2008.10.09 Etyka

dr Piotr Warych
katedra nauk społecznych
Jacek Hołówka – Etyka w działaniu
Arno Anzenbacher – Wprowadzenie do filozofii rozdział 7

Referat wygłoszony – na wyższą ocenę (5-7 min)

Etyka - dział filozofii odnoszący się do norm moralnych, dotyczący wartości.

Wartości

Aksjologia – nauka o wartościach. Wyróżnia się: estetyka (zajmuje się wartościami estetycznymi: piękno, przeżycia akustyczne, ładunek emocjonalny; sposobem istnienia tych wartości, źródło wartości estetycznych), etyka (podobnie jak estetyka szuka odpowiedzi na pytania o źródło istnienia wartości etycznych; zajmuje się wartościami: dobro i mądrość)

Triada Platońska zakłada istnienie 3 wartości głównych: dobra, piękna i prawdy

Dobro – podstawa systemów etycznych

Podstawowe pytania etyki dotyczą dobra, które powinno kierować zachowaniami i działaniami ludzi. Jej celem jest wskazanie metodycznie sprawdzonych podstaw dla sprawiedliwego rozumnego i sensownego działania oraz wspólnego życia. Zasady i podstawy etyki powinny być powszechnie ważne i racjonalnie przekonywujące, bez powoływania się na zewnętrzne autorytety i konwencje. Dlatego wobec panującej moralności zajmuje ona nadrzędne krytyczne stanowisko.

Postawa wobec innych ludzi jest podstawą charakteru moralnego człowieka. Stosunek człowieka wobec własnej osoby, talentu, potencjału, charakteru, zdrowia.

Jak wyraźny lub widoczny jest czyjś charakter moralny?
1) Postawa wobec zasad:

Osoby o chwiejnych zasadach moralnych, osoby podatne na wpływy, osoby kapryśne, nieprzewidywalne, osoba do której trudno jest mieć zaufanie. Skrajny rygorysta, trzyma się swoich zasad niezależnie od okoliczności

2) Postawa wobec sfera życia seksualnego – czy jego życie nie zostało zdominowane przez uporczywe problemy seksualne.
Uzależnienie od życia seksualnego lub osoba tłumiąca sferę życia seksualnego – skrajnie pruderyjna

3) Postawa wobec dobrowolnych zobowiązań oraz możliwość ich wypełnienia (związki małżeńskie, obietnice, wolontariat, posiadanie zwierząt domowych)
Osoba pochopnie podejmująca decyzje / osoba nie podejmująca żadnych wyzwań

4) Postawa wobec obyczajów moralnych swojej społeczności
Osoba skrajnie moralna / Rebeliant
5) Postawa wobec gotowości dążenia wraz z innymi do uporządkowania życia swojej wspólnoty wedle trwałych zasad.

Gotowość do działania politycznego / Anarchiści

5 Podstawowych sfer życia moralnego:
1) Etyka indywidualna

2) Moralność seksualna
3) Sfera dobrowolnych zobowiązań
4) Moralność społeczna
5) Etyka polityczna

Moralność -