niedowładem obwodowym.

2.

2.

Ustno- twarzowa terapia regulacyjna

Ustno- twarzowa terapia regulacyjna

zalecana

zalecana

pacjentom z zaburzeniami sensomotorycznymi w

pacjentom z zaburzeniami sensomotorycznymi w

obszarze twarzy, jamy ustnej i gardła, szczególnie do

obszarze twarzy, jamy ustnej i gardła, szczególnie do

leczenia zaburzeń ssania, żucia, połykania oraz

leczenia zaburzeń ssania, żucia, połykania oraz

mowy.

mowy.

3.

3.

Leczenie ortodontyczne

Leczenie ortodontyczne

np. płytkami

np. płytkami

podniebiennymi, które jest uzupełnieniem ustno-

podniebiennymi, które jest uzupełnieniem ustno-

twarzowej terapii regulacyjnej.

twarzowej terapii regulacyjnej.

W terapii regulacyjnej

W terapii regulacyjnej

najważniejsze są:

najważniejsze są:

1.

1.

Integracja kompleksu ustno-

Integracja kompleksu ustno-

twarzowego z motoryką całego ciała.

twarzowego z motoryką całego ciała.

2.

2.

Budowa i mechanizm stawów

Budowa i mechanizm stawów

skroniowo-żuchwowych.

skroniowo-żuchwowych.

3.

3.

Znaczenie kontroli głowy i szczęki.

Znaczenie kontroli głowy i szczęki.

4.

4.

Techniki manualne stosowane w terapii.

Techniki manualne stosowane w terapii.

Metoda polega na :

Metoda polega na :



regulacji motoryki mięśni ustno-

regulacji motoryki mięśni ustno-

twarzowych w celu uzyskania właściwego

twarzowych w celu uzyskania właściwego

lub zbliżonego do normy wzorca ruchu,

lub zbliżonego do normy wzorca ruchu,



normalizacji wzmożonego bądź obniżonego

normalizacji wzmożonego bądź obniżonego

napięcia mięśni całego ciała,

napięcia mięśni całego ciała,



regulacji nieprawidłowego ułożenia szczęki

regulacji nieprawidłowego ułożenia szczęki

i żuchwy względem siebie regulacji

i żuchwy względem siebie regulacji

zaburzeń oddychania.

zaburzeń oddychania.

Techniki manualne stosowane

Techniki manualne stosowane

w terapii to:

w terapii to:

•

dotyk,

dotyk,

•

rozcieranie,

rozcieranie,

•

ucisk,

ucisk,

•

rozciąganie,

rozciąganie,

•

wibracja.

wibracja.

INTEGRACJA KOMPLEKSU USTNO-

INTEGRACJA KOMPLEKSU USTNO-

TWARZOWEGO Z MOTORYKĄ CAŁEGO

TWARZOWEGO Z MOTORYKĄ CAŁEGO

CIAŁA

CIAŁA

Schemat Brodiego

Schemat Brodiego

:

:

Castillo Morales wyróżnia :

Castillo Morales wyróżnia :



Ćwiczenia modelujące;

Ćwiczenia modelujące;



Ćwiczenia specjalne dotyczące

Ćwiczenia specjalne dotyczące

masażu punktów neuromotorycznych

masażu punktów neuromotorycznych

twarzy;

twarzy;



Ćwiczenia wewnątrz jamy ustnej.

Ćwiczenia wewnątrz jamy ustnej.

Cisza motoryczna

Cisza motoryczna

jest to stan, w

jest to stan, w

którym dziecko jest całkowite

którym dziecko jest całkowite

zrelaksowanie, czuje się swobodnie i

zrelaksowanie, czuje się swobodnie i

bezpiecznie. W ciszy motorycznej

bezpiecznie. W ciszy motorycznej

możliwe jest nawiązanie kontaktu

możliwe jest nawiązanie kontaktu

wzrokowego niemowlęcia z osobą lub

wzrokowego niemowlęcia z osobą lub

obiektem, jak również w tej pozycji

obiektem, jak również w tej pozycji

dziecko ma optymalne warunki do

dziecko ma optymalne warunki do

leczenia strefy ustno-twarzowej.

leczenia strefy ustno-twarzowej.

Ułożenie rąk:

Ułożenie rąk:

•

Lewa ręka

Lewa ręka

(wakum):

(wakum):

•

uchwyt całej dłoni

uchwyt całej dłoni

za brode.

za brode.

•

Prawa ręka

Prawa ręka

(uchwyt

(uchwyt

potyliczny):

potyliczny):

•

uchwyt całej dłoni

uchwyt całej dłoni

za potylicę.

za potylicę.

PUNKTY

PUNKTY

NEUROMOTORYCZNE

NEUROMOTORYCZNE

TWARZY WG. CASTILLO

TWARZY WG. CASTILLO

Punkty neuromotoryczne

Punkty neuromotoryczne

twarzy

twarzy

są obszarem reakcji, na którym

są obszarem reakcji, na którym

za pomocą stymulacji dotykowej

za pomocą stymulacji dotykowej

proprioreceptorów wyzwalane są

proprioreceptorów wyzwalane są

określone ruchowe odpowiedzi

określone ruchowe odpowiedzi

mięśniowe.

mięśniowe.

Najważniejsze punkty

Najważniejsze punkty

motoryczne twarzy:

motoryczne twarzy:

1.

1.

Punkt gładzizny nosa

Punkt gładzizny nosa

(nazion);

(nazion);

2.

2.

Punkt kąta oka

Punkt kąta oka

(orbitalne lateralis);

(orbitalne lateralis);

3.

3.

Punkt skrzydełek

Punkt skrzydełek

nosa

nosa

;

;

4.

4.

Punkt wargi górnej

Punkt wargi górnej

(subnazales);

(subnazales);

5.

5.

Punkt kąta ust

Punkt kąta ust

;

;

6.

6.

Punkt bródki

Punkt bródki

(pogonion);

(pogonion);

7.

7.

Punkt dna jamy

Punkt dna jamy

ustnej

ustnej

(gnation);

(gnation);

8.

8.

Punkt żwacza.

Punkt żwacza.

Uwagi:

Uwagi:

•

Przy hipertonii

Przy hipertonii

– po stymulacji

– po stymulacji

wibracją dłonie odrywamy po ok. 5

wibracją dłonie odrywamy po ok. 5

sekundach!

sekundach!

•

Przy hipotonii

Przy hipotonii

- po stymulacji

- po stymulacji

wibracją szybko odrywamy dłonie!

wibracją szybko odrywamy dłonie!

ĆWICZENIA WEWNĄTRZ

ĆWICZENIA WEWNĄTRZ

JAMY USTNEJ

JAMY USTNEJ

Przebieg masażu

Przebieg masażu

wewnątrzustnego:

wewnątrzustnego:

1.

1.

Masaż dziąseł;

Masaż dziąseł;

2.

2.

Masaż podniebienia;

Masaż podniebienia;

3.

3.

Masaż języka:

Masaż języka:

–

podniesienie czubka języka;

podniesienie czubka języka;

–

aktywizowanie rotacji języka;

aktywizowanie rotacji języka;

–

aktywizowanie bocznych ruchów

aktywizowanie bocznych ruchów

jeżyka;

jeżyka;

–

wibracja wewnątrz jamy ustnej na

wibracja wewnątrz jamy ustnej na

języku.

języku.

Wskazania:

Wskazania:



niemowląt z zaburzonymi funkcjami ssania i

niemowląt z zaburzonymi funkcjami ssania i

połykania,

połykania,



zaburzeń motoryki obszaru ustno- twarzowego w

zaburzeń motoryki obszaru ustno- twarzowego w

Zespole Downa , w Sekwencji Pierre- Robin, w

Zespole Downa , w Sekwencji Pierre- Robin, w

Syndromie Moebiusa, w porażeniach mózgowych,

Syndromie Moebiusa, w porażeniach mózgowych,



w rozszczepach wargi i podniebienia, bądź po

w rozszczepach wargi i podniebienia, bądź po

operacjach twarzy,

operacjach twarzy,



w porażeniach nerwu twarzowego,

w porażeniach nerwu twarzowego,



przy niewydolności domykania ust i słabej kontroli

przy niewydolności domykania ust i słabej kontroli

ślinienia,

ślinienia,

•

przy zaburzeniach artykulacyjnych i dysfonii,

przy zaburzeniach artykulacyjnych i dysfonii,

•

prewencyjne leczenie wcześniaków w celu

prewencyjne leczenie wcześniaków w celu

zapobieganiu powstawania patologii

zapobieganiu powstawania patologii

Efektami stosowania metody

Efektami stosowania metody

jest:

jest:

•

domknięcie jamy ustnej,

domknięcie jamy ustnej,

•

ustawienie szczeki względem żuchwy,

ustawienie szczeki względem żuchwy,

•

cofnięcie i podniesienie języka,

cofnięcie i podniesienie języka,

•

normalizacja napięcia mięśni języka , warg,

normalizacja napięcia mięśni języka , warg,

podniebienia,

podniebienia,

•

zahamowanie bądź zmniejszenie nadmiernego

zahamowanie bądź zmniejszenie nadmiernego

ślinienia,

ślinienia,

•

uaktywnienie bądź polepszenie funkcji pokarmowych

uaktywnienie bądź polepszenie funkcji pokarmowych

jak ssanie, połykanie, gryzienie, żucie,

jak ssanie, połykanie, gryzienie, żucie,

•

poprawa funkcji oddechowej,

poprawa funkcji oddechowej,

•

poprawa artykulacji,

poprawa artykulacji,

•

poprawa fizjonomii.

poprawa fizjonomii.

Dziękujemy za uwagę!!!

Dziękujemy za uwagę!!!