Art. 3 – przykład – NBP rękami Banku Gospodarstwa Krajowego zbijał kurs euro, żeby nie wejść
do III progu i obniżyć dług publiczny;

MĄDROŚCI DOTYCZĄCE SYSTEMÓW BANKOWYCH

Bank centralny – koncepcja brytyjska – bank centralny z wyprzedzeniem rocznym uprzedza o tym, jaki poziom inflacji chce osiągnąć; z drugiej strony – koncepcja Bundesbanku – kontrola podaży pieniędzy.

MV=pq, gdzie V i q to wartości Konstans, więc

M=p

I na tym wzorze opiera się koncepcja niemiecka – jeśli wiem, ile jest pieniądza, wiem jaka będzie inflacja.

EBC pogodził koncepcję obu (BCI i bazy monetarnej) i powstała koncepcja trzecia – mieszana.

System bankowy – 100 zł depozytu i z tego 90 zł na pożyczkę dla kogoś innego – to 190 zł pieniądza bankowego.

M 0 – M 3 (M 0 ma największą płynność).

Podstawowe funkcje NBP – ekonomiczne i finansowe; ale jako że musi być uregulowane, to prawnicy się za to wzięli.

Art. 3 ust. 1 i 2 wpisują się w ekonomiczną koncepcję banku centralnego:

• funkcja emisyjna (rozpoczął to Henryk VIII – bo emisja pieniądza to władza);

• funkcja banku banków;

• obsługa gospodarki narodowej (budżetu państwa) – u nas się to wyłamuje, bo część tej funkcji przejmuje BGK, który częściowo jest bankiem państwowym i nie ma co do jego przekształcenia żadnych planów.

Te funkcje można przyporządkować do większości banków centralnych na świecie.

W momencie, gdy ta ustawa weszła w życie, inflacja była dwucyfrowa (18%), instrumenty tej ustawy
i dobre pomysły spowodowały, ze inflacja może nie jest dobra, ale jest społecznie akceptowalna
(3,75 % – 4%). Należy to docenić i czapki z głów przed Gronkiewicz-Waltz, która była wtedy prezesem NBP. Balcerowicz i Belka jako prezesi NBP też nie zawiedli.

Art. 3 – to też gwarancja pewnej niezależności; to, że NBP wpłaca 95 % zysku do budżetu państwa, nie ma wpływu. Bo gdzie ma wpłacać? Żeby zapewnić stabilny poziom cen, NBP musi być stabilny
i mieć odpowiednie instrumenty.

Jaki wpływ na art. 3 będzie miało wejście do strefy euro? Nie będzie polityki pieniężnej Polski,
nie będzie funkcji emisyjnej NBP, tj. art. 3 na pewno, a może i cała ustawa, będzie do zmiany.

Organy NBP: Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej i Zarząd NBP (art. 6).

Prezes

• powoływany/ odwoływany przez Sejm (Konstytucja mówi tylko o powołaniu);

• kadencja 6 lat;

• „dwie kolejne kadencje” – wątpliwości, czy dwie następujące po sobie, a potem można znów być po kimś innym? (art. 9 ust. 2 zd. 2). Tak, bo nie ma tam słowa „nie więcej niż przez dwie kolejne kadencje”); przepis jest jasny i prosty – „wydawało się, że nie da się spieprzyć,
  a jednak”. Intencja ustawodawcy była inna;

• składa przysięgę;

• ustęp 4 – wygaśnięcie kadencji – śmierć, rezygnacja, po upływie 6 lat i w razie odwołania; pojawił się problem, gdy upływał okres 6 –letniej kadencji Balcerowicza i powołano Skrzypka dopiero po 2 tygodniach – i problem – czy nikt nie pełnił tych obowiązków? Czy stary prezes wciąż pełnił funkcje? Odpowiedzią jest dodany art. 9a (tekst przepisu) – mówi się o pełnieniu obowiązków, a nie powołaniu (musi być przysięga);

• odwołanie – art. 9 ust. 5 – co to jest długotrwała choroba? Kto ma to stwierdzić i w jakim trybie? Nie ma nic na ten temat w ustawie. Art. 156 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego i art. 8 ust. 1 pkt 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (podobna sytuacja) i art. 13 ust. 5 pkt 2 ustawy o NBP;

• to nie koniec perypetii – art. 9 ust. 5 pkt 2 (porównanie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy
  o nadzorze nad rynkiem finansowym ustawodawca ewoluuje); prezes NBP nie ma immunitetu – „przynajmniej ustawa nic o tym nie mówi”;

• art. 9 ust. 5 fakultatywność – „może nastąpić”;

• ustawa o NBP nie mówi nic o tym, kto może być prezesem NBP – „może być to Ziutek
  z pegieeru”;

• art. 10 – artykuł ten odbił się echem, gdy odeszło dwóch wiceprezesów, gdy Skrzypek został Prezesem NBP. Zanim złożyli rezygnacje powstał problem; przyjęło się, że wicepresesi kieruje strategicznymi działami pracy NBP, a Skrzypek ich odsunął.

Funkcje prezesa:

• organ wydający rozstrzygnięcia;

• przewodniczy organom kolegialnym (ale nie Komisji Nadzoru Finansowego);

• art. 11 – przełożony wszystkich pracowników w rozumieniu Kodeksu pracy.

Rada Polityki Pieniężnej

• organ kolegialny;

• rozwiązanie francuskie;

• art. 13;

• art. 13 ust. 1 pkt 2 – „spośród specjalistów” – „daj Panie Boże”;

• kadencja – 6 lat (kadencja pojedynczego członka – jest 9 pojedynczych kadencji);

• tylko 1 kadencja;

• art. 13 ust. 3 to ustawodawca uregulował;

• art. 13 ust. 5 – odwołanie (obligatoryjne) – nie ma podanego terminu, kiedy ma to nastąpić;

• art. 13 ust. 6;

• art. 13 ust. 7;

• art. 14 – zakaz łączenia stanowisk; działalność naukowa; może pisać wierszy , jakieś „ody
  do pieniądza”;

• art. 14 ust. 3 – czyli jeśli rośnie wynagrodzenie wiceprezesom, to i członkom RPP;

• art. 16 – ustęp 1 nie budzi wątpliwości; ustęp 1a – dodany po Smoleńsku; choć prezesa NBP zastępuje pierwszy wiceprezes, to nie jest ten wiceprezes członkiem RPP; ustęp 3 – organ kolegialny, więc rozstrzygnięcia w formie uchwał, a wiec głosują; jest to głosowanie jawne (ustęp 4); pytanie jest oczywiste: czy ten ustęp daje podstawę prawną do ujawnienia
  w Monitorze Sądowym i Gospodarczym stanowiska zajętego przez samego Prezesa NBP? art. 13 ust. 1 pkt 1 i 2; a w Monitorze publikują wszystko. Literatura – publikacja nie jest sprzeczna z prawem przy powołaniu się na ustęp 3 – gdyż „co najmniej 5 członków, w tym Przewodniczącego Rady”; jednak ustęp 3 i 4 trzeba zrównać; wg dra Stanisławiszyna – nie jest to prawdziwe, bo zrównanie przewodniczącego i członków następuje tylko przy liczeniu quorum.